1990 yılında 15 milyar dolar olan duty free satışları, 2012'de 49.4 milyar dolara ulaştı. "Seyahat perakende pazarı" olarak tanımlanan bu pazarın 2020'de 100 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Havaalanları lüks markaların yeni cenneti konumunda.
Havayolu trafiğinin büyüme hızı krizlerden etkilenmiyor. 1960 yılında 108 milyon olan yolcu sayısı, 1990 başında bir milyara ulaştı. Bu sene ise 3 milyara ulaşması bekleniyor. Yapılan araştırmalara göre yüzde 1'lik küresel büyüme, havayolu trafiğinde yüzde 1.5'lik artışa denk geliyor. Dolayısıyla küresel ekonominin yılda ortalama yüzde 3 oranında büyüyeceğini dikkate alırsak, havayolu trafiğinin önümüzdeki 15 yıl içinde iki kat artması kaçınılmaz.
Çin'in de büyük katkısı ile küresel turizmin artması, dünya genelinde orta sınıfların yükselişi, şehirde yaşayan nüfusun sürekli olarak yükselmeye devam etmesi havayolu trafiğini artıran diğer önemli unsurlar. Sayılara bakacak olursak; Bugün 2.1 milyara ulaşan orta sınıf nufüsun, 2030 yılına kadar 5 milyara ulaşması bekleniyor. 2030 yılına kadar şehirlerde yaşayan nüfusun da 5 milyar kişiye ulaşacağı tahmin ediliyor.
Havayolu trafiğinin artmasından en memnun olan sektörlerden biri lüks sektörü. Çünkü bir süredir Free Shop bölgesi lüks markaların cenneti olmaya başladı.
Hermes, Bottega Veneta, Bulgari, Miu Miu, Ralph Lauren, Rolex, Chanel, Dior, Gucci gibi markalar zengin turistler ve havayolu yöneticilerine daha yakın olmak için adeta birbirleri ile yarışır hale geldiler.
Pazar 2020 yılında 100 milyar dolara ulaşacak
İsveç merkezli araştırma şirketi Generation Research, duty free satışlarını seyahat perakende pazarı olarak tanımlıyor.
1990 yılında 15 milyar dolar boyutunda olan duty free satışları, 2000'de 20 milyar dolara, 2005'te 27 milyar dolara; 2009'da 34.5 milyar dolara; 2012'de ise 49.4 milyar dolara ulaştı. Duty Free satışlarının en fazla olduğu havaalanı yılda 1,5 milyar dolarlık satışla Seul'un Incheon havaalanı. Seul'u, 1.4 milyar dolarla Dubai International ve 1,2 milyar dolarla Singapur Changi havaalanı izliyor.
Duty Free'lerde en fazla satılan ürün kategorisi ise parfüm ve kozmetikler. 2012 yılında bu kategoride gerçekleştirilen satışların 2011'e oranla yüzde 7.5 oranında artış göstererek 49 milyar dolara ulaştığı belirtiliyor. İkinci sırada alkollü içecekler gelirken, üçüncü sıra moda ve aksesuarlara ait.
Duty Free alışverişlerinin önümüzdeki senelerde aynı hızla artmaya devam edeceği tahmininde bulunan Generation Research'e göre, 2020 yılında seyahat perakende pazarı 100 milyar dolara ulaşacak.
En büyük artış Asya'da
Lüks markaların havaalanı mağazalarına yönelik ürün stratejileri biraz daha farklı. Bu ürünleri seçerken, şehir merkezinde bulunan mağazalarından daha farklı bir kriter kullanıyorlar; çünkü şehir merkezinde aynı marka için 100 euro harcayacak olan bir müşteri, havaalanında bu bütçenin yaklaşık yüzde 25 daha azını harcamayı düşünüyor. Bunun nedeni ise havaalanı alışverişlerinin büyük bir bölümünün hediye amaçlı olması. Dolayısıyla Duty Free mağazalarında genellikle daha düşük fiyatlı, hediyelik ürünler tercih ediliyor.
Sektör uzmanlarına göre, Duty Free'lerin sunduğu önemli bir diğer avantaj, günlük hayatında lüks bir markanın mağazasına girmeyecek olan bir müşterinin, havaalanında bu mağazaya giriyor olması. Lüks markalar bu sayede yeni müşteriler kazanmış oluyorlar.
Bu arada Duty Free satışlarında en büyük pay yüzde 18.6 ile Asya ve Uzakdoğu'da. Bunu yüzde 15.5 ile Avrupa; yüzde 11 ile Amerika; yüzde 3.6 ile Ortadoğu ve yüzde 0.6 ile Afrika izliyor.
Seyahat perakende pazarında bir başarı örneği: L'Oreal
L'Oreal Luxe ürünlerinin Duty Free satışları 2012 yılında 940 milyon euroya ulaştı. Bu rakam geçtiğimiz seneye oranla yüzde 13.8'lik bir artışa denk geliyor. Duty Free'lerde gerçekleşen büyüme oranı, L'Oreal Luxe'ün yüzde 8.3 olan ortalama büyüme hızının iki katı. L'Oreal Luxe'ün küresel satışlarının yüzde 17'sini havaalanları oluşturuyor. Duty Free satışları, L'Oreal'in en büyük pazarı olan ABD'nin gerisindeyken; ikinci büyük pazarı Çin'in tam iki katına ulaşıyor.
Duty Free'lerin markalar için "altıncı kıta"ya dönüştüğünü söylemek yanlış olmaz.