Sanayide üretim artışı devam ediyor… Ama artış, hızını kesmiş durumda…Ve de tüketici talebindeki çalkantının üretim artışını frenlediği görülüyor.
Ve de ilk tespitlere göre iç talep canlanmadan üretim artışını sürdürmek güç olacak. Ve de hükümet bunun farkında değil. İç talebi canlandıracak politikalar yerine iç talebi frenlemeye dönük çalışmalar yapılıyor.
Bu ön açıklamalardan sonra gelelim dün açıklanan Aylık Sanayi Üretim Endeksi'nin rakamlarına:
- Önemli olan sanayi üretiminin büyüklüğüdür. Büyüklüğün ölçüsü 2005 yılı üretimi 100 varsayımı ile izlenir.
- 2007 yılında üretim büyüklüğü 120'lerde dolanırdı. 2008 Mayıs ayında 123 olduktan sonra kriz nedeniyle 2008 yılı sonunda 93'e indi.
2009 yılı Şubat ayında 84'e kadar geriledi. Sonra yavaş yavaş artmaya başladı. Mayıs ayında 102 iken haziran ayında 109 oldu.
Dün ise temmuz ayı endeksi 110 olarak açıklandı.
Demek ki artış devam ediyor. Ama artış hızlı değil.
- Sanayi üretimin aylık artış oranları, artışın artış hızını gösterir.
- Sanayi üretimi geçen haziran ayından bu yana gerilemeye başlamıştı. 2009 yılının Şubat ayına kadar aylık gerileme devam etti. Marttan itibaren üretim artışı başladı.
Mayıs ayında sanayi üretimi yüzde 5.1, haziran ayında yüzde 7.3 oranında büyüdü.
- Ne yazık ki aylık büyüme temmuz ayında yüzde 0.9 oranında kaldı.
Genelde aylık sanayi üretimi göstergeleri bir yıl önceki ay ile karşılaştırılarak, sanayinin bir yıl önceki aya göre durumunun belirlenmesine çalışılır.
- Bu tip değerlemelerde önemli olan, bir yıl önceki endeks rakamının (veya sanayi üretiminin) durumudur.
Örneğin bu yıl temmuz endeksi 110.3 olarak belirlendi. Geçen yıl temmuz ayında 121.4 idi. Bu iki rakama bakılır ise bir yıl önceye göre üretimde yüzde 9.2 gerilemeden söz edilir.
- Geçen yıl sanayi üretimi ağustos ayında çok hızlı geriledi. Temmuzda 121.4 olan endeks ağustosta 111.2'e geriledi. Demek ki önümüzdeki ay, geçen yıla göre sanayi üretimdeki gerilemenin yüzde 9.2 gibi yüksek oranda çıkma ihtimali olmayacak.
Bu açıklamalardan sonra özet olarak belirtmekte yarar var:
- Sanayi üretimin eğilimini, büyümenin devam edip etmediğini merak edenler için aylık yüzde değişim oranı önemlidir. Bu oran haziranda yüzde 7.3 iken temmuzda yüzde 0.9 olmuştur.
- Sanayi üretiminin büyüklüğünü merak edenler için 2005=100 endeks sayısının değişimi önemlidir. Bu oran haziran ayında 109.9 iken, temmuz ayında 110.3 olmuştur.
Önemli olan önümüzdeki aylarda sanayi üretiminin ne olacağıdır.
Burada da tehlike işaretini dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları sanayi üretimindeki aylık değişim oranı vermektedir.
-Dayanıklı tüketim malı sanayi üretim endeksi haziran ayında yüzde 7.2 artış gösterirken temmuz ayında yüzde 5.9 gerilemiştir.
Dayanıksız tüketim malı sanayi üretim endeksi 1.8 artmış iken, haziran ayında yüzde 1.8 artmış iken temmuz ayında yüzde 5.0 gerilemiştir.
Bu göstergelerdeki olumsuz gelişme iç talebin beklenen şekilde uyanamadığını ortaya koymaktadır.