Piyasalar Fed'in 31 Temmuz’da alacağı faiz kararına kilitlendi. Genel beklenti Fed’in yüzde 5.25-5.50 seviyesinde olan politika faizini sabit tutacağı yönünde. Başkan Powell’ın açıklamaları not kararı kadar önemli. İlk faiz indiriminin kasım ayında yapılacağını düşünenlerin sayısı ağırlıkta.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in iki basamak not artışı ile haftaya başlayan piyasalar oldukça hareketli günler geçirdi. BIST 100 Endeksi haftayı yüzde 2.37’lik kayıpla tamamlarken döviz piyasasında dolar kuru yatay bir seyir izledi.
Moody’s’in not artışının büyük oranda fiyatlara yansımış olması ve iki kademe not artışı ile Türkiye’nin notunu diğer kredi derecelendirme kuruluşlarıyla aynı seviyeye çıkması hisse senetlerinde kar satışlarına neden oldu. Aslında bu hareket sürpriz değildi. Çünkü daha önce not artışı yapan hem Fitch hem de S&P’nin kararlarını takip eden haftada borsada satış ağırlıklı bir seyir izlenmişti. Moody’s’in kararında da benzer oldu. Not kararının ardından kısa vadede piyasaların içeriye yönelik önemli bir gündem maddesi bulunmuyor.
TAV Havalimanları ile başlayan ikinci çeyrek bilanço dönemi hisse bazlı hareketlere neden olabilir. Sadece Türkiye değil tüm dünyada piyasaların gözü bu hafta ABD Merkez Bankası’nın (Fed) 31 Temmuz’da vereceği karara odaklandı.
Piyasalarda genel beklenti Fed’in yüzde 5.25-5.50 aralığında olan politika faizinde bir değişikliğe gitmeyeceği yönünde. Ancak az sayıda da olsa sürpriz bir indirim kararı olabileceğini düşünenler var. Faizi sabit tutması halinde Fed’in indirimlerin ne zaman başlayacağına yönelik vereceği mesajlar kritik. Analistler, ülkede ekonomik aktivitenin yavaşlamasının enflasyonun beklenen seviyeye inmesinde önemli olduğunu kaydederek, iş gücü piyasasındaki olası soğuma işaretlerinin de Fed’in politika alanını genişleteceğini ifade etti.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in eylülde faiz indirimine gitme ihtimali yüzde 71, kasımda yüzde 95 ile fiyatlanıyor. Olası bir faiz indiriminin ardından bankanın aralık toplantısında ikinci kez faiz indirme ihtimali ise yüzde 80 ile fiyatlanıyor. Fed’in bir sonraki toplantısı 17-18 Eylül tarihinde. Yılın geri kalan toplantıları ise 6-7 Kasım, 17-18 Aralık’ta yapılacak.
Biz gelelim Fed’in geçmişteki faiz kararlarının hisse senetlerini nasıl etkilediğine… ABD’de 1999 yılından bu yana Fed, 4 kez faiz artırım, 3 kez de indirim sürecine imza attı. Fed, 2001 yılı başında yüzde 6.5 seviyesinde bulunan politika faizini Haziran 2004 yılına kadar yüzde 1’e düşürdü. Bu süreçte Dow Jones Endeksi’nde yüzde 4’lük kayıp yaşanırken Borsa İstanbul yüzde 68 yükseldi.
Temmuz 2004’te bu kez faiz artırımlarına başlayan Fed, yüzde 1’deki politika faizini Eylül 2007’ye kadar olan süreçte yüzde 5.25’e çıkardı. Söz konusu dönemde Dow Jones yüzde 33, Borsa İstanbul yüzde 200 değer kazandı. Tarihler Eylül 2007’yi gösterdiğinde Fed, faiz indirimlerine başladı ve Kasım 2015’e kadar faizleri yüzde 5.25’ten yüzde 0.25’e kadar çekti. Küresel ekonomik krizin yaşandığı Eylül 2007-Kasım 2015 tarihleri arasında Dow Jones yüzde 27.5, Borsa İstanbul yüzde 39.21 arttı.
Fed’in faizleri yüzde 0.25’ten yüzde 2.25’e çıkardığı Aralık 2015-Temmuz 2019 tarihleri arasında Dow Jones yüzde 52, Borsa İstanbul yüzde 35 yükseldi. Ağustos 2019-Mart 2022 tarihleri arasında ise Fed bu kez faiz indirimine gitti ve faizleri yüzde 2.25’ten yüzde 0.25’e düşürdü. Bu süreçte Dow Jones yüzde 29, Borsa İstanbul yüzde 118 yükseldi. Fed son olarak Nisan 2022’de başladığı faiz artırımlarıyla faizi yüzde 5.25-5.50 aralığına çıkardı.
ABD’de kasım ayında yapılacak başkanlık seçimi bir diğer önemli gündem maddesi. Başkan Joe Biden’ın yarıştan çekilmesi geçen hafta fiyatlamalar üzerinde etkili oldu. Başkan adayı Donald Trump’a yönelik gerçekleştirilen suikast girişi sonrasında Trump anketlerde farkı açmış, hisse senedi ve kripto paralar gibi riskli varlıklara alım gelmişti.
Biden’ın çekilmesiyle başkanlık adayı için öne çıkan Kamala Harris ismi piyasaları tekrar dengeye oturttu. Hatta Harris-Trump yarışına yönelik düzenlenen bir ankette Harris’in önde olması riskli varlıklarda satışlara neden oldu. Diğer taraftan Trump’ın hafta sonu yaptığı açıklamada, Bitcoin’in bir gün altını geçeceğini ve stratejik ulusal Bitcoin rezervi kuracaklarını söylemesiyle kriptolarda sert fiyat hareketleri yaşandı.