Geçtiğimiz hafta bankalardan kredi alırken yapılan sigortalarla ilgili yazdığım yazı sonrası birçok elektronik posta aldım…"Bu uygulamalardan haberimiz yoktu teşekkür ederiz" diyen olduğu gibi sorular soran okuyucular da çoğunluktaydı. Genel olarak çok eksik bilgi olduğunu düşünüyorum. Bu arada "Ben öldükten sonra ev kime kalırsa kalsın" diyen okurlarım da yok değildi. İsterseniz öncelikle kısa bir şekilde onlar için söyleyeceklerimi söyleyeyim sonrasında bu konu ile ilgili özet ve anlaşılır bilgileri kısaca size aktarayım.
Sigorta, beklenmeyen olaylar sonrasında yaşamın aynı standartta devam etmesi için yaptırılan bir korumadır. Sakat kalma durumunda çalışamayacak olması nedeniyle sigortalının yükümlülükleri sigorta tarafından karşılanabilir. Bu işin bir tarafı, diğer bir konu ise vefat. Bu işin en acı tarafı. İşte bu durumda da sigorta devreye girip geride kalanların mağdur olmaması sağlanmış oluyor. "Ben öldükten sonra ne olursa olsun" diyen bir vatandaşımızın sigorta yaptırmasına gerek de yok zaten. Ama Allah korusun bir kaza sonucu sakat kalındığında ne olacak ?. Alınan ev kredisi ise ve taksitler ödenemeyecek olursa. Bu sefer ev de gittiği için, yaşamın geride kalan zamanı tam bir kabus.
"Banka kredileri sigortalıya farklı"
İşin özeti şöyle: Bankaya gittiniz, bir kredi istediniz. Şimdi kanunen sigorta yaptırmanız gerekmiyor. Ayrıca kanun sigorta yaptırmanız gerekse bile krediyi aldığınız bankadan yaptırma zorunluluğunuz da yok. Gidip herhangi bir sigorta acentesinden de bankanın istediği şekildeki bir poliçeyi satın alıp bankaya verebilirsiniz. Fakat banka sigorta poliçesini kendisi yaptırdığı takdirde size çok ucuz poliçe alma ve uygun bir kredi faiz oranı sunabilir. Ya da sigorta poliçesini başka bir yerden yaptırdığınızda size vereceği kredi faiz oranında farklılık yapabilir. Bu durumda tüketici ne yapacağını şaşırıyor.
Tüketici ben sigorta yaptırmak istemiyorum dediğinde ise… Banka krediyi ev için veriyorsa zaten üzerine ipotek koyduruyor. Bunun yanında da arta kalan risk hesaplanıp kredi faiz oranına ekleniyor. Ya da banka, sigorta yaptırmak istemeyen tüketiciye kredi vermiyor.
Hayat sigortasına işsizliği de ekletin?
Diğer bir taraftan ise kredi alırken sigorta yaptırmaya karar veriyorsanız da dikkat etmeniz gereken konular var. Örneğin ev için 100 bin TL kredi aldınız ve 5 yılda da geri ödeyeceksiniz. Bunun için banka sizden sigorta talep ediyor. Bazı bankalar ferdi kaza sigortası, bazı bankalar da hayat sigortası yapıyor. Ferdi kaza poliçesi sadece kaza sonucu ölümleri kapsam dahiline alıyor ve fiyatı da risk az olduğu için hayat sigortasına göre daha ucuz. Hayat sigortası yaptıracaksanız da hastalık sonucu her türlü vefatı karşılaması mümkün. Buna kaza ile vefatı da küçük bir prim ile kapsam dahiline aldırmanız en ideal olanıdır. İsterseniz bu sigorta kapsamına işsizlik teminatını da ekletebilirsiniz. Yani kredi geri ödeme sürecinde işsiz kalmanız durumunda sigorta şirketi sizin adınıza kredi borcunuzu ödemeye devam ediyor. Bunların üçünü bir arada paket poliçe olarak satın aldığınızda fiyatı da çok uygun olacak riski düşündüğünüzde.
Bu poliçeler hazırlanırken lehtarın kimin olduğuna da dikkat etmeniz gerekiyor. Çünkü genelde bankaların lehtar olarak kendilerini gösterdikleri söyleniyor. Yani sigorta parası önce bankaya ödeniyor, geri kalanı size veriliyor. Ama lehtar olarak varisler gösterilirse sigorta, tazminatı varislere ödüyor.
Her yıl bu sigortaların yenilenmesi gerekiyor. İkinci sene yenilemeyenler çoğunlukta.. Bu tür cin fikirli yaklaşımların hüsran sonuçları konusunda bildiğim çok örnek var. Kredi nedeniyle zorla kasko yaptırıp kredi ödemesi bittiğinde kaskosunu yenilemeyip de bir hafta sonrasında kapısının önünden arabası çalınan birkaç örnek ben duydum. Gitti bütün bir birikim. Ne o 800 TL'ye kasko yaptırmadığı için kendini karlı zannederken, 30 bin liralık otomobilinin arkasından ağıt yakanı duyduk.
Azalan primleri soruşturun!
Bu arada 5 yıllık bir geri ödeme varsa azalan risk tutarı için azalan hayat sigortası primleri uygulaması da var. Bunu da siz talep edin. İlk sene 350 TL hayat sigortası primi öderken 5. sene 50-100 TL ödeneceğini unutmayın. Her ne kadar "Kaza geliyorum dediğini reklamlarda da görsek çoğu zaman kaza geliyorum demiyor. Siz siz olun 3 liraya 5 liraya bakmayın sigortanızı yaptırın pişman olmak istemiyorsanız.