Frankfurt Kitap Fuarı'nın bu yılki misafir ülkesi Türkiye. Ekim ayının on beşinde açılacak olan fuar için hazırlıklar son aşamasında. 10 Ekim'de yayınlanacak olan DÜNYA Kitap Dergisi'nde, konuyla ilgili özel bir bölüm yer alacak ve Onur Konuğu Ulusal Yürütme Komitesi Eşbaşkanları Ümit Yaşar Gözüm ve Müge Sökmen ile yapılan söyleşilere yer verilecek.
Tüyap Kitap Fuarı ise 1 Kasım'da başlayacak. TÜYAP Tüm Fuarcılık Yapım A.Ş. ve Türkiye Yayıncılar Birliği tarafından TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi- Beylikdüzü'nde, düzenlenecek olan 27. İstanbul Kitap Fuarı bu sene de önemli isimleri konuk edecek. Yaklaşık 550 yayınevi ve sivil toplum kuruluşunun katılımıyla düzenlenen İstanbul Kitap Fuarı'nda panel, söyleşi, şiir-dinletileri ve çocuk etkinlikleri gibi 250 kültür etkinliğinin yanı sıra 27. İstanbul Kitap Fuarı Onur Yazarı Füruzan'ın yaşamı ve çalışmalarından kesitlerden oluşan bir fotoğraf sergisi gerçekleştirilecek. Onur Yazarı Füruzan için yayınlanacak özel kitabı, bu satırların yazarı hazırlıyor. O kitaptaki söyleşiden bir bölüm ve hiçbir yerde yayınlanmamış Füruzan fotoğrafları da yine ilk kez 10 Ekim'de çıkacak DÜNYA Kitap Dergisi'nin sayfalarında sunulacak.
Frankfurt Kitap Fuarı'na yeniden dönecek olursak, onur konukluğu için yazar, yayıncı, çevirmen meslek kuruluşları ve telif ajanslarıyla Kültür Bakanlığı bir işbirliği zemini yarattı. 250'ye yakın etkinlikten oluşan program hazırlandı. Bu hazırlıklar çerçevesinde Türk edebiyatının pek çok kitabı Almanca'ya çevrildi. Konu ile ilgili olarak Dünya Kitap'ta yayınlanacak olan söyleşide Ümit Yaşar Gözüm, bu kitaplar belirlenirken ne tür kriteler kıstas alındığını şöyle anlattı:
"Türkiye 2005 yılında TEDA Projesi'ni hayata geçirdi. Projeden beklenilen yalnızca Türk yazarlarının Türkçe dışındaki dillere çevirisinin yapılmasına destek olmak değildi. Onur Konuğu projesine giden yolda TEDA kapsamında 35 dil ve 45 ülkede 441 destek sağlandı. Bu desteklerin 110'u Almanca'ya verilmiştir. Bakanlık olarak yazar ve eser bazında bir liste veya öneri vermek yerine yayınevlerinin isteklerinin proje içeriğini güçlendirmesine öncelik veriyoruz. Yabancı yayınevleri ülkelerinde neyi yayınladıklarında satabileceklerini de hesaplayarak yola çıkmak durumunda olduklarından ilgili ülkenin yayın dünyasını bir noktada kendileri üzerinden öğrenme şansına da sahip olabiliyoruz."
Peki, bu çevirilerde nelere dikkat edilmişti? Bu kitaplar kimler tarafından, nasıl basılıyor ve satılıyordu? Ümit Yaşar Gözüm'ün değerlendirmeleri şöyleydi:
"Bunun için kıstaslar yazarların Türk kültür, sanat ve edebiyatında yer etmiş olması, yayınlanacağı ülkede saygın bir yayın kuruluşunun bu eseri yayınlamak istiyor olmasıdır. Bildiğiniz gibi proje kapsamında bir eserin yayınlanması için yaklaşık yüzde 30-40'ı arasında bir destek sağlıyoruz. Geriye kalan yüzde 60-70'lik bölüm yayınevince karşılanıyor.
Frankfurt Kitap Fuarı kapsamında 20 civarında edebiyat ve edebiyat dışı kapsamlı İngilizce kataloglar yayımlandı. Fuarla ilgili hazırlanan 50 civarındaki broşürler bile geçmiş yıllardaki birkaç konuk ülkenin tamamından fazladır."
Bu hazırlıklar için toplamda ne kadar bir bütçe devreye sokulmuştu? Ümit Bey, "TEDA Projesi kapsamında 2008 yılında Türk kültür, sanat ve edebiyatının dışa açılması projesi kapsamında 1 milyon YTL bütçe ayrıldı." diyordu tamamı DÜNYA Kitap'ın 10 Ekim sayısında yayınlanacak söyleşide. Bir diğer soru, Türkiye'nin 250 e yakın etkinlik için ne kadar bütçe ayırdığı hakkındaydı. Yanıt şöyleydi:
"Bunların çoğunluğu büyük gruplarla gerçekleştirilen etkinliklerdir. Kültür ve Turizm Bakanlığımız ve Başbakanlık Tanıtma Fonu'ndan sağlanan yaklaşık 6,5 milyon Euro'luk bir bütçeyle gerçekleştirilmektedir. Onur Konuğu projesinde Türkiye, bütçesine büyük yük getirebilecek programın entelektüel aşamasında aydın ve teknokratlarımızdan gönüllü profesyonel destek almayı başarmıştır."
Evet, kitaplı günler yaklaşıyor. İlk ayrıntılar, bugün bu köşedeydi. Şeker Bayramı tatili nedeniyle bir hafta geç, 10 Ekim'de yayınlanacak DÜNYA Kitap'ta geniş bir bölümle, daha sonra da Frankfurt'tan değerlendirmelerle sürecek. Ardından 31 Ekim'de DÜNYA Kitap'ın TÜYAP Kitap Fuarı sayısı geliyor. Kitaplar, prime time'da olacakları önümüzdeki iki ay boyunca değil, hiçbir zaman eksik olmasın hayatımızdan...