Credit Suisse tarafından gerçekleştirilen "Global Investment Retuns Yearbook" piyasaların geçtiğimiz yüzyıla yönelik röntgenini çekiyor. Credit Suisse ve London Business School uzmanları tarafından hazırlanan rapor, 1900'lerden günümüze kadar uzanan döneme dair oldukça şaşırtıcı teşhislerde bulunuyor.
Raporun, 114 yıllık verilere bakarak ortaya çıkardığı sonuç şu: Küresel ekonomi, Wall Street ve Avrupa'dan gelen krizlerden etkilendi. Gelişen ekonomilerde yaşanan yangınlar ise, kolayca söndürülebilen, yayılma riski olmayan yangınlar. Dolayısıyla, gelişen ekonomilerin yaşadığı zorluklar, gelişmiş ekonomilerdeki ekonomik toparlanmayı engellemeyecek.
Raporun diğer gözlemleri şöyle:
- 2000'e kadar borsa performansı tahvilin önünde
London Business School uzmanlarına göre, 1900 yılından bu yana, uluslararası borsaların yıllık getiri performansları yüzde 5.2 düzeyinde gerçekleşti. Tahvil piyasalarının yıllık performası ise yüzde 1.8 oldu. Bu sonuç tüm büyük pazarlar için geçerli. 2000'den bugüne, yani daha kısa bir zaman aralığına bakıldığında ise, borsalar için "kayıp on yıl"dan bahsetmek mümkün. İnternet balonu, subprime ve borç krizleri, borsaların yıllık getiri performanslarını yüzde 1.7'ye geriletti. Bunun tam tersine, tahvil piyasalarındaki performans ise yüzde 5.3 oldu.
- Büyüme ve borsa doğrudan bağlantılı değil
Sanıldığının tersine, ekonomik büyüme ile borsanın yükselmesi arasında doğrudan ilişki bulunmuyor. Uzmanların yaptığı araştırmalara göre, 1900 yılından bu yana kişi başına düşen GSYIH ile hisse senedi yıllık getiri performansı arasında hafif bir negatif korelasyon, yani ters orantı var. Daha da ilginç bir şekilde, kişi başına düşen gelir açısından zayıf büyüme gösteren pazarlara odaklanan bir yatırımcı, çok hızlı büyüyen pazarlara odaklanan bir yatırımcıya kıyasla daha iyi bir getiri elde etti. Raporda, çok hızlı büyüyen ekonomilerin, ara vermeden sonsuza dek büyüyemeyecekleri ortaya konuyor.
- Gelişen pazarlardaki sorunların yayılma riski yok
Geçtiğimiz 114 yıl içinde, gelişen piyasalar yılda ortalama yüzde 7.4 oranında performans gerçekleştirdi. Gelişmiş ekonomilerin performansı ise yüzde 8.3 oldu. Bu arada, BRIC ülkelerinin borsa performansları yıllara göre önemli farklılıklar sergiledi. Bu ülkeler için en kötü dönem 1940'ı izleyen yıllar oldu. 2000-2010 dönemi ise gelişen ekonomilerin parladığı dönem olarak tarihe geçti. Bu dönemde, gelişen ekonomilerdeki borsaların yıllık ortalama getiri performansı yüzde 10.9 olurken; gelişmiş ekonomilerin borsa performansları yüzde 1.3 seviyesinde kaldı. 2010 sonrasında ise, bu oran tersine döndü.
Son dönemde gelişen piyasalarda yaşanan dalgalanmalar, gelişmiş piyasaları da endişeye düşürdü. Oysa rapora göre, gelişen ekonomilerdeki yangınları söndürmek zor değil ve bu yangınların küresel ekonomiye etkileri oldukça sınırlı oldu. Öte yandan Wall Street veya Avrupa'dan gelen krizler ise çok daha bulaşıcı oldu.
Küresel çeşitlilik
Bu arada raporda yer alan ülke değerlendirmelerinde, her ülke için farklı bir tanımlama kullanılmış. Bir kaç örnek vermek gerekirse;
Avustralya: Şanslı ülke
Avusturya; Kayıp imparatorluk
Kanada: Kaynaklar ülkesi
Danimarka: En mutlu ulus
Çin: Yükselen enerji
Almanya: Avrupa'nın lokomotifi
Güney Afrika: Altın fırsatlar
İspanya: Latin Amerika anahtarı
İngiltere: Küresel merkez
ABD: Finansal süpergüç