Şant Manukyan / İş Yatırım
İlginçti henüz birkaç ay önce ABD ekonomisinin sağlıklı bir büyüme içinde olduğunu söyleyenler veya bu yıl içinde FED'in faiz arttırmasını bekleyenler şimdi 180 derecelik bir dönüşle QE2'nin işe yaramadığını ve QE3'ün açılması gerektiğini söylemeye başladı.Ancak henüz ikinci paket bir işe yaramamışken üçüncüsü nasıl çalışacak sorusunun cevabını vermiş değiller. Daha önce de kullandığım bir benzetmeyi tekrar yazmak istiyorum; uzun süredir "köpek kuyruğu değil kuyruk köpeği sallıyor". Yani yorumlar ekonominin gidişatına bakılarak değil hisse endekslerinin seviyesine bakılarak yapılıyor. Böyle olunca da doğal olarak herşey yolunda yorumları ağırlık kazanıyor. Oysa altın fiyatları hisse endekslerinin yükselişinin sanal olduğunu net bir şekilde gösteriyor.QE3 geliyor fikirlerine katılmıyorum.FED QE için gerekli koşulları net bir şekilde belirtmiş durumda. Öncelikle deflasyonist bir ortamda olmamız gerekiyor. QE2 bu açıdan son derece faydalı oldu ve varlık fiyatlarını yükselterek enflasyonist bir ortam yarattı. Bu görüntü değişmeden FED yeni bir paket acarak enflasyonun kontrolünü kaybetme riskini alamaz. İkinci olarak çok net bir yavaşlama hatta daralma gerekiyor. Evet son verilerde ciddi bir yavaşlama var ama FED bunun Japonya ve enerji fiyatlarından kaynaklandığını düşünüyor. Bu nedenle daha fazla delil görmeden hareket etmek istemeyecektir. QE2 bono getirileri ve eğrisi üzerinde etkileri açısından değerlendirildiğinde de başarılı oldu. Ancak reel ekonominin sorunları farklı. Herşeyden önce tüketiciler aşırı borçlu olmaya devam ediyor.Reel ücretlerin çok az arttığı işsizliğin çok yavaş gerilediği bir ortamda hisse fiyatlarının yükselmesi fazla bir şey ifade etmiyor. Hele ki gıda ve benzin fiyatları artarken. İş adamları ise kredi alma ihtiyaçı hissetmiyor. Hem bilançolarında ciddi nakit var hem de büyüyen bir piyasadan bahsetmek zor. Konut piyasasında ise halen çok yüksek stok mevcut. 8-9 aylık stok barındıran bu piyasada stoklar ertitilmeden fiyatlarda bir toparlanmadan bahsetmek zor. Dolayısı ile QE2 finansal piyasalar açısından görevini tamamladı ve reel ekonomi konusunda başarsızı oldu (aksi zaten olamazdı). Obama hükümetinin yapması gereken vergi indirimleri/iadeleri yolu ile direkt olarak tüketiciyi desteklemek olacaktır. Ancak özellikle mali disiplin konusunun gündemde olduğu bu günlerde bu ihtimal de zor görünüyor. Global ekonomiyi bir süre daha zor ve aldatıcı günler bekliyor.