Yılbaşından bu yana kredilerdeki artış yüzde 15.6 oranında. Bir yıllık kredi artışı yüzde 27.4 oranında.
Yıllık sanayi üretimindeki artış yüzde 1.9 olarak açıklandı.
Artan krediyi kimler kullanıyor?
Kredi artışından yararlanan tüketici mi, üretici mi, yatırımcı mı?
Bir başka soru: Kredi artışından kim yararlanır ise yararlansın, artan kredi bu ekonominin içinde kalıyor ise, tüketicinin tüketimini, üreticinin üretimini, yatırımcının yatırımını artırıyor ise, bunun büyümeyi yukarı itmesi gerekir.
Başka ülkelerde merkez bankaları piyasaya para akıtınca, bankalar bunu krediye dönüştürmediklerinden ekonomiler canlanmıyor. Bankalar piyasaya çıkan parayı para piyasalarında takla attırmada kullanıyor.
Halbuki bizde durum tersine. Merkez Bankası parayı sıktığı halde, kredi artışına yüzde 15’lik sınır getirdiği halde bankalar kredilerini artırıyor.
Üretim artışı sınırlı. Yatırımlarda duraklama var. Acaba kredi artışı nereye gidiyor.
Verilerden anlaşıldığına göre artan banka kredilerinin yarısı tüketiciye gidiyor.
Mayıstan mayısa bir yılda tüketici kredilerindeki artış yüzde 23, kredi kartı borçlarındaki artış yüzde 26 oranında.
Tüketici kredilerindeki artışın yarısı konut kredilerine gitmiş. Kredi kartı borçlarında ise taksitli kredi kartı borçlarında yüzde 44 gibi çarpıcı bir artış var.
Aslında kredi büyümesinin önemli bir nedeni de faizlerin ucuz olması.
Piyasayı çok iyi izleyen Abdurrahman Yıldırım’ın verdiği rakamlara göre, 10 yıl vadeli konut kredilerinde faiz oranı yüzde 8.30 dolayında.
Halbuki bankalar şimdilerde mevduat sahiplerine yıllık yüzde 8.04 faiz ödeyerek para toplayabiliyor.
Bankaların ticari kredi faizleri mayıs ortasında yüzde 6.50’ye kadar gerilemişti. Şimdilerde yüzde 8.0 dolayında.
Tüketici kredilerinin konut sektörünü canlandırdığı, dar ve sabit gelirlinin ihtiyaçlarını karşılamasına destek vererek piyasanın daha da daralmasının önüne geçtiği söylenebilir.
Ticaret kesiminde ise, kullanılan kredilerin üretim ve yatırım artırmaya gidecek yerde, firmaların ayakta kalmalarına destek verdiği anlaşılıyor.