Konut fiyatları nasıl seyreder?

Herkes bir taraftan çekiştiriyor adeta. İnşaat sektörü temsilcileri, her fırsatta, kendi açılarından haklı olarak, konut fiyatlarının artışa geçeceğini, bu yüzden konut almak isteyenlerin ellerini çabuk tutmaları gerektiğini dile getiriyorlar. Öyle ki, bazıları ne ilgisi varsa, "konut fiyatları bayramdan sonra artar, yaz bitiminde tırmanışa geçer, yılbaşından önce artış başlar" gibi neye bağlı olduğu doğrusu hiç de anlaşılmayan zamanlar da veriyor. Hem, konut fiyatları artacaksa, ellerinde konut stoku bulunanlar, niye bunları fiyatlar artmadan satmaya çalışacak şekilde girişimde bulunuyorlar ki…

Çünkü en iyi onlar biliyor, konut fiyatları artmayacak. Fiyatların, reel olarak gerilemesi bile söz konusu.

İnşaat malzemesi üreten ve ticaretini yapanlar, maliyet değişimine dayalı olarak daha gerçekçi tahminlerde bulunuyorlar.

Özellikle konut kredisi faizlerinin arttığını dikkate alanlar, bu durumun konut fiyatlarını baskı altında tutacağı görüşünü dile getiriyorlar.

TÜİK'in dün açıkladığı yılın ilk yarısındaki yapı ruhsatları ve yapı kullanma izin belgeleriyle ilgili veriler ise neredeyse yoruma hiç meydan vermeyecek açıklıkta bir tabloya işaret ediyor. Ekonominin temel arz-talep kuralı işlediğinde, ki konutta da işlememesi için hiçbir neden zaten yok, fiyatların artmayacağı gün gibi ortada. Ama hemen belirtelim; çok özel yönleri bulunan, çok özel bir yerde olan bir konutun ya da konutların fiyatı, genel eğilimin çok dışında bir yön çizebilir, bunlar tabii ki değerlendirme dışı.

Yeniden TÜİK verilerine dönelim. Bu yıl fiyatların nasıl seyredeceğinin işaretlerini ararken, geçen yılların verilerine bakmakta da yarar var. Bu arada, inşaat ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi kapsamındaki dairelerin hemen hemen tümünün ikamet amaçlı olduğunu belirtelim.

Geçen yılın ilk yarısında yaklaşık 183 bin konut için kullanılabilir anlamında yapı kullanma izin belgesi düzenlendi. Konut arzı, ilk yarı itibariyle geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 30'a yakın düştü. 2009'un ilk yarısındaki izin belgesi sayısı 259 bindi. Geçen yıl kullanıma hazır hale getirilen konut sayısı azaldığı halde, fiyatlar artmadı, hatta geriledi.

Peki bu yılki durum ne? Geçen yılın ilk yarısında 183 bin olan kullanıma hazır hale getirilmiş konut sayısı, bu yıl 225 bine çıktı. Artık kullanılabilir, satılabilir çok daha fazla konut var.

Konut arzı geçen yıl bir önceki yıla göre hızla gerilediği halde fiyatlar yerinde saymıştı. Bu yıl ise arz arttı. Bu durumun fiyatları nasıl etkileyeceği tartışmaya yer vermeyecek kadar açık, değil mi…

Dolayısıyla, "bayramdan sonra, yaz bitiminde, sonbaharla birlikte, yeni yıldan önce" konut fiyatları tırmanışa geçer, diyenlere kulak vermeden TÜİK'in rakamlarına bakmakta yarar var. Konut arzı çok artıyor ve bu arzı karşılayacak talep yok, dolayısıyla fiyatların yönü genel olarak yatay, hatta belki aşağı olacak.