Üzeyir DOĞAN / MARBAŞ Menkul Değerler
Şubat ayındaki kötü hava şartlarına rağmen beklentilerden iyi gelen ABD tarım dışı istihdam verisi, Fed’in politikalarını aynen devam ettireceği yani 18-19 Mart’taki toplantıda da yeni bir 10 milyar dolarlık kesinti açıklanacağı beklentisini güçlendirdi. Bu verinin ardından, programın en azından bu şekilde 10’ar milyar dolarlık kesintilerle ve belki de hızlanarak sonlandırılacağı beklentisi ağırlık kazandı. Sonrası için isterseniz önce geçmişi bir hatırlayalım. Fed 2008 krizi olarak adlandırılan süreçte ilk önlemini 18 Eylül 2007’de %5,50 olan fonlama faizini %4,75’e düşürerek aldı. Ardından kademeli olarak faiz indirimine devam eden Fed en son 16 Aralık 2008’de faizleri %0 ile %0,25 arasına çekti. Faizlerde yolun sonuna gelinmesiyle birlikte yine 16 Aralık 2008’de parasal genişlemede ilk adım (QE1) devreye sokuldu. Bu adımı ilerleyen tarihlerde QE1’in genişletilmesi ve ardından ikinci adım parasal genişleme (QE2) takip etti. En son 13 Eylül 2012’de üçüncü parasal genişleme (QE3) programına başlandı ve Fed sınırsız süre için sürede aylık 40 milyar dolarlık mortgage tahvili alacağını açıkladı. 12 Aralık 2012’de ise bu alımlara 45 milyar dolarlık da uzun vadeli Hazine tahvili eklendi. Böylece alımlar 85 milyar dolara ulaştı. 18 Aralık 2013’e geldiğimizde ise bu alımların 10 milyar dolar azaltılarak 75 milyar dolara düşürülmesine ve programın 2014 yılı içinde sonlandırılmasına karar verildi. Ocak 2014’te 10 milyar dolar daha kesinti yapıldı. 2014 yılı içinde bu alımların tamamen sonlandırılmasıyla birlikte 2007’de başlayan genişleme süreci sonlanmış olacak. Ardından muhtemelen 2015’in ilk çeyreğinden sonra sıkılaştırma için bu sefer faizin artırılması gündeme gelecek ve 2015’ta faiz artırım sürecini izleyeceğiz. En son da ekonomide toparlanma devam ederse sterilizasyon süreci başlayacak. Gelişmekte olan ülkeler ve özellikle cari açığı olan ülkeler neden kırılgan sorusunun cevabı da burada saklı. Bu nedenle sermayeye ulaşmanın zorlaşacağı bu dönemde cari açığı düşürmek en öncelikli konumuz olmak zorunda.