Örtü altı üretim

Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

Şimdilerde her mevsim bulunabilen meyve ve sebzelerin çoğu, kesme çiçeklerin çoğu seralarda veya plastik örtü altında yetiştiriliyor.

1960’larda Türkiye’de sadece 10 bin dönümde örtü altı üretim imkanı vardı. Plastiğin örtü malzemesi olarak kullanılmaya başlamasından sonra örtü altı üretim alanları arttı. Şimdilerde 650 bin dönüm alanda örtü altı üretim yapılıyor. Örtü altı cam ve plastik seralarla, plastik tüneller için kullanılan genel bir deyim.

Örtü altı üretimin yüzde 13’ü cam, yüzde 46’sı plastik seralarda, kalan bölümü yüksek ve alçak plastik tüneller altında yapılıyor.

Örtü altı üretimde Antalya, Mersin ve Adana önde gelen iller. Üretimin yüzde 80’i bu illerde gerçekleştiriliyor.

Örtü altı sebze ve meyve üretimi son 5 yılda 5.5 milyon tondan 6.5 milyon tona yükseldi. 

Eski dönemlerde seracılık denilince gündeme sadece çiçek üretimi gelirdi. Şimdilerde örtü altı üretimde ise çiçeğin ağırlığı yüzde 3.5’a düştü. Örtü altı alanların yüzde 95’inde sebze, yüzde 1.5’inde meyve üretiliyor.

Ülkede üretilen muzun yüzde 70’i örtü altında üretilen  muz. Salatalığın yüzde 60’ı, sivri biberin yüzde 40’ı, çileğin yüzde 45’e yakını, sofralık domatesin yüzde 40’dan fazlası, kabağın, patlıcanın yarıya yakını örtü altında yetiştiriliyor.

Semizotu, ıspanak, roka, maydanoz, tere, börülce, dereotu, kırmızı turp, brokoli ve bamya da örtü altında yetiştirilen sebzeler.

Her tarım ürününde olduğu gibi örtü altı üretimde de ürünün olgunlaşma döneminde talebin ve fiyatın ne olacağı belirsiz.

Bu üretici için büyük risk oluşturuyor. Ürün olgunlaştığında serada uzun süre bekletilme şansı yok. Talep yok ise üretici büyük kayba uğruyor.  Genelde ise alıcının verdiği fiyatı kabul etme mecburiyetinde. Pazarlık şansı yok.

Son yıllarda ihracat talebi örtü altı üreticiler için güvence teşkil ediyordu. Önce bazı ülkelerin karayollarında TIR’ların seyahatine değişik ülkelerce getirilen sınırlamalar, şimdilerde Rusya ile olan gerginlik, örtü altı üreticilerinin ciddi sorunlarla karşılaşmasına yol açtı. Bu olumsuz gelişmeler hızla büyüyen örtü altı üretimini yavaşlatacak, üreticiye de ekonomiye de zarar verecek.

Tüm yazılarını göster