DÜNYA gazetesine yazdığım makaleler artık nerede ise evde önce oğullarımın denetiminden geçiyor. Bu hafta da yine çayımı, pipomu aldım, masanın başına geçtim. Hedefim gazeteye yazımı yazmak. Bu defa da başımda küçük oğlum Metehan Olcayto belirdi.
- Yazının konusu ne, diye sordu.
- Ben de yine krizle ilgili, dedim alaycı bir sesle.
- Senin kriz bir kere Pandora'nın kutusundan çıktı, dedi.
- Ne demek istiyorsun, diye sordum.
Bana biraz da acıyarak bakarak:
- Baba istersen sana önce Pandora'nın öyküsünü anlatayım, dedi.
Geçen hafta Başbakan Erdoğan yanında bakanları alıp Yunanistan'a gitmişti.
- Evet, dedim.
- Sence kaç bakan Yunan kültürü hakkında bilgi sahibi olarak Yunanistan'a gitti?
- Bilmiyorum. Fakat bizim bakanlar pek kültürle ilgilenmezler. Onlar daha çok ekonomi ile ilgililer, dedim.
- Ben de bu yüzden Pandora'nın kutusunu geniş olarak sana anlatayım. Bence sen de bunları yaz, dedi.
- Yazıyı pek okuyacaklarını sanmıyorum. Ama sen yine de anlat, dedim.
- Pandora, Yunan mitolojisinin Havva'sıdır. Mitolojiye göre dünya da önce sadece erkekler vardı. Sonradan tanrılar tanrısı Zeus, Titan oğlu Prometheus'a karşı beslediği düşmanlık nedeni ile erkeklerin başına bela olması için ilk dişi insan Pandora'yı yarattırdı.
Mitolojiye göre, karı koca İapetos'la Klymene'nin dört oğlu olmuştur. Atlas, Menoitios, Prometheus, Epimetheus. Bu çocukların dördü de akıl gücü bakımından tanrılardan üstündüler ve tanrılara kafa tuttular. Bundan dolayı Zeus onlara karşı kin duymaya başladı. Çocuklardan ilk ikisi Atlas'la Menoitios, tanrılarla titanlar arasındaki ünlü savaşa katıldı. Bunun üzerine Zeus tarafından Atlas gök kubbeyi omuzlarında taşımakla, Menoitios da Yer'in dibine kapatılmakla cezalandırıldı. Daha sonra Prometheus'un karaciğeri kartallara yedirildi. Epimetheus da ilk kadın Pandora'yı kendisine eş almakla cezalandırıldı.
Prometheus, kendisi gibi akıllı ve duygulu canlılar meydana getirmek amacıyla insanları gözyaşlarıyla sulandırdığı topraktan yarattı. Zeus'un emri ile tanrı Hephaistos da ilk dişi insan Pandora'yı (tüm armağan) su ve topraktan bir heykel yaparak yarattı. Pandora'ya Aphrodite güzelliği, Minerva çekiciliği, Hermes'in kurnazlığı ve yalancılığı, bütün öteki tanrılar da tek tek kendi özelliklerini armağan ettiler. Böylelikle kadın daha yaratılışında tanrı oldu.
Zeus, Pandora' ya bütün kötülükleri ve acıları içine doldurup bir kapalı kutu verdi. Ona bu kutuyu açmamasını söyledi. Ancak Pandora, bir gün dayanamayıp kutunun kapağını açtı, bütün kötülükler ve acılar insanların arasına yayıldı, kutuda sadece umut kaldı. Kardeşi Prometheus'un yasaklamasına rağmen Pandora'nın çekiciliğine ve güzelliğine dayanamayıp onunla evlenen titan Epimetheus, çevresine yayılmış bulunan bütün kötülüklerin ve acıların ortasında, bu umudu da kullanmasını ve kendisinden türeyecek kuşaklara kullanmasını öğretti.
- Krizle bu mitolojik öykünün ne alakası var, diye sordum.
- Senin kriz de (bu arada, kriz niye "benim" oldu, anlamadığımı söylemek zorundayım) bir defa Pandora'nın kutusundan çıkan kötülükler gibi çıktı. Tekrar onu kutuya sokamazsınız.
- Peki ne yapacağız, dedim.
- Önce insanlara umut verin, sonra mücadele etmelerinin yolunu açın. Bunu yaparken de biraz eskimiş düşüncelerinizden kurtulun. Yoksa kriz Bir ABD'de, bir Yunanistan'da çıkar. Siz de Atlas'ın yer küreyi taşıması gibi hep krizleri taşımak durumunda kalırsınız. Daha doğrusu halka taşıtırsınız, dedi.
Çok bilmiş çocuklara sahip olmak zor diye düşündüm. Fakat söylediklerini de önemsemek zorunda olduğumu da fark ettim.
NOT: Geçen hafta Ege Üniversitesi, İİBF, İktisat Bölümü'nün düzenlediği XIII. Öğrenci İktisat Kongresi'ne katıldım. Ege Üniversitesi'ni, kongrenin düzenleme komitesinde yer alan Dekan Prof. Dr. Haluk Soyuer dostumu ve İktisat Bölümü Başkanı Prof. Dr. Funda Barbaros'u ve dostum Prof. Dr. Osman Aydoğuş'u kutlamak istiyorum. Emeklerine sağlık. Bana gelecekle ilgili umut verdiler.