2011 yılının büyüme performansına ışık tutabilecek olan sanayi üretim verileri açıklandı. Geçtiğimiz yılın Aralık ayında sanayi üretiminin beklenen düzeyi aşarak yüzde 3.7 oranında arttığı anlaşıldı. Aylık rakam takvim ve mevsim etkilerinden arındırıldığında Aralık ayı sanayi üretim artışı da yüzde 2.7 olarak hesaplanmış.
Aralık ayı verilerinin açıklanması ile 2011 yılının son çeyreğinde ve yıllık bazda sanayi üretiminin performansı da belirlenmiş oldu. Buna göre 2010 yılında yüzde 13 artmış olan sanayi üretiminin 2011 yılında görece yavaşladığı ve yüzde 8.9 oranında arttığı görülüyor. Geçen yılın son çeyreğinde ise sanayi üretiminin, bir önceki yılın aynı dönemine göre, yüzde 6.9 oranında artmış olduğu görülüyor. 2009 yılının son çeyreğinden bu yana en düşük rakam bu. Buna karşılık mevsimsellikten arındırılmış çeyreklik bazdaki veriler yüzde 3.6 oranında üretim artışına işaret ediyor. Bu da 2011 yılının en yüksek artış oranı. Yıllık bazda yavaşlamış da olsa yılın son çeyreğinde sanayi üretiminin hızlandığı anlaşılıyor.
Bütün bu sayıların işaret ettiği durum şöyle özetlenebilir;
2011 yılının son ayında sanayi üretimindeki artış, biraz da hızlanarak sürüyor. Beklenen düzeyi de aşan, oldukça yüksek sayılabilecek bir artış temposunun yıl sonu itibariyle muhafaza edilmiş olduğu görülüyor. Bu 2012 yılına sanayi üretiminde iyi bir ivme devredildiği anlamına geliyor. Bu bir.
2011 yılının sonunda sanayi üretim temposunun olumlu olmasına karşılık yılın bütününde, bir önceki yıla göre, sanayi üretimin yavaşlamış olduğu görülüyor. Bu pek olumlu olarak algılanmayabilir. Ama 2010 yılının küresel krizden çıkış yılı olduğu ve krizde gerileyen üretimin yeniden yerine konduğu, dolayısıyla bu yılın üretim artış temposunun yüksek olmasının normal sayılması gerektiği düşünülecek olursa 2011 deki yüzde 8.9 büyüme hızının pek de olumsuz olmadığı söylenebilir. Bu iki.
2012 yılına devredilen sanayi üretimi büyüme hızının yüksek olması bu yılın en azından birinci çeyreği üzerinde belirleyici rol oynayacaktır. GSYH büyümesi ile sanayi üretim artış hızı arasında güçlü bir pozitif korelasyon olduğu bilinir. Sayısal verileri daha önce açıklanan sanayi üretiminde artış oranının görece yüksek olması halinde verileri daha sonra açıklanacak olan ekonomik büyüme oranının da yüksek olacağı öngörüsü yapılabilir. Bu nedenle 2012 yılının ilk çeyreğine görece yüksek hız devreden sanayi üretiminin bu dönemde ekonominin de hızlı büyüdüğüne işaret ettiğini düşünmek yanlış olmayabilir. Bu öngörünün doğruluğu kabul edildiği takdirde, yılın sonraki dönemlerinde çok sert daralmalar yaşanmazsa, 2012 yılının büyüme hızının da pek öyle yerlerde sürünecek hale gelmeyeceği söylenebilir. Kısacası sanayi üretimine ilişkin yeni bilgiler 2012 yılı yavaşlamasının yumuşak olacağının yeni bir kanıtı olarak kabul edilebilir. Bu da üç.
* * *
Bu bulgulara bir ekleme daha yapılabileceğini düşünüyorum. Sanayi üretiminin yavaşlasa da büyümesini devam ettirdiği, hatta son üç ayda yeniden hızlandığı zaman dilimi aslında küresel koşullar açısından olumsuzlukların egemen olduğu bir dönem.
2011 yılının son çeyreğinde Avrupa Birliği sorunundaki tırmanma, ABD de bütçe açığı- kamu borçlanma limiti konusundaki siyasi çekişme, yeni yılda genel ve yaygın bir yavaşlama hatta daralmanın beklenmeye başlaması vb gibi nedenlerle beklentilerin bozulduğunu, risk algısının gerilediğini ve riskten kaçmanın hızlandığını hatırlarsınız sanırım. Bu dönemin sonuna doğru uluslararası fon akışının çok yavaşladığı ve gelişmekte olan ülkelerden fon kaçışı olduğu da biliniyor.
Kısacası, geçen yılın son çeyreğinde oldukça olumsuz bir iklim egemen. Son açıklanan veriler ise bu dönemde Türkiye ekonomisinde sanayi üretim artışının hala görece yüksek olduğunu gösteriyor. Yani sanayi üretiminin bu genel olumsuzluklardan çok da etkilenmediği görülüyor.
Yeni yılın ilk aylarında küresel ve ulusal ölçeklerde olumsuz beklenti-risk algısı koşullarının ters döndüğünü ve biz de dahil yeni gelişen ekonomilere fon girişinin hızlandığı biliniyor.
Belki biraz abartıyor olabilirim ama bu durumda şu soruları sormak caizdir diye düşünüyorum. Risk algısı ve fon girişinin olumsuz olduğu dönemde hızlı büyümesini sürdüren sanayi bu koşullar olumluya dönünce ne yapar? Uçmaz mı? Sanayi uçarken ekonomide sert iniş olur mu? Sorular benden. Cevapları siz vereceksiniz.