Nisan ayı döviz hesapları açıklandı. Ocak-nisan döneminde cari açık (döviz açığı) 2.6 milyar dolar .
Açık geçen yılın aynı döneminde 17.4 milyar dolar idi.
Açığın gerilemesinin nedeni ekonomideki iyileşmeler değil. Kriz nedeniyle ithalat düşünce döviz açığı da küçülüyor. Ekonomi canlanmaya başlar ve ithalat hızlanır ise açık da büyüyecek.
Önemli olan açığın nasıl kapatılabildiği.
- Ocak-nisan döneminde doğrudan yabancı sermaye net girişinde 2.5 milyar dolarlık bir döviz imkanı ortaya çıktı.
- Buna karşılık portföy yatırımlarında 2.3 milyar dolarlık yurtdışına akım var.
- Kredilerde de 6.5 milyar dolarlık dışarıya çıkış görülüyor.
- Toplam olarak sermaye hareketi 6.3 milyar dolarlık bir eksi durumu ortaya koyuyor.
Sermaye hareketinden beklenen 2.6 milyar dolarlık cari açığı kapatacak dövizin yurtiçine girmesi.
Halbuki 6.3 milyar dolar çıkış olunca, ocak-nisan döneminde 2.6+ 6.3 = 8.9 milyar dolarlık bir döviz açığı ile karşılaşılmış oluyor.
Bizim sermaye hareketi hesaplarımızda bir de net hata ve noksan kalemi var. Bu kelem nereden geldiği belli olmayan döviz ile nereye gittiği belli olmayan döviz miktarını gösterir.
2008 Ekim ayından buyana nereden geldiği belli olmayan hızlı bir döviz girişi var idi. 2009 Ocak ayında 1.2 milyar dolar, şubat ayında 2.6 milyar dolar, mart ayında 2.2 milyar dolar döviz girdi.
Son 6 aydaki giriş birden bire nisan ayında çıkışa dönüştü. Nisan ayında dışarıya 145 milyon dolar çıktı.
Ama ilk 4 ayda toplam olarak nereden geldiği belli olmayan döviz miktarı hiç de azımsanacak kadar değil. 5.8 milyar dolar.
İşte bu sayede ocak-nisan dönemi toplam açığı 8.9 milyar doların bir bölümü kapanmış oluyor: 8.9-5.8=3.1 milyar dolarlık bir açık kalıyor.
İlk 4 ayda 3.1 milyar dolarlık döviz açığı, çerideki döviz rezervinden karşılandı. Bu büyük bir tehlike… Açık anlatımıyla rezervden yiyoruz.. Rezervden yemek çok kötü bir şey. İthalatın gerilemesine rağmen bu büyüklükte (nihai) döviz açığının gelecekte ne olacağını düşünmeye ve tedbir almaya mecburuz.
Ocak-nisan döviz açığı
2008 2009
Açık -17.473 -2.659
Sermaye hareketleri 16.767 -6.379
Doğrudan y.sermaye 4.152 -2.548
Portföy yatırımları -3.451 -2.334
Krediler 16.066 -6.593
Net hata noksan 443 5.865
Toplam finans. 17.210 -514
Açık -263 -3.173