Orta Vadeli Program'da 2013-2015 yıllarında TL'nin değerli tutulacağını gösteren rakamlar var. DÜNYA'da dün Alaattin Aktaş bu konuya değindi.
Orta Vadeli Program'da yıllık ortalama dolar fiyatının 2013 yılında 1.83 TL, 2014 yılında 1.89 TL ve 2015 yılında 1.93 TL olacağı, dengelerin buna göre kurulduğu belirtiliyor.
2014 yılında dolar fiyatında yüzde 1.95 oranında, 2014 yılında yüzde 3.45 oranında 2015 yılında yüzde 2.5 oranında artış hedef alınmış.
Halbuki bu üç yıl, TÜFE sırasıyla yüzde 5.5-5.0 ve 5.0 oranında artıyor. Milli gelir deflatöründeki artış beklentisi sırasıyla yüzde 5.30-5.50 ve 5.80 oranlarında.
İçeride fiyatlar artarken dolar fiyatı içerideki fiyat artışının yarısından daha az artıyor.
Bu tablo ihracatı köstekleyecek, ithalatı coşturacak bir tablodur.
Yerli ve yabancı bir yatırımcı bu tabloya bakarak ciddi büyüklükte yatırıma soyunamaz.
- İçeride talep frenleniyor.
- İhracatta, içeride maliyet artışı dolara yansıtılmadığı için rekabet şansı yok oluyor.
İçeriye satamayan, dışarıya satamayan yatırım yapmaz. Yaparsa da güç duruma düşer.
Kim istemez doların bol ve ucuz olmasınıÖ Ama gerçekçi kur diye bir kavram var. Eğer döviz kuru gerçekçi değil ise o ülkede dengeler alt üst olur.
Üretimde girdiler ithal girdi olur. Piyasayı ithal malları doldurur. Üretim yapılmaz. Sonuçta hem büyüme düşer, hem döviz açığı büyür.
Günümüzde yerlisi ile yabancısı ile yatırımcı bir yatırıma soyunurken uzun dönemli düşünmek zorundadır.
Talep, maliyet şartlarını dikkate almak zorundadır. Eğer ülkede ithalat, üretimden daha ucuza geliyor ise spor olsun diye, zarar etmek için üretim yapılmaz.
Orta vade ben ne iş yapayım diye tereddüdü olan girişimci, 2013-2015 Orta Vadeli Programı'ndaki dolar fiyatı hedeflemesine baktıktan sonra ihracata soyunmaz. İthalata yönelir.
Orta Vadeli Program'ın dolar fiyatı ile ilgili hedefleri özel sektörü dış borçlanmaya teşvik edecek niteliktedir. Dolar fiyatının enflasyonun yarısı kadar artması, dışarıdan borçlanmayı cazip hale getirecektir. Bu ise özel sektörün dış borç riskini büyütecektir.