Dün açıklanan Ödemeler Dengesi mayıs ayı rakamları, döviz fiyatındaki hareketin nedenlerini açıklıkla ortaya koyuyor.
Mayıs ayında döviz girişleri bıçak gibi kesilmiş.
Cari açık alınan tüm tedbirlere ve de ekonomideki yavaşlamaya rağmen mayıs ayında beklenenden yüksek gerçekleşmiş.
Ocak, şubat ve mart aylarında açık 5 milyar dolar dolayında iken nisanda 8 milyar doların üzerine çıkmıştı. Nisan ayından sonra tekrar inişe geçer bekleyişi varken, mayıs açığı 7.5 milyar dolar olmuş.
Cari açık azalmazken, mayıs ayında döviz girişinin net 563 milyon dolara gerilemesi beklenmedik bir gelişme.
Döviz girişinde azalma tahmin ediliyordu ama, döviz girişinin bu ölçüde kesilmesi beklenmiyordu. Unutmayalım mayıs ayında henüz Gezi Parkı olayları huzursuzluğu yok.
Mayıs ayı rakamları sadece dış rüzgarların olumsuz etkisini yansıtıyor.
Mayıs ayındaki finansman sorununu azaltan nereden geldiği belli olmayan 2.8 milyar dolarlık döviz girişi olmuş.
Sonuçta aylık açık, mevcut döviz rezervlerinden 4.1 milyar dolar eksilme sayesinde kapatılabilmiş.
Haziran ayı rakamları açıklandığında daha çarpıcı bir görünüm ortaya çıkabilir.
Çünkü mayıs ayında sermaye hareketleri toplamının küçülmesi, çıkışa bağlı değil de girişin durmasından kaynaklanıyor.
Büyük olasılıkla haziranda girişin durmasına ek olarak çıkış da gerçekleşti.
Mayıs’tan önceki dönemde cari açığın üzerinde döviz girişi olması piyasayı rahatlatıyor, dövizin ucuz satılmasına imkan veriyordu.
Mayıs’ta net döviz girişi cari açığı kapatamayacak ölçüde azalınca, döviz kıtlığı nedeniyle fiyatlar tırmanışa geçmeye başladı.
Gelelim bugüne... Merkez Bankası döviz satışı ile doları 1.95 TL. fiyatının altına çekme çabasını sürdürürken, mayıs ayı cari işlemler açığı ve sermaye hareketi ile ilgili olumsuz rakamlar kafaları daha da karıştıracak.
Bu gibi dönemlerde piyasanın önünü görmesine yardımcı olacak anlatımlara ihtiyaç vardır. Ekonomiden sorumlu bakanların gelişmeleri ve alınan tedbirleri halka anlatması, halka moral vermesi önemlidir.
Böyle dönemlerde en büyük risk, belirsizlik nedeniyle insanların gereksiz yere döviz talebini artırmalarıdır... Döviz fiyatında tırmanışın devam edeceği bekleyişinin bir noktada kırılmasına ihtiyaç vardır.