Nobel değil Oscar Akademisi

Geçen hafta Jennifer Aniston Kamala Har­ris’e, Buzz Aldrin ise Donald Trump’a des­tek verdiğini açıkladı.

Aynı hafta 23 tanesi Alf­red Nobel anısına Riksbank Ekonomi Ödüllü toplam 87 (Nobel) ödüllü kişi, bilim ve tekno­lojiyi riske edecek diye Trump karşıtı mektup imzaladı. Buzz Aldrin, aya ikinci ayak basan astronot. Jennifer Aniston, Friends dizisi ile ünlenen Hollywood yıldızı. Elon Musk ise meydanlarda Trump’a açık destek veren Spa­ceX, Tesla ve X’in sahibi.

Taylor Swift, Beyoncé, Jennifer Lopez de­mokratlara desteğini açıklarken, Biden Trump taraftarlarına çöp deyince Trump’ı bir anda çöp kamyonu koltuğunda gördük, McDonald’s arabaya servis penceresinden sonra. Bideno­mics dönemindeki yüzde 22 enflasyon ile satın alma gücü kaybolan ABD hane halkı iki işte ça­lışarak ancak geçiniyor esprileri yapıldı.

The Economist Harris’e destek verdiğini, Trump’ın başkan olması halinde oy verenle­rin ekonomiyi ve uluslararası barışı riske ede­ceklerini X hesabından paylaştı. Geçen sene altı bankanın batması, İsviçre Merkez Banka­sı’nın Fed ile 60 milyar dolar repo yapması ve buna rağmen UBS ile Credit Suisse’in bir hafta sonu yatırımcı hakları göz edilmeden birleşti­rilmesi ve 50 yıl ticari sır yasağı konması bir Hollywood filmi değil.

Birleşmiş Milletler’de ABD’nin Küba ambar­gosunun kınanmasında ABD ve İsrail ret oyu verirken 187 ülke tersi yönde oy kullandı. Gü­venlik Konseyi olsaydı bu karar geçmezdi. Ne­oliberal Milei, Arjantin’e karşı oy kullandı diye dışişleri bakanını görevden aldı. Rusya Ukray­na Savaşı ve İsrail’in Gazze’de ve bölgede yap­tıkları, Üçüncü Dünya Savaşı’nın konuşulduğu bir dönemde, dünyanın aslında nasıl ikiye bö­lündüğünün bir göstergesi belki de bunlar.

ABD seçimlerinde kimliksiz oy kullanımı, oy makinelerinde ve seçimle ilgili görülen so­runlar sosyal medyada yer bulurken, bizde ana akımda Çin’in demokratik olmayan kurumla­rı ile kalkınmış bir ekonomi olmadığı söyleni­yordu. Son olarak Riksbank Ekonomi Ödülü, Batı’nın kalkınmış ekonomilerinin kurumla­rının önemi konusuna verildi.

What is Matrix?

Piyasalar bu dengesizliklerin, tezatların far­kında. ABD (ülke) tahvil faizleri ile Bitcoin, al­tının onsu rekorlar kırdı geçtiğimiz süreçte. ABD borsalarının büyüklüğü neredeyse dünya borsalarının yarısına ulaştı. Warren Buffet ise uzun zamandır nakde dönüyor haberleri var. ABD hazinesi tahvillerde geri alıma başladı. Bu arada bütçede rekor açık ve faiz ödemeleri hızla yoluna devam ediyor.

Trump seçilirse Elon Musk’ı kamuda opti­mizasyon, verimlilik, maliyet çalışmaları için kuracağı ekibin başına getirecek. Arjantin’de Milei’nin yaptığına benzer bir çalışma düşü­nüyorlar. Milei, Elon Musk ile iki kere buluş­muştu. Trump aynı zamanda ticarette dolar­dan kaçan ülkelere yaptırım uygulayacağını da söyledi. Çin uzun zamandır ABD tahvillerini satıyor, BRICS altın topluyor. Fed 2 trilyon do­lar bilanço daraltmasına rağmen yüzde 95 ABD kağıdı pozisyonundan hala 1 trilyon 75 milyar dolar zararda. Bütçe açığı bu yüzden daha da kritik. Kim borç verecek. Ticari bankaların ya­rısına yakın tahvil zararı taşıması da cabası.

Morpheus rolündeki Trump bu nedenler­le Neo rolündeki Musk ile çalışmak istiyor. Çünkü dolar, rezerv para statüsünü kaybetti­ği anda yılların birikmiş faturası başta Çin’e rekor dış ticaret açığı verirken bizzat kendile­rine çıkacak. 2016 seçiminde Çin’i kampanya sitesinde hedefe koyması bu yüzdendi. Biden ise 2020 kampanya sitesinde Soğuk Savaşı ve Rusya’yı yazmıştı.

Bizim akademi

S&P not artırdı, ‘çalışanların ücret beklen­tilerini yönetme’ atıfıyla görünümü durağa­na çevirdi. “Asgari ücrete zam yapmak isteriz ama enflasyona neden oluyor” diyen iş dünya­sına karşılık “asgari ücret gerçekleşen enflas­yona göre yapılmalı” diye (acı reçete şart di­yenler dahil) akademiden imzalar geldi.

Geçen hafta yazdım. En emek yoğun sektör­de işçilik gideri yüzde 30. Kısa dönemde asga­ri ücretin geçişkenliği yüzde 31. Yani enflasyo­na en fazla etkisi yüzde 10 kadar olur. Enflas­yonumuz yüzde 50. Kalan 40 puanı geçen 18 aylık süreçteki yüksek faize rağmen ana akım hala talep olarak açıklarken, bütçedeki faiz gi­derinde ABD ile Nascar’da yarışır hale geldik.

Cumartesi saat 18.00’de Kitap Fuarında ‘COVID-19 Döneminde Ekonomik, Finansal, Sektörel Gelişmeler’ kitabımız için Scala Ya­yıncılık standındayım.