Ocak ayı cari açık rakamları geçen hafta sonu açıklandı.
Aylık cari açık (döviz açığı) rakamıonın büyüklüğü normal. Hatta kısa dönemde endişe yaratmayacak boyutda.
Fakat bu açığı kapatmak için yurda girmesi beklenen dövizlerde umulmadık ölçüde azalma var.
Normal sermaye hareketi ile giren döviz açığı kapatamıyor. Açık ocak ayındaki nereden geldiği belli olmayan büyük ölçüde döviz girişi ile kapanmış.
1- Aylık cari açık rakamları ocak ayı düzeyinde kalabilir.
2- Fakat sermaye hareketi ile giren döviz miktarı ocak ayındaki kadar düşük rakamlarda kalır ise önümüzdeki dönemde sorunlar çıkar.
Gerçekçi olalım. Biz cari açığımızı(döviz açığımızı) sıcak para ağırlıklı döviz girişi ile karşılıyorduk. Sıcak para kötüdür ama, açığımızı kapatıyor. Sıcak paraya kapıyı kapatmak kolay da sıcak dövizin yokluğunu nasıl kapatacağız?
İşte ocak ayı cari açık tablosunu bu gözle incelemek gerekir.
Ocak ayında cari açık rakamının büyüklüğü neden önemli değil?
2010 Ocak ayının 3.0 milyar dolarlık cari açık rakamına göre çok büyük bir açık ama,unutmayalım, önceki 2 ayın cari açık rakamı çok daha yüksek idi. Kasımda açık 6.0 milyar dolar, aralıkta 7.5 milyar dolar olmuştu.
Cari açığı büyüten ithalatdır. İthalat artışı ihracat artışının önünde koşunca dış ticaret açığı büyüyünce cari açık da büyür.
2010 Ocak ayında dış ticaret açığı 3.8 milyar dolardı. Cari açık 3.0 milyar dolar oldu.
2010 yılı Kasım ayında dış ticaret açığı 7.7 milyar dolar oldu,cari açık 6.0 milyar dolara yükseldi. Aralık ayında 8.7 milyar dolar dış açık verdik. Cari açık 7.5 milyar dolar olarak gerçekleşti.
2011 yılı dış ticaret açığı 7.3 milyar dolar. Bu kadar dış ticaret açığına 5.8 milyar dolar cari açık fazla değil, azdır bile.
2011 Ocak ayında 5.8 milyar dolar açığa karşılık doğrudan yabancı sermaye ile döviz girmesi. 270 milyon dolar döviz çıktı. Portföy yatırımı olarak 2.2 milyar dolar, kredi olarak 1 milyar dolar girdi. Sermaye hareketi ile giren döviz toplamı 3.0 milyar dolar ile 5.8 milyar dolar açığın kapatılması imkansız idi.
Ülkeye nereden geldiği belli olmayan 3.6 milyar dolar girdi. Döviz açığını böylece kapattık. Merkez Bankası döviz rezervinden u kadar döviz kullanmak zorunda kalmadık. Üstelik açığı kapattıkdan sonra rezerve de 863 milyon dolar döviz ekledik.
Ocak ayı rakamlarına bakarak neler yapılabilir?
- Ocak ayında cari açık rakamı büyük çıktı. Mart ayı tamamlanmak üzere. Şubat ve mart aylarında ekonomideki talep devam etti. Hiç olmaz ise son 2 ay cari açığı da büyük çıkacak.
Bu da normaldir. Uygulanan ekonomi politikasının gereğidir. Sonucuduır.
- Bizim için önemli olan , daha önceki gibi bu açığı sorunsuzca finanse edebilmektir. Ocak ayında finansmandaki güçlük bir tehlike işareti vermektedir.
Ekomomiyi yönetenler talebi kısmak için sıcak paranın yurtdan çıkışını sağlayacak tedbirler uygulama arayışını sürdürüyor. Fakat görülüyor ki, sıcak parayı kaçırıcı tedbirler dış ticaret açığının kapanmasını sağlamıyor.
Belki de ocak ayı rakamlarına bakarak endişeye kapılmanın gereği yoktur. Belki de şubattan itibaren tablo değişecektir. Bekleyeceğiz. Bir ay sonra neyin ne olduğu daha iyi anlaşılacak.