Ocak ayı sanayi üretim endeksi beklenenden kötü çıktı

Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

2005=100 temel yıllı Sanayi Üretim Endeksi, 2010 yılı Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %12.1 artarak 99.2 oldu. Piyasa beklentilerinin ortalaması % 16.2' idi.

Bir ay önceye göre üretimde önemli bir artış olmamasına rağmen yıllık artışın bu kadar yüksek çıkmasının nedeni, önceki yılın ekonomik krizden kaynaklanan üretim rakamının düşüklüğü (baz etkisi) idi. Mevsimsel etkilerden arındırılmış endeks sanayi üretiminde aylık olarak % 0.3 aylık artış olduğunu gösteriyor. Geçen ay yayınlan mevsimsel düzeltmelerden arındırılmış endeks % 0.7 büyüme gösterirken düzeltme yapıldı ve büyüme, % 0.6 küçülmeye dönüştü. Fortis'in endeks ile ilgili değerlemesinde Kriz sürecinde Mart 2008 - Ocak 2009 arasında toplam % 20.6 düşüş gösteren mevsim ve takvim etkilerden arındırılmış sanayi üretim endeksinin, bu tarihten beri % 14.3 oranında toparlanlanma gösterdiğine işaret ediliyor. Aynı değerlemede revize edilmeden önce açıklanan verilere göre daha hızlı bir toparlanma var gibi gözükse de, verilerin krizde yaşanan kayıpların yavaş bir şekilde geri alındığını göstermeye devam ettiği belirtiliyor.

Takvim Etkisinden Arındırılmış Endekse göre 2010 yılı Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre Madencilik ve Taşocakçılığı sektöründe % 0,6 azalmış; İmalat Sanayi sektörü % 19,1 artmış; Elektrik, Gaz ve Su sektörü ise % 3,1 artmıştır. Mevsim ve Takvim Etkilerinden Arındırılmış Endekse göre ise bir önceki aya göre Madencilik ve Taşocakçılığı sektörü %3,9 azalmış; İmalat Sanayi sektörü %0,7 artmış; Elektrik, Gaz ve Su sektörü ise %2,1 azalmıştır. Sanayi üretim endeksinde sanayiin durumunu en iyi ortaya koyacak karşılaştırmalar bir önceki yılın endeks rakamı ile karşılaştırmalardan öte bir ay önceki endekse göre değişim oranlarıdır. Bu oranlar sanayinin harekete geçip geçmediğini gösterir.

2005=100 Endeksi , yıllık ortalama olarak 2007 yılında 115.3 idi. 2008 Yılında 114.2 oldu. 2009 Yılında 103.2'ye geriledi.

2009 Yılı ocak ayında 88.5'a kadar düzen endeks 2010 ayında 99.2 oldu. Bu iki rakama bakarak sanayi üretimin geçen yıla göre artışa geçtiği söylenebilir. Fakat önemli olan geçen yılın Ocak ayından sonra nelerin olduğudur. Endeks Temmuz'da 110.5'a kadar yükseldi. İniş çıkışlarla Ekimde 117.9 oldu.  Aralık'da 117.3 idi. Ocak 117.2 iken Ocak'da 99.2'e geriledi. Açık anlatım ile 2005=100 endeksine göre Ocak ayında sanayi üretimi bir ay önceye göre yüzde 15.3 gerilemiş. Sanayi sektörü 2009 yılının nisan ayından önkedi gibi düşük üretim ile faaliyet gösteriyor. Daha da çarpıcı olan üretimdeki iniş çıkışlar. Mart-temmuz arası artış gösteren sanayi üretimi Ağustos'tan bu yana iniş çıkış içinde. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endeks bile Ekim ayına kadar devam eden üretim artışının o aydan bu yana ayno cizgide kaldığına işaret ediyor .

Özet ile :

(1) Sanayi üretim endeksine göre sanayide beklenen artış henuz başlamadı.

(2) 2009 Yılı ortalamasına göre sanayi üretiminde yüzde 9.9 gerileme var. Milli gelir hesabında sanayi üretimi lokomotif göstergedir. Yıllık sanayi üretiminin bu kadar düşük olması, 2009 yılında milli gelirdeki küçülmenin beklentinin ötesine geçmesi tehlikesine işaret etmektedir.

Tüm yazılarını göster