Her ne kadar 234 milyon dolar harcanıp, Kızılırmak üzerine 3.5 milyar metreküp su toplama kapasitesine sahip bir baraj inşa edilmiş ve de bu barajda 424 milyon kilowatsaat enerji üreten bir santral kurulmuş da olsa, Kayseri’nin “Yamula Projesi” ne henüz bitmiş proje gözüyle bakılması doğru olmaz. Zira projenin, elektrik üretiminin yanı sıra havzadaki kıraç toprakların sulu tarıma açılmasını öngörmesine karşın, ortada ne barajda toplanan suyu sulanması öngörülen 180 bin hektarlık alana taşıyacak kanallar, ne de bu kanallara işlerlik kazandıracak Dadağı Tüneli pompaj - boru hattı geçişleri var.
Develi Sulama Projesi de tıpkı Yamula Projesi gibi yarım yamalak... İlk aşaması Ağcaşar ve Kovalı barajları ile sonlanan projenin ikinci aşaması, ne yazık ki sulama şebekesi olmadığı için kırk yılı aşkın zamandır hayata geçirilmeyi bekliyor. Hem de, projenin iki temel direği, Gıcık Tüneli ile Gümüşören Barajı’nda inşaat çalışmalarının bitmiş olmasına rağmen...
Yirmi bin çiftçi ailesinin umut bağladığı Gıcık Tüneli, iki aşamalı Develi Sulama Projesi’nin can damarı.. 10.7 km’lik Tünel, Gümüşören Barajı’nda toplanan Zamantı suyunu, Develi Ovası’na aktararak 58 bin 600 hektarlık alanın sulu tarıma açılmasını sağlayacak. Dahası... Susuz bırakıldığı için çölleşen Sultan Sazlığı yeniden kuşlarına kavuşacak. Develi, Yeşilhisar ve İncesu’da, binlerce dönümlük çorak toprak yıkanarak üretken hale gelecek.
Kayseri’de baraj inşaatları hep ağır aksak yürür; nedeni de ya ödenek yetersizliğine, ya da ayrılan ödeneklerin zamanında verilmeyişine bağlanırdı. Tespit doğruydu. Zira bu uygulama Abdullah Gül’ün devlet yönetiminde söz sahibi olmasıyla ortadan kalkmış, yani ödeneklerin önü açılmıştı.
Bir başka deyişle, siyaset ve bürokraside Kayseri etkinliğinin artması; geçmişte tıkanan projelerin önünü açtı. Yarım kalan tesisler tamamlandı. İnşaatları aksadığı için adeta para tuzağına dönüşen ‘dibi delik barajlar’ su tutmaya başladı. Nitekim Yamula Barajı Kayseri’nin ödenek engeline takılmayan ve de inşaatı kısa zamanda bitirilen ilk barajı oldu. İnşaatları bitmek bilmeyen Bahçelik ve Sarıoğlan barajları ayağa kalktı. Gıcık Tüneli’nin ucunda ışık göründü.
Kayseri’deki sulama tesisi inşaatları şu sıralar yine ağır aksak... Pınarbaşı Bünyan ve Sarıoğlan’da toplam 49.3 bin hektarlık alan yıllardan beri Bahçelik’te toplanan 216 milyon metreküp suyun yolunu gözlüyor. Keza Yamula’da, atıl halde bekleyen 3.5 milyar metreküp sudan nasiplenmeyi bekleyen Nevşehir- Kırşehir - Yozgat üçgenindeki 180 bin hektarlık alan da öyle...
Evet; işlerin normal gitmesi durumunda, sözü edilen projelerdeki bazı üniteler gelecek yıl bitecek. Yatırımların bitmesiyle ise, hem ildeki sulanabilir toprakların büyüklüğü yüzde 17’den yüzde 35’e çıkacak; hem de umudunu tarıma bağlayan binlerce çiftçi ailesinin su özlemi sona ermiş olacak. Umarım düşler çabuk gerçek olur.