2014 yılı Ocak ayı sanayi üretim endeksi açıklandı. Endeks şunu gösteriyor:
-2014 Yılı ocak ayında sanayi üretimi 2013 yılı üretiminin üzerinde.
-Ancak sanayi üretimi bir ay önceye (2013 yılı Aralık ayına) göre sanayi üretimde gerilemeyi işaret ediyor..
Endeks sağlıklı değerlendirildiğinde, Ocak’tan Ocak’a artışa fazla sevinmemek gerektiği, Aralık’tan Ocak’a gerilemeye fazla üzülmemek gerektiği ortaya çıkar.
Her şeye rağmen, 2014 Yılına, 2013 yılından daha iyi bir sanayi üretim hacmi ile başlanması da sevinilmesi gereken bir gelişmedir.
Sanayi Üretim Endeksi, 2010 Yılının sanayi üretimi 100.0 esasına dayalı olarak, (1) Her ay sanayi üretimin ne olduğunu, (2) Yıl ortalaması sanayi üretim büyüklüğünü izleme imkanı sağlıyor.
Endeks sayıları birbiri ile oranlanarak sanayideki değişim değerlendiriliyor.
Eskiden tek bir endeks-tek bir gösterge vardı. Şimdilerde endeks-gösterge çoğaldı.
-İlk gösterge, yıllardır olduğu gibi sanayin tamamında bir ay içindeki gelişmeleri yansıtıyor.
-İkinci gösterge, “Takvim Etkisinden Arındırılmış” sanayi üretimin izlenmesine imkan veriyor. Her ay çalışma süresi farklı oluyor. Bazı aylarda tatil günü fazla oluyor. Endeksleri düzenleyenler, az veya fazla çalışma süresine göre sanayi üretim miktarında düzeltme yapıyor.
-Üçüncü gösterge, “Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış” sanayi üretim endeksi. Mevsimlere göre de sanayide üretim artıyor, azalıyor. Endeksler düzenlenirken, takvim etkisine mevsim etkisi de eklenince bu üçüncü gösterge ortaya çıkıyor.
Ocak ayında sanayi üretimi bir yıl öncenin 2012 yılının Ocak ayına göre arttı. Bu olumlu ve sevinilecek bir gelişmedir.
-Ancak 2012 Ocak ayında sanayi üretimin düşük olduğunu dikkate almakta yarar vardır. Teknik anlatımı ile baz ayı-karşılaştırma ayı rakamının düşüklüğü nedeniyle artış oranının yüksek çıktığı dikkate alınmalıdır.
- Bir önceki aya, 2013 Aralık ayına göre sanayi üretiminde gerileme var. Bir ay önceye göre üretimdeki gerileme iyi bir şey değildir.
- Ocak ayı sanayi üretimi, 2012 yılının sanayi üretim ortalamasının altında gerçekleşti. Aylık değişimlerde iniş çıkışlar olur. Ocak ayı üretiminin geçen yılın ortalamasının altında olması 2014’de yılın kalan ayları ve yılın tamamı için bir işaret veremez.
Tekrarda yarar var, bütün bu göstergelerin temelinde aylık sanayi üretimin büyüklüğü var. Üretim büyüyünce, endeksler de büyüyor.
Arındırılmamış Sanayi Üretim Endeksi 2013 Ocak ayında 106.8 idi. Endeks, Mayıs’ta 120.5, Eylül’de 123.9 ve Aralık’ta 124.8 oldu.
2014 yılının sanayi üretim göstergesini sadece ve sadece 2013 yılı Ocak ayının düşük üretime göre değerlendirir ve de sanayi üretim bir yılda büyük oranda arttı der isek, sağlıklı bir değerleme yapmış olmayız.
Önemli olan 2013 yılının bütününde sanayi üretimin büyüklüğünün ne olduğudur. Bunun göstergesi ise yıl ortalaması endeksidir. 2013 Yılının yıl ortalaması endeksi (arındırılmamış endeks) 116.3 dür. 2014 Yılı Ocak ayı endeksi olan 114.5 endeks sayısı ortalamanın altındadır.
Ancak gene de 2014 Yılında sanayi üretimin bir yıl öncenin Ocak ayının sanayi üretiminin üzerinde olması 2014 yılı için “olumlu bir başlangıç”tır. Önemli olan bu olumlu başlangıcın devam etmesidir.
Sanayi üretimdeki artışın devam edebilmesi iç talebe ve ihracata bağlıdır. 2014 Yılının kalan aylarında iç talep ve ihracat ne kadar canlı olur ise, sanayi üretimi de o kadar artacaktır.