Kocaeli'nde büyük ölçekli sanayi işletmelerinde ocak-mart döneminde kapasite kullanım oranı 2007 yılında yüzde 85.1, 2008 yılında yüzde 77.2 oranında idi.
Bu yılın geçici verilerine göre ocakta bu oran yüzde 47 ve şubatta yüzde 47 olarak gerçekleşti.
Geçen gün İzmit'te Kocaeli Sanayi Odası'nın yeni başkanı Ayhan Zeytinoğlu ile sohbet imkanım oldu. Odanın genel sekreteri Hamdi Doğan oda faaliyetleri ile ilgili çalışmalardan söz etti.
Başkan Ayhan Zeytinoğlu sanayi odasının 1.900 üyesinin 300-400'ünün büyük sanayi kuruluşları, kalanının KOBİ ölçekli işletmeler olduğunu söylüyor..
Odanın üyeleri imalat sanayiindeki payı yüzde 13 oranında. Ülkede üretilen tüketim mallarının yüzde 2.82'si, ara malların yüzde 22.03'ü ve yatırım mallarının yüzde 10.23'ü Kocaeli'de üretiliyor.
Üretimdeki durgunluktan ara malı ağırlıklı Kocaeli sanayi büyük ölçüde etkileniyor. Krizden en az etkilenen enerji-petro kimya tesisleri.
Türkiye'nin ihracatında Kocaeli'nin payı yüzde 13.7 olarak belirlenmiş.
Türkiye'nin en büyük 500 firmasının 84'ü, en büyük 100 firmasının 27'si Kocaeli'de.
Kocaeli'de yabancı sermayeli 127 kuruluş var. Bunların 30'u Almanya'dan, 19'u ABD'den, 14'ü Fransa'dan, 10'u Hollanda'dan gelen firmalar.
Kriz nedeniyle kapasitenin düşmesine bağlı olarak çok sayıda işini kaybeden olmuş. Kapasite kullanım oranının devamlı gerilemesi işsizlikteki artışın devam edeceğini gösteriyor.
Odanın geçici olarak belirlediği ocak ve şubat ayı kapasite kullanım oranlarında sektörlerin krizden nasıl etkilendiği açıklıkla görülüyor. Metal eşya sanayiinde kapasite kullanın oranının yüzde 39'lara düşmesi endişe verici.
Sanayi odasının kapasite kullanın oranlarını gösteren tablosunda dikkat çeken, ocak ayındaki yüzde 47 olan ortalama kapasite kullanım oranının şubat ayında yüzde 47 olarak belirlenmesi. Şimdi mart ayı oranı önemli. Mart ayı oranı da böyle ümit verici çıkar ise, kriz dibe vurdu, kapasite kullanımı daha fazla düşmeyecek, işsizlik daha fazla artmayacaktır denilebilir.
Başkan İbrahim Kocaoğlu 2008 yılının son 3 aylık döneminde Kocaeli'nde yapılması planlanan 300-350 milyon dolarlık yatırımın kriz nedeniyle ertelendiğini söylüyor.
KKocaeli sanayiinde kapasite kullanım oranları (yüzde)
Sektörler 2008 2009
% 1.Ç 2.Ç 3.Ç 4.Ç Ocak Şubat
Lastik ve kauçuk sanayi 86 68 80 70 69 64
Ana metal sanayi 80 65 65 65 51 51
Kağıt ve orman sanayi 70 67 60 65 60 60
Metal eşya sanayi 70 66 64 63 42 39
Makine sanayi 75 72 64 61 53 53
Gıda sanayi 71 69 74 60 51 49
Elektrik sanayi 81 78 63 58 56 60
Plastik sanayi 73 66 67 54 47 47
Yapım ve taş toprak 70 65 72 54 45 41
Petrol ürünleri sanayi 57 62 46 53 57 55
Taşıt araç. ve yan sanayi 72 81 68 49 36 42
Kimya sanayi 59 58 63 41 35 41
Ortalama kapasite kullanım oranı (yüzde)
2008 2009
Ekim Kasım Aralık Ocak Şubat
Kapasite kullanımı (%) 59 58 53 46 47
Kaynak: Kocaeli Sanayi Odası