Seviyorum şu Borsa'yı!

Yok yok, hisse senedine yatırım yapıp para kazandığım için değil; yaptırdığı yorumlar dolayısıyla çok seviyorum Borsa'yı… İştah kavramına, "risk iştahı"nı kattığı için örneğin… Kimileri risk iştahları yüzünden obez olacak, kimileriyle bir deri bir kemik kalacak adeta. Gerçi bu risk iştahı yalnızca hisse senetleri için söz konusu değil, devlet iç borçlanma senetleri için de kimi zaman çok artıveriyor bu iştah; kimi zaman da kayboluyor, "yemeden içmeden" kesiliyor yatırımcı…

Türkiye, önceki gün Cumhuriyet tarihinin en kritik günlerinden birini yaşadı. Hangi partinin haklı, hangisinin haksız olduğu, çok farklı siyasi sonuçlar doğurup doğurmayacağı bir yana, tarihimizde örneğini görmediğimiz bir durum yaşadık. Tahmin edileceği gibi, CHP milletvekilleri ile BDP çatısı altındaki bağımsız milletvekillerinin yemin etmemelerinden söz ediyoruz.

Böyle bir durum, siyaset açısından, birileri istediği kadar hafife almaya çalışsın, çok büyük bir travmadır. Ve böylesine büyük bir travmanın, ekonomiyi etkilememesi düşünülemez. Ekonomide bu tür travmaların ilk etkisinin görüleceği alan da piyasalardır kuşkusuz. Üç gösterge hemen etkilenecektir; hisse senedi piyasası, iç borçlanma senetleri piyasası ve döviz kurları.

Önceki gün CHP'nin yemin etmeyeceğini açıklamasıyla kamu kağıtlarının faizi çok az yükseldi, dolar neredeyse sabit kaldı. Borsa ise önce düştü, ardından yeniden yükseldi.

Yorumlara bakıyoruz; Borsa CHP'nin kararıyla düşmüş, sonrasında ise bir yabancı bankanın Türk hisse senetlerini tavsiye eden kararıyla yükselişe geçmiş. Aynı banka, daha geçen hafta Türk hisse senetlerinin portföydeki ağırlığının azaltılmasını tavsiye etmiş; ama bu kez petrol fiyatları gerilediği için Orta ve Doğu Avrupa'ya yatırım yapanların Rusya'dan Türkiye'ye yönelebileceğine dikkat çekerek Türkiye için yeniden olumlu görüş bildirmiş.

Türkiye'de siyasette kıyamet kopuyor, ama bunun önemi yok ya da çok az; ne var ki petrol fiyatları geriledi, diye uluslararası yatırımcının Rusya'dan Türkiye'ye yönelme olasılığına dikkat çekilerek yapılan bir öneri ve bu önerinin yanı sıra küresel borsalardaki olumlu gelişmelerin verdiği güçle bizde hisse senedi fiyatları tırmanışa geçiyor.

Siz sevmez misiniz böyle bir Borsa'yı… Aklınıza Nasrettin Hoca'nın çalı hikayesini getirmez mi bu durum…

Bizi etkileyebilecek tek sıkıntı Meclis'teki yemin krizi de değil ki. Yanı başımızda bir Yunanistan sorunu var. Tamam, bizimle doğrudan bir ilgisi yok Yunanistan'ın içinde bulunduğu durumun, yaşanan sıkıntıların, ama Yunanistan'dan dalga dalga tüm Avrupa'ya yayılmasından endişe edilen sorunlar, dönüp dolaşıp bizi de bir şekilde etkilemez mi?

Adınız Ahmet ya da Mehmet değil de, Hans ya da George olsaydı yazdığınız raporlar işte böyle dikkate alınırdı. Yazdığınız bir raporla Türkiye piyasalarını böylesine etkileyebilirsiniz…

İniş-çıkış demek, kar demek!

Hisse senedi fiyatları hiç değişmeden seyretse, kar söz konusu olmaz tabii ki. Dalgalanma olmalı; bu dalgalanma bir şekilde sağlanmalı. Sağlanmalı ki, işi bilenler fiyat farkından para kazansın.

Bu iniş-çıkışlardan kimlerin para kazandığını tahmin etmek de pek zor olmasa gerek. Piyasa profesyonellerinin para kazanabilmesi için, birilerinin de düşük fiyattan satması gerekiyor, değil mi… Hele hele kimi zaman dile getirilen bir öneri var ki, müthiş: "Şu tarih alım için uygun, fiyatlar dip yapmış demektir; ya da şu tarih satışa geçme tarihidir…" Yani, alım için uygun, hisse senedini bundan ucuz alamazsınız, diye birilerine tavsiyede bulunulurken, birilerine de "zararına satın" denmiş olmuyor mu…

Küçük yatırımcı ütülmeye mahkum!

2010 sonu verilerine göre, bir milyonu aşkın yerli yatırımcının her biri Borsa'da ortalama 54 bin liralık hisse senedine sahip. Vatandaş bazında ise ortalama hisse senedi portföyü 32 bin lira düzeyinde.

Sayıları yalnızca 7 bin 500 düzeyinde bulunan yabancı yatırımcıların her biri ise tam 14.6 milyon liralık hisse senedi portföyünü kontrol ediyor.

2010 sonundan bu yana yerli yatırımcının payı arttı, dolayısıyla yabancının azaldı. 28 Haziran verilerine göre Borsa'da yerli yatırımcının 61.6, yabancı yatırımcının 101.9 milyar liralık hisse senedi bulunuyor.