Sıcaklıkta 1 derecelik artış büyümeyi yüzde 5 azaltıyor

Gezegenin 4,5 milyar yıllık ömrünün son 10 bin yılı eşsiz bir havaya sahipti. Sadece artı eksi 1 derece değişen kontrollü sıcaklıklar, tahmin edilebilir hava durumu tekrarlanabilir bir tarım modeli yaratmamızı sağlarken, uygarlığın da temelini oluşturdu.

Mine ATAMAN Dünya israf atlası mine.ataman@dunya.com

Gezegenin 4,5 milyar yıllık ömrünün son 10 bin yılı eşsiz bir havaya sahipti. Sadece artı eksi 1 derece değişen kontrollü sıcaklıklar, tahmin edilebilir hava durumu tekrarlanabilir bir tarım modeli yaratmamızı sağlarken, uygarlığın da temelini oluşturdu.

Beslenme kültürümüz ve ticaret sistemi 10 bin yıllık, miadı doldu. Binlerce yıllık deneyim ve istatistiki bilgiler geleceği planlamamızı ve hedefler koymamızı sağladı. Şimdilerde tahmin edilebilir bir havamız yok, geleceği planlayamıyoruz.

Endişe içerisindeyiz, zihinlerimiz her türden manipülasyona açık, kararlarımız oldukça muğlâk. Baharat madenciliği yapılan Dune ülkesindeki gibi "korku akıl katili." Elon Musk’ın dediği gibi “neyi bilmediğimiz hakkında hiçbir fikrimiz yok.” Başına gelen her türlü felaketi iklime bağlayan insan türü “sel geldi, yel aldı” diyerek sürekli bahane üretiyor.

Yağışlı Avrupa, Brezilya en verimli tarımı yaparken biz de yağmur bereket yerine, zarar ziyan getirdi, kuraklığın eli kulağında. Düzensiz hava ekonomik büyümeyi engelliyor. Potsdam İklim Araştırmaları Enstitüsü tarafından yapılan bir çalışmada; 40 yıllık yağış/ sıcaklık ve aylık normal değerlerdeki sapmalara bakıldı.

76 ülkeden 1537 bölgenin ekonomik verileri, sıcaklık ve yağış bilgileriyle eşleştirildiğinde; her bir derecelik sıcaklık artışının Kolombiya, Endonezya, Sahra altı Afrika gibi ülkelerde büyümede yüzde 10’dan fazla kayba neden olduğunu ortaya koydu. Tarım ve Orman Bakanlığı; kaynakları etkin kullanmak ve iklimle uyum amacıyla; su potansiyeli ve verimlilik temelli "üretimde planlı dönemi" başlatıyor.

16 kişiden oluşan “Tarımsal Üretim Planlama Kurulu” hangi üründen nerede, ne kadar üretileceğini ve destekleri belirleyecek. Tarım yılının başlangıcı 1 Eylül'de; buğday, şeker pancarı, ayçiçeği gibi stratejik ürünlerde izinli üretim başlayıp, devamında diğer ürünler için de planlama yapılarak, gıda güvenliği ve güvencesi sağlanmış olacak.

Ekilebilir arazinizi 2 yıl üst üste ekmediğinizde, devlet araziyi kiraya verip geliri hak sahiplerine yansıtacak. İzin almadan üretim yaptınız, 5 yıl desteklerden men edilip, brüt gelirinizden yüzde 5 kesilecek. Sözleşmeli tarım gibi birçok başlıkla tarım artık daha plânlı yapılacak.

Bakanlık konunun muhatabı sivil toplum kuruluşları ve ilgili paydaşlarla görüşüp sürecin sağlıklı şekilde işlemesi için hazırlık yapıyor. Üretimde planlı dönem; "izinsiz üretime ceza" gibi yansıtılsa da aslında uzun vadede "tarımsal arz ve talebi" planlayan, çiftçinin planlı üretime dahil edilmesini teşvik eden, çiftçi gelirini destekleyen bir ödül sistemi.

Hepsi güzel de 16 kişilik kurulda tek bir çiftçi örgütünün olmaması manidar. Ticaret Bakanlığı dış ticaret verilerine göre, ihracat haziran ayında bir önceki yıla göre yüzde 10,5 oranında düştü. Tarım ihracatı 602 milyon dolardan 583 milyon dolara geriledi. Azalışın suçlusu; siparişlerin bayram tatiline denk gelmesi, hadi hayırlısı.

Tüm yazılarını göster