Merkez Bankası’nın bugün önemli bir karar vermesi bekleniyor. Banka faizi ya artıracak, ya artırmayacak. Başbakanımız faize karşı. Faizin artırılmasını istemiyor. Merkez Bankası faiz artırımına ancak ve ancak Başbakanımızı ikna ederek gidebilir. Bu da çok zor gibi...
Ama bir de gerçek var... Durum kritik. Döviz fiyatındaki tırmanışı durdurmak gerekiyor. Döviz fiyatı döviz kıtlığından da öte, Türk Lirasına güven kalmadığı için artıyor. Türk Lirasına güven vermek için faizin artırılması gerekiyor.
Faiz artırılsın diyenler, “Faiz artırılır ise Türk Lirası’na talep artar, dövize olan talep azalır. İçerideki döviz stoklarından piyasaya döviz çıkar. Böylece dövizdeki fiyat artışı yavaşlar“ diyorlar.
Enflasyon yüzde 7.4 den yüzde 9’a doğru yol almış durumda. Mevduat faizi brüt yüzde 7.5 oranında. Neti yüzde 6.3 dolayında.
Ülkede iç tasarruflar düşük. İnsanların bu düşük tasarrufunu enflasyonun altında faiz getirisi ile Türk Lirası’na bağlaması bekleniyor. Tabii ki olmuyor.
Piyasayı izleyenler diyorlar ki, Merkez Bankası faizi 2 puan veya 3 puan artırır ise Türk Lirası’na talep artacak.
Faiz artırımını savunanlara göre,
• Mevduat faizleri artınca, parası olan, döviz satın alacak yerde, parasını Türk Lirası’nda tutar.
• Türk Lirası’nın faizi artınca daha önce döviz satın alanlar, dövizi bozdurarak Türk Lirası’na geçer.
• Piyasa oyuncularının tahminine göre, Türk Lirası faizinin yükselmesi sonucu 130 milyar dolar tutarındaki döviz mevduat hesaplarının 5-10 milyar dolar değerindeki bölümü bozdurulur. Döviz mevduat hesaplarından ve yastık altından piyasaya çıkacak döviz piyasayı rahatlatır. Merkez Bankası tek döviz satıcısı olmaktan kurtulur.
Sonuç olarak döviz fiyatlarındaki tırmanış durur.
Uzun süredir bir belirsizlik ortamında yaşıyoruz:
• Merkez Bankası döviz fiyatlarının yükselmesini istiyor mu, isteniyor mu?
• Merkez bankası döviz fiyatının nereye kadar yükselmesini bekliyor?
• Döviz fiyatı ne kadar süre sonra ve hangi çizgide istikrara kavuşacak?
• Bütün bunlar kendi kendine mi olacak, yoksa Merkez Bankası olan bitene seyirci kalmaya devam mı edecek?
Bugün en önemli sorun bu belirsizlik ortamıdır. Yabancısı ile yerlisi ile kişiler, kurumlar Türk Lirası’nın, dövizin geleceğinin ne olacağını bilemiyor.
• Ya döviz bulunmaz olur ise,
• Ya döviz fiyatındaki artış durmaz ise endişesi, ekonominin sadece bu yılını değil, geleceğini de olumsuz etkiliyor.
İşte bütün bunlar nedeniyle Merkez Bankası’nın bugünkü faiz kararı çok önemli. Faiz kararına piyasaların tepkisini karar açıklandıktan sonra göreceğiz.
Eğer dolar fiyatı aşağıya iner ise piyasanın Merkez Bankası kararını beğendiğini anlayacağız.