Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği(SETBİR) İzmir toplantısında, ülkemizde tarım, hayvancılıkla ve gıdayla ilgili yetkili insanların değerlendirmelerini dinledik.
Gıda, tarım ve hayvancılık konularında "ilgimin kapsama alanını" daha çok kaynak verimliliği sınırları oluşturuyor.
SETBİR İzmir toplantısında ve bir gün sonra İstanbul'daki medya bilgilendirmesinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı'nın açıklamaları Dünya gazetesinde geniş biçimde yer aldı. Açıklanan konulara zaman içinde dönüşler yaparak nelerin yapılabilir,nelerin yapılamaz olduğunu tartışabiliriz. Bu aşamada geleceği inşa etme açısından önemli olan gelişme üzerinde durmalıyız.
SETBİR Bilim Kurulu, metodik bir yaklaşımdır; "geleceği inşa etme" açısından hayati bir konudur. En önemlisi de, politik kaygılardan uzak, doğru iş yapma ihtiyacını karşılayacak bir yanıttır.
Çok sesliliğin kaynak kullanımı verimini artırmadaki olağanüstü yararı bilinen bir olgu. SETBİR Bilim Kurulu'nu yanılabilme özgürlüğünü kullanarak tartışırsak, sektöre gerçek desteği sağlamış oluruz.
İçimizdeki sese kulak verelim
SETBİR Bilim Kurulu, tarım, gıda ve hayvancılık konusunda öncelikle "birikim, bilinç ve bakış açısı ayarı" yapmada önemli bir işlevi yerine getirebilir.
Bugünün uygarlığının geldiği tarımsal üretim, hayvancılık ve gıda işlemesi algısı ile bizim geleneklerden getirdiğimiz algı arasında çelişki ve uyumu net olarak tanımlamadan ve betimlemeden geleceği belirlememiz mümkün olmayabilir. Altını sıklıkla çizdiğimiz gibi, ortalama 5 kg süt veren bir ineği "hayvan" olarak algılayabilirsiniz ama ortalama 35 kg üzerinde süt veren ineği bir "fabrika" olarak algılamazsak, süt ve et üretiminde yaratmak istediğiniz sonuca ulaşamayız. Mevlana'nın söylediği gibi, " İki yol var her insanın önünde / Huzur arar 'gelenekte dininde' / "İçindeki sese kulak verirsen' eğer / Farklı 'anlam' bulacaksın derinde."
Tarım, hayvancılık ve gıda alanında, ekoloji ile evrimi birlikte ele alan bilim çalışmalarının türlerde, çeşitlerde sağladıkları verimi ve gerektirdiği bilinç düzeyini artıracak ve günün koşullarına uyumu sağlayacak bakış açısını netleştirme açısından Bilim Kurulu öncü rolünü üstlenmelidir.
Tarım, hayvancılık ve gıda işletmelerinde ölçek büyüklüğünden, barınma sistemlerine, sağlık sorunlarından bakım disiplinine, öz kaynak yeterliliğinden destek kolaylıklarına kadar hemen her alanda geleneğin ve inancın kolaylığını değil; içimizdeki sesin, düşünmenin, derinlerdeki farklılığı aramanın, kıt olan kaynaklarımızı israf etmememin meşrulaştırma temelini sağlayacak çalışmalara ağırlık verebilir. Bunu sağlamada, bağımsız bir "merkez" olarak düşündüğümüz SETBİR Bilim Kurulu'nun yapabileceği çok şey olduğuna yürekten inananlardanız.
İndirgemeci anlayış
Eğer tarım, gıda ve hayvancılık üretimini yeniden yapılandıracaksak, fiziki kaynakların durumunu, ürün ve üretim yöntemlerini, bilim ve teknolojik konumumuzu, finans sisteminin araçları ve işleyişlerini, hukuk sisteminin yarattığı olanak ve kısıtları, siyasi sistemin işleyişini ve siyasi iradenin karar alma süreçlerini, sınıfsal ilişkileri ve değerler sistemini bir bütün olarak ele almalıyız.
Kişisel gözlemlerim ve ulaştığım genellemeler, ülkemizin en büyük sorununun "indirgemeci mantık ve nokta analizleri ile karar üretme" olduğunu söyletiyor. Örneğin, zeytin fidanı desteği verip fidan dikim alanlarını genişletirken, aynı süreç içinde lisanslı ve lisansız depo sistemini geliştirmemişsek, sulama sistemlerinin fizibilitesini yapmamışsak, işleme tesislerini uygun ölçekte ve yerde konumlandırmasına kafa yormamışsak, toprağı uygun fide analizleri elimizin menzilinde yoksa vb. değişkenlerin bütününü analiz etmeden istenen sonuca ulaşmamız çok zor.
Hayvancılık işletmelerinde, kaba ve karma yem ihtiyacının karşılanmasında dengeleri oluşturmadan, süt fiyatı ile yem giderleri dengesini kurmadan, işlerliği olan finans sistemi ve araçlarını da tanımlamadan tutarlı bir politika üretmiş olabilir miyiz?
SETBİR Bilim Kurulu, tam da bu noktada bir "mihenk taşı" olabilir. Ele alınan ciddi projeleri, disiplinler arası bütünlüğü gözetip gözetmediğini irdeleyerek, ülke gerçeklerine uygunluğunu sorgulayarak öneriler geliştirebilir; ekonominin temel aktörleri olan siyasi irade, girişimci ve sivil inisiyatifler için ortak referans noktası olacak güvene kaynaklık edebilir.
SETBİR Bilim Kurulu, toprak mülkiyeti yapısından, toprak analizine, ekim ve dikim yöntemlerinden, ürün hasadına, gübreleme ve sulama ihtiyaçlarından, işleme tesislerine, depolama sisteminden satış örgütlenmesine ve kamu desteklerine, dünyanın diğer yerlerindeki gelişmenin yarattığı rakip stratejilerine gelişmeleri yakın takibe alarak net bilgiye erişebilirliğe, kaynak koordinasyonuna ve odaklanmaya artan ihtiyaçları karşılamada önemli bir merkez olabilir. Bu ihtiyacın sağlıklı bilgi bazını yaratmada SETBİR Bilim Kurulu çok önemli işlerin altına imza atabilir…
Bize düşen görev metot olarak doğru bir adım olan SETBİR Bilim Kurulu'nun yaratmak istediği sonuca katkı yapmaktır; gerçek yapı, işlev ve kültürü oluşturmasına gerekli desteği sağlamaktır…