Satış rakamları açısından Fortune 500 listesinde yer almayı başaran şirketler, ürün veya hizmetlerini sadece kendi evlerinde değil, dünya genelinde satmayı başaran şirketler oldu.
Günümüzün küresel ekonomisinde büyümek ve büyük kalmak için şirketlerin fazladan yol katetmeleri gerekiyor. Gelişmiş ekonomilere oranla çok daha hızlı büyüyen gelişmekte olan pazarlar, şirketlerin mutlaka gitmesi gereken yerlerin başında geliyor. Bu yıl, satış rakamları açısından Fortune 500 listesinde yer almayı başaran şirketler, ürün veya hizmetlerini sadece kendi evlerinde değil, dünya genelinde satmayı başaran şirketler oldu.
Perakende veya gemi inşaatı konusunda hiç bir deneyime sahip olmayan Nestle, temmuz başında Brezilya'nın Amazon nehrinde 18 günlük bir gemi seyahati düzenledi. Tekne, 300'ün üzerinde Nestle markası ile yüklendi. Amaç, 800 bin Brezilyalının yaşadığı nehir limanlarında küçük ve düşük fiyatlı Nestle ürün paketlerini sergilemekti. Nestle Brezilya CEO'su Ivan Zurita ise bu girişimi "Tüketici neredeyse oraya gidip, buluruz" cümlesi ile özetledi. Nestle Fortune listesinin 44. sırasında yer aldı. Nestle gibi tüketici ürünleri şirketleri için sınır aşmak çok kolay bir iş değil aslında. Bu şirketlerin, kültür farklılıkları, değişik damak tatları karşısında ürünlerinin standart kalması veya yerelleşmesi arasında önemli bir karar vermeleri gerekiyor.
Uzmanlar ise, "Dünya düzleşse de, ulusal özellikler, müşteri tercihleri düzleşmedi" görüşündeler. Şirketler ise her yerde aynı ürünü satmak istiyorlar. Fakat çok azı bunu başarabiliyor. Bunlardan biri de Fortune listesinin 115. sırasında yer alan Microsoft. Şirket, geçtiğimiz sonbahardan bu yana 100 farklı ülkede 150 milyon adet Windows 7 satmayı başardı.
Küresel hareketlilik konusunda uçak şirketleri de oldukça başarılı bir tablo sergiliyor. Fortune listesinin 91. sırasında yer alan Boeing'in çalışanlarını yüzde 96'sı ABD'de olsa da, şirketin ticari uçak siparişlerinin yüzde 80'i uluslararası müşterilerden geliyor. 23. sırada bulunan Ford ve 197. sırada bulunan Apple, küresel pazarlara yönelik otomobil ve iPhone tasarlıyorlar.
Dünya markası olsa da, gelişen pazarlara uyum sağlamalı
Markaları "dünya markası" konumuna ulaşan şirketlerin bile, büyümelerini sürdürmek için gelişmekte olan piyasalara uyum sağlaması gerekiyor. Fortune listesinin 245. sırasında yer alan Coca Cola bunlardan birisi. Coca Cola bugün 206 ülkede satılıyor. Coca Cola şirketi ürününün doğu Afrika'nın en ücra köşelerine ulaştırılabilmesi için 13 bin küçük dağıtıcı ile çalışıyor. Coca Cola'nın Afrika satışları geçtiğimiz yıl 550 milyon dolara ulaştı.
Listenin 66. sırasında yer alan Procter&Gamble ile 121. sırasında yer alan Unilever ise Hindistan'da pazar paylarını artırmak için kadın iş gücünden yararlanıyorlar. Kadınlar bu iki markanın ürünlerini kapı kapı dolaşarak arkadaşlarına ve komşularına pazarlıyorlar.
ABD'li perakende devi Wal-Mart da, hem büyüyen hem de yerelleşen şirketlerden biri. Bu sene Fortune listesinde Royal Dutch Shell'i geride bırakarak ilk sıraya yerleşen Wal-Mart'ın satış rakamları 408 milyar dolara ulaşıyor. Wal-Mart'ın bu başarısının ardındaki en önemli etkenlerin başında ABD dışında büyümesi geliyor. 2009 yılında Wal-Mart'ın uluslararası satışları ilk kez 100 milyar dolara ulaştı. Perakende devinin ABD ve İngiltere'den sonra en büyük üçüncü pazarı Meksika olan Wal-Mart'ın büyümeyi hedeflediği pazarların başında ise Çin ve Brezilya geliyor.
Yabancı pazarları tanımak için Ar-Ge merkezi
Listenin 13. sırasında yer alan General Electric ile 120. sırasında yer alan Nokia gibi şirketler, yabancı pazarları daha iyi anlamak için, bu pazarlarda Ar-Ge merkezleri kurmayı tercih ediyorlar. GE ve Nokia'nın Çin ve Hindistan'da Ar-Ge merkezleri bulunuyor. Finlandiya'nın Fortune listesine girmeyi başaran tek şirketi Nokia, bir kaç yıl önce Hindistan pazarına özel bir telefon geliştirdi. Telefonun özelliği, elektrik kesildiğinde de çalışmaya devam etmesi. Nokia, fakir insanların tek bir telefonu ortak kullandıklarını öğrendiğinde ise, çok sayıda adres defterine sahip olan telefonlar tasarladı.
Çinli şirketlerin küresel piyasalarda rekabet etmeye henüz ihtiyacı yok
ABD, Avrupa, Japonya ve Kore'den farklı olarak, Çinli şirketlerin şu an için küresel pazar rekabetine dahil olmaya niyetleri yok. Bunun en önemli nedeni Çin iç pazarının çok büyük olması ve hızla büyümeye devam etmesi. Öyle ki Fortune Global 500 listesinde bu sene tam 46 Çinli şirket yer alıyor. Çin, Fransa'yı (39), Almanya'yı (37), Hindistan'ı (8), Brezilya'yı (7) ve Rusya'yı (6) açık fark geride bırakıyor.