Kulüpler zarar ederken kâr payı dağıtıyor

Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

Futbol nerede ise milli spor haline geldi. Hemen herkes futbol ile ilgileniyor. Maçların hafta arasında değişik günlere yayılması, hafta sonu yoğunlaşan ilginin günlük hale gelmesine imkan verdi.

Çok kişi, kurdukları şirketleri halka açan futbol kulüplerinin hisse senedinden satın aldı. Alıyor. Ve de hisse senetleri fiyatlarıyla ilgileniyor.

Ancak bir gerçek var. Spor kulüpleri genelde zarar ediyor. Borçları giderek artıyor. Yüksek faizle borçlanıyorlar. Fakat bu arada halka açtıkları anonim şirketler kâr dağıtıyor ve de şirketlerin piyasa değerleri devamlı yükseliyor.

Borsada olan biteni yakından izleyen gazeteci Zeynep Aktaş'ın bir yazısını okudum. Zeynep Aktaş diyor ki,". Kulüp hisselerini son 5 yıldır ellerinde tutanlar, borsada yaşanan sert düşüşe rağmen hâlâ kârda bulunuyorlar. Kazanç endeksin en az üç katı. İMKB 100 endeksi son beş yılda yüzde 37 kazandırırken, spor endeksi yüzde 128 getiri sağladı. Üstelik ciddi sarsıntıya neden olan şike soruşturması ve Galatasaray'ın açıkladığı yüksek bedelli sermaye artırım kararına rağmen.

Borsada işlem gören futbol kulüplerine ait hisselerin yüzde 50'den fazlası ilk beş kurumun elinde bulunuyor. Bunlar İş Bankası, Yapı Kredi Bankası, Akbank, Garanti Bankası ve Deniz Yatırım. Son yaşanan dalgalanmalarda da bu kurumların saklamalarında bulunan hisselerde ciddi satışlar olmadığı gözleniyor. Bir ara yabacı yatırımcıların ciddi boyutta ilgi gösterdiği ve operasyonlar yaptıkları Kulüp hisselerine şimdilerde yabancı ilgisi görülmüyor. Yabancı saklaması yapan kurumlardaki hisseler ancak sembolik düzeyde oranları ifade ediyor.

Beşiktaş ve Galatasaray'ın mali yapılarındaki yetersizlik ciddi sıkıntı yaratıyor.

Bu sıkıntı ister istemez şirketlerin sermayelerini güçlendirme arayışına sevk etmekte.

Bu kapsamda Galatasaray'ın uzun süredir aktif bir çaba içerisinde olduğu görülüyor. Bilindiği gibi daha önce Futbol AŞ'yi şirket bünyesine alarak gelir ve gideri tek çatı altında konsolide etti. Ardından büyük ortak Galatasaray Spor Kulübü'nden gelen satışa bağlı olarak fiyatta ciddi kayıplar yaşanırken kulübün kasasında kayda değer bir gelir oluştu.

Son olarak açıklanan yüzde 9.900 oranındaki bedelli sermaye artırımı ile dışardan nakit yaratılmasına çalışılmakta. Henüz SPK incelemesinde olan sermaye artırım kararı sonrası hisselerdeki düşüş sadece yüzde 12.50.

Sermaye artırım kararına şu ana kadar ciddi bir tepkinin gelmemesi her şeye rağmen kulüp hisselerinin borsacıların gözdesi olmaya devam ettiğini ve bu düşüşleri alım fırsatı olarak gördükleri anlaşılıyor.

Zeynep Aktaş bunları anlatıyor. Bu arada Fenerbahçe'nin tahvil ihracı yoluyla yeni bir borçlanma teşebbüsü gündemde. Fenerbahçe'nin devlet tahvillerine ödenen faizin 3.5- 4.0 puan üzerinde faiz ödeyerek borçlanmaya gitme hazırlığı yaptığı söyleniyor..

Devletin vergi konusunda futbol kulüplerine sağladığı kolaylıklara ve geniş taraftar desteğine rağmen kulüplerin yüksek borç yükü ile zararları ilgi çekici.

DÜNYA'da futbol konularında yazan Tuğrul Akşar bu konuları en iyi izleyen uzman. Tuğrul Akşar'ın yazılarını izliyorum. Acaba bir ışık var mı diye? İyi de, bu işin sonu nereye varır? Borç devlete değil ki devlet borçları silsin. Kulüplerin iflas etmesi de söz konusu olamaz.

O zaman SPK yönetimine ciddi sorumluluk düşüyor demektir. Hiç olmaz ise zarardaki kulüplerin hisse senetleri üzerindeki spekülasyon ve sanal değer artışları yoluyla hisse senedi sahiplerinin zarara uğramaları veya kandırılmaları önlenebilir.

  Fenerbahçe  Trabzonspor  Beşiktaş  Galatasaray
  Sportif  Sportif  Futbol Yat.  Sportif
  2011/06  2011/06  2011/06  2011/06
Toplam aktifler  165.5  250.2  181.3  151.7
Kısa vadeli yükümlülükler  60.2  127.4  298.7  290.7
Uzun vadeli yükümlülükler  2,8 42.0  153.3  125.0
Özsermaye (ana ortaklığa ait)  102.3  80.7  -270.5  -264.0
Satış gelirleri  123.3  82.8 82.5  73.5
Satışların maliyeti (-)  124.9  55.9  90.6  97.1
Brüt esas faaliyet karı/zararı  -1.5  26,9 -8.1  -23.6
Faaliyet giderleri (-)  3,4 14,9 5,9 9,3
Net esas faaliyet karı/zararı  -5.0  11,9 -13.6  -33.0
Ana ort. Pay. N. D. karı/zararı -4.5  20.1  -69.3  -48.6
Hisse adı Yılbaşından  Son 5 yıl getiri (%)
  bu yana getiri (%)  
Trabzonspor Sportif 30,22 299,76
Beşiktaş Futbol Yat. 5,74 222,58
Fenerbahçe Sportif 16,5 161,27
Galatasaray Sportif  -5,81 131,18
Spor Endeksi  7,56 128,3
İMKB 100 Endeksi  16,52 37,04
Tüm yazılarını göster