Look at the Nobel tabela

Nobel Ekonomi Ödülü, resmi adı ile “the Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel”, AJR olarak anılan Daron Acemoğlu, Simon Joh­nson ve James Robinson üçlüsüne verildi. Ödüle sevindik, gururlandık, kutladık.

Cüneyt DİRİCAN cuneyt.dirican@dunya.com

Nobel Ekonomi Ödülü, resmi adı ile “the Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel”, AJR olarak anılan Daron Acemoğlu, Simon Joh­nson ve James Robinson üçlüsüne verildi. Ödüle sevindik, gururlandık, kutladık.

Nobel 5 farklı bilime veriliyor. İsveç Merkez Bankası Nobel anısına ekonomi alanında ken­di ödülünü veriyor. 96 kişi Riksbank Ödülü sahibi, üçte ikisi ABD’li. Ödülün Nobel ismi ile anılmasına başta Peter Nobel olmak üze­re ailesinin karşı olduğu da var (Thompson, 2001; Buzaglo, 2010; Öncü, 2013; indianexp­ress.com, 2018; Wikipedia, ET:2024).

Peter Nobel’e atıfla Buzaglo (2010) şöyle yazıyor: “Alfred Nobel anısına verilen ekono­mi ödülü iki gerekçeyle eleştirilmelidir. No­bel Ödülü kurumunun ve temsil ettiği şeyin aldatıcı bir şekilde kullanılmasıdır. İkinci­si, ekonomi ödülü taraflıdır; Batılı ekonomik araştırma ve teorileri tek taraflı olarak ödül­lendirmektedir.”

What can I do sometimes

Friedrich Hayek (1974), Milton Friedman (1976), James Tobin (1981), Harry Markowitz (1990), George Akerlof (2001), Daniel Kahne­man (2002), Paul Krugman (2008), Eugene Fama (2013), Angus Deaton (2015), Ben Ber­nanke (2022) ödülü alan bazı isimlerden. İs­tanbul Ekolü yazılarımızda ismi geçenlerden.

Long Island University açık kaynağından (ve Döğüş, İ. X paylaşımları) aldığım, Fried­man’la ilgili metinler (ortodoks, neoklasik) ana akımdaki birçok yanlış veya eksik bil­giden bir tanesi sadece. Friedman son gün­lerinde Financial Times’tan Simon London ile yediği yemekte, (Pinochet dönemindeki danışmanlığında ısrar ettiği) meşhur “enflas­yon her zaman ve her yerde parasal bir olgu olmuştur” cümlesine yönelik olarak, yanıldı­ğını itiraf ederek düzeltmiştir.

Orijinal cümleler, tarih meraklıları ve ez­berlerini bırakmak isteyenler için şöyle; Ke­egan (2003): “Milton Friedman now admits: ‘The use of quantity of money as a target has not been a success.’ He added: ‘I’m not sure I would as of today push it as hard as I once did.’ (FT, 7 June 2003).”

Ve Hugh (2003): “Hold on to your hats and prepare to be amazed: Milton Friedman has changed his mind. ‘The use of quantity of mo­ney as a target has not been a success,’ conce­des the grand old man of conservative econo­mics. ‘I’m not sure I would as of today push it as hard as I once did.’”

Gerçekleri tarih yazar

Akerlof (Janet Yellen’in eşi) ve Krugman Bidenomics hazine destek paketleri enflas­yon yaratmaz diye imza veren 17 Nobel ödül­lü iktisatçıdan bazısı.

Bernanke (et al. 2004) “arz ve enerji enflas­yonunda kısa vadeli politika faizine dokun­mayın, bir etkisi ve katkısı olmaz” diyen eski Fed başkanı.

Fama ise geçenlerde yine FT’de kendi “Et­kin Piyasalar Hipotezi” için “bu sadece bir hi­potez, insan rasyonel değildir aslında, davra­nışsal finanstaki (Kahneman) irrasyonel in­san doğru olandır” anlamında yine itirafta bulunan bir başka isim.

Nobel tarihini de DÜNYA’da yazmak bugü­ne kısmetmiş. Ödül sonrası birlikte anısı, fo­toğrafı olanlar, kongre, zirve paylaşımları sos­yal medyada sıkça yer aldı. Eksik kalmaya­yım ben de. Dünyanın ilk yapay zekâ yasasının (AB) hazırlık raporlarında aldığımız atıflarla yer alan iki Türk akademisyeniz Hoca ile.

Epistemoloji – Kural bazlı iktisat

Bilim hipotez, tez, anti tez ve sentezden oluşur. Editöre notlar veya örneğin “A Hund­red Authors Against Einstein - [Hundert] 100 Autoren gegen Einstein, Leipzig, 1931” bu yüzden vardır.

Özateşler, Gökalp ve Başer (1998), Riks­bank Ekonomi Ödülünün ekonometri, ista­tistik ve matematik ağırlıklı İngilizce metin­lere ve gelişmiş ülkelere gittiğini yazmışlar.

IMF, UN, BIS gibi kurumlar artık dünyanın sorunlarına çözüm olamıyor. Merkez ban­kaları öncelikli işi enflasyonu yönetemiyor. Riksbank ödülü alan Johnson eski IMF baş ekonomisti.

“Kâr yoksa kimse çalışmaz, sosyalizm bu yüzden işlemez” demiş Hayek. Emperya­lizm ile kurumları güçlenmiş kapitalist Fran­sa, bütçe açığını kapama ve bölüşümde eşit­lik için şirket süper kârlarına vergi getirmeyi, vergiyi tavana yaymayı meclis ön komisyo­nunda kabul etti.

Ana akım iddiasına ve TV demecine (Ey­lül 2024) göre, Çin kalkınmış ülke değil ise, BRICS değil AB yön ise, kurumlar önemli ise, (enflasyonda) maliye politikasının para poli­tikasına eşlik etmesi için Fransa çok güzel bir örnek değil mi?

Tüm yazılarını göster