Sanayide rekor kırıldı, işsizlik düştü

Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ ala.aktas@gmail.com

Önce TÜİK'in işsizlikle ilgili verileri üç ayın ortalaması olarak ve ortadaki ayın verisiymiş gibi açıkladığını, yöntemin bu olduğunu anımsatalım. Dolayısıyla, dün açıklanan kasım verilerinin ekim-kasım-aralık aylarının ortalaması anlamına geldiğini belirtelim. Bir başka ifadeyle bir önceki açıklamada kapsanan eylül ayının çıktığını, yerine aralık ayının girdiğini vurgulayalım.

İşsizlik oranı ekimde, yani eylül-ekim-kasım ortalamasında yüzde 11.2 düzeyindeydi. Oran, ekim-kasım-aralık ortalamasında ise yüzde 11'e indi. Çok önemli değilse de bir azalma var. Kaldı ki, bu dönemde mevsimsel etkenlerle işsizliğin yerinde sayması bile önemli. Peki, işsizliğin sabit kalmasının bile önemli görüldüğü bu dönemde söz konusu gerileme nasıl gerçekleşti?

Sanayideki ivme

Sanayi üretiminde aralık ayında rekor kırıldığına ilişkin veriler bir hafta önce açıklandı. Sanayi üretim endeksi, şimdiye kadarki en yüksek düzeye ulaştı. Aralık ayındaki üretim, bir önceki yılın aynı ayına göre tahminleri çok aşarak yaklaşık yüzde 17 arttı. Aralık üretimi, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endekse göre bir önceki aya göre de yüzde 5.7 gibi rekor düzeyde bir artış gösterdi.

İşte sanayideki bu performans, istihdamda da etkisini gösterdi. Başta da belirttiğimiz gibi, TÜİK'in dün açıkladığı kasım verilerinde aralık rakamları üçte bir oranında etkili. Aralıktaki üretimin istihdamı yukarı çektiği de ortada. Dün yapılan açıklamaya göre, sanayide ekim ayında 4 milyon 498 bin olan istihdam, kasımda 4 milyon 668 bine çıktı. Kasımda ekime göre gerçekleşen 170 bin kişilik artıştan öte, kasımda oluşan 4 milyon 668 bin kişilik sanayi istihdamı, bir rekora işaret ediyor. Sanayideki istihdam, şimdiye kadar hiçbir dönem bu düzeye çıkmamış; hatta 4.6 milyon kişiyi hiç aşmamıştı.

Sanayi istihdamında 2009 yılının kasım dönemine göre de 404 bin kişilik bir artış kaydedildi.

Daha alınacak çok yol var!

İşsizlik oranının özellikle sanayi istihdamı kaynaklı olmak üzere azalmış olması elbette çok önemli. Şimdiye kadar özellikle yaz aylarında "istihdam tarım kaynaklı olarak kof bir artış gösteriyor, sonra da kaçınılmaz gerileme yaşanıyor" görüşü dile getirildi. Oysa bu kez durum farklı. Sanayide yaşanan istihdam artışı, işsizlik oranını aşağı çekmiş durumda.

Ancak, bu durum işsizlik sorununun çok büyük ölçüde geride bırakılabildiği anlamını taşıyor mu, tabii ki hayır.

Bir kere işsizlik oranında kriz öncesine yeni yeni dönebiliyoruz.

İkincisi kentlerdeki işsizlik oranı yüzde 13.2 ile hala çok yüksek.

Üçüncüsü ve belki de en önemlisi genç nüfusta işsizlik oranı toplamda yüzde 20.8, kentlerde yüzde 23.6, kırsal kesimde yüzde 14.7 düzeyinde. Özellikle üniversite mezunlarının beşte birine iş bulamayan bir ekonomide istihdam sorununun geride bırakıldığından söz edilebilir mi? 

İstihdamın sektörlere göre seyri (Bin kişi)
  Toplam Tarım İnşaat Sanayi Hizmetler
  2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009
Ocak 21.162 19.873 5.039 4.333 1.161 1.035 4.281 4.079 10.683 10.427
Şubat 21.267 19.779 5.040 4.378 1.133 1.023 4.308 4.016 10.787 10.364
Mart 21.741 20.148 5.197 4.561 1.263 1.112 4.301 3.948 10.981 10.527
Nisan 22.501 20.698 5.619 4.955 1.418 1.205 4.381 3.930 11.083 10.607
Mayıs 23.055 21.455 5.831 5.408 1.517 1.350 4.470 3.935 11.237 10.763
Haziran 23.488 21.947 6.233 5.787 1.580 1.439 4.536 3.973 11.139 10.747
Temmuz 23.478 22.213 6.284 5.956 1.632 1.471 4.575 4.062 10.986 10.726
Ağustos 23.195 22.108 6.178 5.839 1.542 1.435 4.525 4.096 10.950 10.739
Eylül 22.973 22.020 5.999 5.738 1.520 1.410 4.489 4.168 10.966 10.702
Ekim 22.972 22.019 5.905 5.552 1.524 1.438 4.498 4.223 11.044 10.807
Kasım 22.854 21.741 5.682 5.328 1.536 1.413 4.668 4.264 10.968 10.739
Aralık   21.451   5.127   1.297   4.302   10.726
Kasım-Ekim                    
farkı -118 -278 -223 -224 12 -25 170 41 -76 -68
Tüm yazılarını göster