"Cari açık" tedbirleri dolar fiyatını artırabilir

Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Anadolu Ajansı'na yılbaşı nedeniyle yaptığı uzun açıklamada "Sıcak paraya karşı yeni önlemler bu ay sonu geliyor" dedi.

Yakın zamana kadar sıcak parayı sorun olarak görmeyen Hükümet çevreleri ile Merkez Bankası'nın, 2010 yılının sonunda ortaya çıkan politika değişikliğinin 2011 yılının başında uygulamaya dönüşeceği anlaşılıyor.

Sıcak para denilen para, (1) Hem ekonominin döviz açığını kapatıyor (2) Hem de ekonomide döviz açığı oluşmasını sağlıyor.

Kısa dönemde sıcak para olmaz ise cari açık (döviz açığı) kapatılamaz. O nedenle şu aşamada bekleyiş şudur:

- Sıcak para gelsin.

- Ama sadece bizim açığımızı kapatacak kadarı gelsin.

- Fazlası gelir ise (1) Enflasyona yol açıyor,(2) Hem de dolar fiyatını düşürüyor.

2010 yılı sonunda Merkez Bankası ikili tedbir uyguladı. (1) Faizi düşürerek sıcak para için getirinin cazibesini azalttı. (2) Faizin ucuzlaması ile içeride kredi talebinin artmaması için bankaların kredileme imkanlarına sınır getirdi, kredi maliyetlerini artırdı.

Bu tedbirler uygulandığı için değil, ama Hükümetin ve Merkez Bankası'nın bir şeyler yapmaya başladığı görüldüğü için doların fiyatı yıl sonunda 1.50 TL. oldu.

Ali Babacan'ın yılbaşında devletin resmi ajansına bir açıklama yaparak, cari açık konusunda yeni tedbirler alınacağını açıklaması belirsizliği artıracak, dolar fiyatının gerilemesini önleyecektir.

Ali Babacan diyor ki, "Merkez Bankası zaten daha önce sinyallerini verdi. Açıklamalarına bakarsanız, birkaç adım daha geliyor. Ocak ayı içinde bazı kararlar alacaklar yine" …

Demek ki Merkez Bankası yeni tedbirler getiriyor.

Anlaşıldığı kadarı ile bu tedbirlerin esası da kredi hamcını sınırlamaya dayanıyor. Kredi hacmi (tüketim ve yatırım harcamaları) azaltılır ise (büyüme hızı frenlenir ise) cari açığın küçüleceğine inanılıyor.

Ali Babacan'a göre 2011 yılında 125 milyarın üzerinde bir kredi genişlemesi olur ise cari açığın milli gelirin yüzde 5-6'sı oranına yükselmesi tehlikesi var.

Ali Babacan, kamu bankalarının kredi hacmini sektör ortalamasından fazla büyütmesinin normal olduğunu, ama bankalara toplam aktif büyüklüğü ve sektördeki payını değiştirmemeleri konusunda talimatları bulunduğunu söylüyor.

Kamu bankaların bilanço yapısının değiştiğini ve ağırlıklı olarak Hazine kağıdı taşırken, hazinenin borçlanma ihtiyacının ve iç borç döndürme oranının düşmesiyle beraber, bunu krediyle telafi ettiğini anlatıyor.

Kamu bankalarının her yıl kredi hacmini sektör ortalamasından daha fazla büyütmesinin normal olduğunu belirten Ali Babacan, "Kredi hacmi artsın, ama ölçülü olsun" diyor.

Ekonomi politikaları belirlenir, tedbirler alınırken ekonominin bunlara nasıl tepki göstereceğini bilmek çok zordur.

Faizi geri çekerken, bankaların kredilerine sınır getirmek, bankaların büyümelerini önleyici tedbirler almak ekonomide ne gibi sonuçlar ortaya çıkarır? Bunu yaşayarak göreceğiz. Alınan tedbirler dolar fiyatını ne kadar yükseltecek, dolar fiyatı yükselmez ise cari açık nasıl küçülecek bunlar önümüzdeki belirsizliklerdir.

Tüm yazılarını göster