Bu hafta ilginç gelişmeler var. Ekim ayı enflasyon rakamları açıklandı. Fitch Türkiye'nin kredi notunu yükseltti. ABD seçimlerinin sonuçlarını hafta bitmeden öğrenmiş olacağız. Bunların hepsi ekonomide hareket yaratacak gelişmeler.
Fiyat aratışları ile ilgili enflasyon bulguları olumlu bir görüntü verdi. Tüketici fiyatlarının Ekim ayındaki artış oranı yüzde 1.96 olarak açıklandı. Bu piyasa beklentisinden düşük bir aylık fiyat artış hızına işaret ediyor. Ekim itibariyle yıllık enflasyon hızı geriledi. Tüketici fiyatlarında Eylül ayında yüzde 9.2 olan yıllık artış hızı Ekim ayında yüzde 7.8 düzeyine geriledi.
Üretici fiyatlarında da benzer eğilimler olduğu gözleniyor. Aylık bazda ÜFE Ekim ayında yüzde 0.17 yükseldi. ÜFE beklentinin epeyce altında kaldı. Aylık hızın yavaşlaması olması yıllık bazdaki üretici fiyatları artış hızının da önemli ölçüde gerilemesi sonucunu doğurdu. Yıllık bazda üretici fiyatları artış hızı Eylül ayındaki yüzde 4.0 düzeyinden Ekim ayında yüzde 2.6 ya geriledi. Böylece ÜFE enflasyonu son üç yılın en düşük düzeyine indi.
Tüketici fiyatlarının alt gruplarında gözlenen fiyat hareketleri de yavaşlamaya işaret ediyor. Örneğin, bu yılın sonbahar döneminde gıda enflasyonunun gerilediği görülüyor. Ekim ayında gıda malları fiyat artış hızı yüzde 1.7 oldu. Son yılların en düşük gıda enflasyonu rakamı bu. Gıda ürünleri fiyatlarındaki göreli yavaşlamanın bu yılın düzgün hava koşullarından kaynaklandığı söylenebilir. Ekim ayında giyim fiyatlarındaki artış hızının da görece yavaş olduğu anlaşılıyor. Yıllık bazda giyim enflasyonunun yüzde 7.9 dan yüzde 6.7 ye gerilemesi bunu gösteriyor. Ekim ayında tüketici fiyatlarının artışına en büyük katkının yönetilen fiyatlardan geldiği görülüyor. Konut grubu fiyatlarının bu tür eğilimleri barındırdığı biliniyor. Elektrik ve doğal gaz fiyatlarına yapılan zamların etkisiyle Ekim ayı konut grubu fiyatlarında görece yüksek bir artış olduğu anlaşılıyor.
Öte yandan Ekim ayı enflasyon bulguları ekonomideki iç talep zafiyetinin devam ettiğini ima ediyor. Enflasyonist talep baskılarını belirlemek amacıyla izlenen özel tanımlı enflasyon göstergelerinin hepsinde Ekim ayında yavaşlama olması fiyatlar üzerinde talep baskısının olmadığına işaret ediyor. Kapsamı görece daha dar olan I indeksinin (çekirdek enflasyon) geçen yılın Temmuz ayından bu yana en düşük düzeyine gerilemesi bunun en büyük kanıtı.
Uzun lafın kısası, 2012 yılının Ekim ayı itibariyle enflasyon dinamiğinin epeyce yavaşladığı anlaşılıyor. Bunun Merkez Bankasının elini güçlendirdiği ve parasal gevşemeyle uyumlu bir zemin yarattığı söylenebilir.
* * *
Haftanın bir başka önemli gelişmesi Fitch'in Türkiye ekonomisinin kredi notunu yatırım yapılabilir sinyali veren bir düzeye yükseltmiş olması. Kendi adıma bunu beklemediğimi, söylemeliyim. Son haftalarda hızla yükseltilen beklentilerin spekülatif motiflerle yönlendirildiğini ve bunun bir varlık fiyatları balonu yaratma riski taşıdığını düşünüyordum. Bunu geçen yazımda da yazdım zaten. Gelişmeler kredi notunda yükseliş beklentisini doğruladı.
Bu önemli ve olumlu bir gelişme kuşkusuz. Kredi notunun yükselişi ülke itibarını arttırıyor. İtibarın artışı uluslararası fon akışından görece daha düşük maliyetle daha fazla kaynak kullanma imkanı getiriyor. Bu içeride de faiz oranının gevşemesi anlamına geliyor. Böylece bir yandan yatırımların bir yandan da tüketim harcamalarının artması ile sonuçlanan bir zincir yaratılıyor. Sonuçta ekonomi daha hızlı büyümeye başlıyor.
Son dönemde azalan iç talep baskısı altında kaldığımız biliniyor. Fitch'in kredi notunu yükseltmesi böyle bir harcama-büyüme bir zincirini tetiklerse Türkiye ekonomisine ciddi bir katkı yapmış sayılır.
Ekonominin yavaşladığı bir konjonktürden geçiyoruz. Bu koşullarda ekonominin daha hızlı hareket etmesini uyaran ve besleyen etkenlerin önemli katkısı olur. Kredi notunun yükselmesi ve enflasyonun görece yavaşlaması bu tür etkenlerden sayılır. Şimdi hareketin hızlanacağı anlamına gelir bu. İyidir.