Yolculuğun tamamında veya büyük bölümünde insan müdahalesi olmadan seyahat eden araç, ‘kendi kendine giden araç’, diğer bir deyişle ‘otonom araç’ ile aynı anlama geliyor.
Ancak ikinci terim daha ileri düzeyde bir otomasyona işaret ediyor. İnsan müdahalesine ihtiyaç duymayan ve hatta buna izin vermeyen, tamamen kendi kendini süren bir araca kadar geniş bir özerklik yelpazesi var.
Yeni otomotiv ekosistemi, bu araçlarla ulaşımın daha güvenli, daha rahat ve daha erişilebilir hale geleceği milyonlarca insanın hayatını iyileştirecek bir yapıya göre şekilleniyor. Kazaların yüzde 88'inin insan hatasından kaynaklandığı göz önüne alındığında, otonom araçların maliyetleri, yaralanmaları ve ölümleri azaltma potansiyeli çok büyük. Aynı zamanda üretkenliği artıracak şekilde pek çoğumuza okul ve iş dahil olmak üzere daha kolay bir ulaşım olanağı sunacak.
Otonom araçları içeren ‘Bağlantılı ve Otomatik Hareketlilik’ teknolojisi daha güvenli ve daha az sıkışık yolları bize sağlarken, kırsal kesimde daha iyi ulaşım bağlantıları, kırsal ve tarihsel olarak bağlantısız bölgelerde ulaşıma erişimin artırılmasına yardımcı olacak. Mobilite sorunları olan kişiler için de ulaşım hizmetlerine daha kolay erişimi sağlayacak. Yaşlandıkça bağımsız hareket kabiliyetini yitirenler ve veya bağımsız hareket kabiliyetine sahip olamayanlar için yaşamı kolaylaştıracak.
Otonom araçlar için yasal düzenlemeler gerekiyor
Kendi kendine sürüş teknolojilerinin potansiyel faydalarının gerçeğe dönüşmesini sağlamak için ülkelerin yasalarını güncellemesi gerekiyor.
Akıllı araçlar, güvenliği ve kullanıcının korunmasını yeni bakışın merkezine koyuyor ve ister araç ister kişi olsun, yalnızca sürücünün sorumlu olmamasını sağlıyor. Önümüzdeki dönemde sürüşten kaynaklı bir kazadan sürücünün sorumlu olmadığı, araç için uygun sigortayı yaptırmak ve bakım gibi sürüşle ilgili olmayan sorumlulukları taşıyacağı bir yapıyı göreceğiz. Sorumluluk daha çok otonom aracı yapan firmaya ait olacak.
Otonom araç üreticileri, bir aracın yollarımıza çıktığı andan itibaren güvenlik gereksinimlerini karşılamak zorunda kalacak veya görevlerini yerine getirmemeleri halinde yeni yaptırımlar ve cezalarla karşı karşıya kalacak. Bunlara bağlı olarak 2024 yılında ülkeler, sürücüsüz araçlar gibi endüstrilerin güvenli ticari gelişimini desteklemek için yeni yasal çerçeveler sunmaya hazırlanıyor.
Otonom araçlar ne zaman yollarda olacak?
2025 yılına gelindiğinde dünyada sürücüsüz araçları görmeye başlayacağız. Bu da mobilite anlamında insanların ve ürünlerin ülke çapında hareket etme yollarını geliştirecek. 2035 yılına kadar Avrupa’da yeni arabaların yüzde 40'ının otonom sürüş özelliğine sahip olması öngörülüyor.
Bu tür tahminlerin gerçeğe dönüşebilmesi için de 4G kapsama alanında ve sürücünün katılımında büyük bir gelişme gerekecek. Otonom araçlarda sürücünün rolü, etkin bir şekilde aracı kullanmaktan daha çok gidilecek noktayı komut olarak giren ve aracın diğer yükümlülüklerini taşıyan olmaya doğru ilerliyor.
Göreceli olarak düşük otomasyon seviyelerinde bile teknolojiler çarpışmaları azaltırken, daha yüksek seviyelerde, insan hatasını önemli ölçüde düşürerek yollardaki güvenliği önemli ölçüde artıracak. Sürücülerin yaptığı her 10 bin hataya karşılık, otonom bir aracın bir hata bile yapmayacağı strateji ile de yatırımlar devam ediyor ve Otonom sürüş, 2035 yılına kadar 300 ila 400 milyar dolar arası gelir yaratması bekleniyor.