Otomotiv Yan Sanayi İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (TOSB) ve Çiftel Elektro Mekanik Sanayii Yönetim Kurulu Başkanı değerli dostum Yunus Çiftçi ile “Yeni AR-GE Reformu Paketi”ni konuştuk.
Başkanlığını yaptığı OSB’de Ar-Ge ve İnovasyona dayalı dünya standartlarında üretim yapan otomotiv parça sanayicileri faaliyet göstermekte. Yunus Bey'in şirketi de otomotiv elektriği sektöründe Ar-Ge ve inovasyona dayalı elektromekanik parçaları üretiyor. Yunus Bey'den, yeni yasanın OSB'ye ve burada konuşlanan işletmelere neler kazandıracağını anlatmasını rica ettim:
“Yeni AR-GE Reformu paketi ile; Ar-Ge Teşvik, Vergi Usul, Yükseköğretim, TÜBİTAK kuruluş, KDV, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, Kamu İhale, Yabancıların Çalışma İzinleri ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık sigortası yasalarında değişiklik yapılmıştır.
Bu değişiklikler ülkemizin rekabet gücünü artıracak önemli bir adımdır.
Bu değişikliklerle ilgili uygulama esaslarını belirleyecek ikincil mevzuatı çalışmaları da devam etmektedir.
Kanunda yer alan önemli konuları satırbaşları ile aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;
1- Sanayi ile müşterek çalışma yapan (Ar-Ge, tasarım ve yenilik projeleri) üniversite öğretim üyelerinin döner sermayeden alacakları pay yüzde 85'e yükseltilmektedir.
2- Öğretim üyelerinin alacağı paydan herhangi bir vergi kesintisi yapılmayacaktır. Başka bir deyişle projede görev yapan öğretim elemanına sanayiden alınan paranın yüzde 85 hiçbir kesintiye tabi tutulmaksızın net olarak ödenecektir.
3- Üniversite öğretim üyelerinin doğrudan 1 yıl süre ile sanayide çalışma imkânı sağlanmıştır. Bu süre her 6 yılda bir tekrarlanabilecektir ve bu süre zarfında kurumu ile ilişkisi devam edecektir.
4- Matematik, fizik, kimya ve biyoloji gibi temel bilim alanlarında lisans düzeyinden itibaren eğitime destek sağlanmış ve bu alan mezunlarının Ar-Ge merkezlerinde çalıştırılmaları halinde brüt asgari ücret tutarında bir miktarın Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nca hibe olarak desteklenmesi öngörülmüştür.
5- Doktora sonrası çalışmalar da destek kapsamına alınmıştır.
6- Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri'nde çalışan personelin gelir vergisinden istisna tutulan tutarları beşer puan artırılmış ve kapsamı da genişletilmiştir. Doktoralı veya temel bilimler alanında yüksek lisans sahibi personelin gelir vergisi istisnası yüzde 95’e yükseltilmiştir. Yüksek lisans ve temel bilimler alanında lisans mezunlarının istisnası yüzde 90, diğer personelinki ise yüzde 80 olarak kanunda yer almıştır.
7- Ar-Ge merkezlerinin en çok yakındığı merkez dışında geçirilen zorunlu sürelerin de Ar-Ge merkezinde geçirilmiş gibi değerlendirileceği hükme bağlanmıştır.
8- Doktora yapan personelin 2, yüksek lisans eğitimi gören personelin 1,5 yıl eğitimde geçen süreleri Ar-Ge merkezinde geçmiş gibi istisnalardan yararlanacaktır.
9- Ar-Ge Merkezlerinin halen 30 olan tam zamanlı personel sayısı da Bakanlar Kurulu Kararı ile 15'e kadar indirilebilecektir. Bu sayıların sektörel bazda belirlenmesi de mümkün görülmektedir.
10- Ar-Ge merkezlerine yeni bir kavram olarak “Tasarım Merkezleri” eklenmiştir. Üstelik tasarım merkezlerindeki personel sayısı da 10 olarak belirlenmiştir.
11- Teknogirişim sermayesi desteğinden yararlanan projelerin finansmanını teminen, beyan edilen gelirin yüzde 10 kadarı (öz sermayenin yüzde 20'si ve 500 bin TL'yi aşmamak üzere) gelir veya kurumlar vergisi matrahından düşülebilecektir.
12- Teknoloji geliştirme bölgelerine “İhtisas Teknoloji Geliştirme Bölgeleri” kavramı eklenmiştir.
13- Ar-Ge ve Tasarım faaliyetlerinde tasarımı yapanın yanında siparişle Ar-Ge ve tasarım yaptıranlara da vergi indirimi teşviki getirilmiştir. Sipariş üzerine yapılan işlerde harcamaların yüzde 50'si kadar merkez, kalan yüzde 50'si kadar da sipariş veren indirim hakkını kullanabilecektir.
Bu listedeki maddeleri çoğaltmak mümkün. Diğer taraftan arzu ettiğimiz bazı konulardaki eksiklikleri de sayabiliriz. Ancak esas olarak şunu söylememiz lazım. Bu paket hakikaten bir reform ve yenilik paketi… Yepyeni bir bakış açısı ile üniversite-sanayi işbirliğinin ve beraber çalışmanın önünü açacak vizyoner bir düzenleme. OSB'ler olarak bu düzenlemelere sahip çıkmamız ve bundan istifade etmenin yollarını bulmamız lazım. Artık un, şeker ve yağ var. Şimdi sıra iyi bir helva yapmada… Bunu da Türk özel sektörü ve üniversiteleri yapacak.
Bundan sonra 'yerim dar ya da yenim dar' diyenin söyleyecek sözü olmayacak.”
Yıllardır TAYSAD’da, TOSB’da, kendi iş alanında sektöre hizmet eden Yunus Bey'in yasayı değerlendirmesi bu yönleriyle de çok önemli...