Önceki yazımda, yetkilendirilmiş yükümlü uygulamasının 2013 başında başlayacağını belirtmiş-tim. Acaba kimler yetkilendiriliyor diye merak ediliyor. Buna cevap verebilmek için Gümrük Yönetmeliği'ne ve diğer düzenlemelere bakmak gerekiyor. Yetkilendirilecek yükümlüye sertifika veriliyor. Sertifikayı almak için şu koşulları tamamlamak gerekiyor:
Güvenilirlik koşulu
Başvurunun yapıldığı tarihten önceki son üç yıl içinde, başvuru sahibi, başvuru sahibi kişinin idaresi ya da sermayesi üzerinde kontrolü bulunan kişiler, varsa, başvuru sahibi kişinin gümrük işlerini yürüten doğrudan ya da dolaylı temsilcisi, tarafından kapsamı ve niteliği belirlenecek ciddi ya da mükerrer olarak gümrük mevzuatı ihlali yapılmamış olması gerekiyor
Ticari kayıtların güvenilirliği ve izlenebilir olması koşulu
Başvuru sahibi kişilerce, gümrük kontrollerinin doğru biçimde yapılabilmesine imkan veren ticari kayıtları ile varsa taşımaya ilişkin kayıtlarının düzgün ve yeterli bir sistem çerçevesinde tutulması gerekir. Bunun için; genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun ve sonradan kontrolü kolaylaştıracak bir muhasebe sistemi, gümrük ve varsa taşımaya ilişkin kayıtlarına gümrük idaresinin fiziki veya elektronik olarak erişebilmesi, Türk menşeli olan ve olmayan eşya ayrımını gözeten bir lojistik sistemi, İşletmenin türü ve büyüklüğü ile orantılı, eşya akışının idaresi için uygun, yasadışı ve usulsüz işlemlerin tespitine imkan veren iç kontrolü içeren bir idari organizasyon yapısı, Tarım ürünleri ticareti ya da ticaret politikası ön-lemlerine ilişkin lisans ve izinlerle yeterli derecede ilgilenilmesini sağlayacak uygun bir iş planlaması, İşletmenin bilgi ve kayıtlarının arşivlenmesi ve bilgi kaybının önlenmesine yönelik yeterli ve uygun bir iş planlaması, kayıt tutma sistemine uyma konusunda zorluklar ortaya çıktığında gümrük idaresinin bilgilendirilmesi gerektiği konusunda çalışanların bilinçlendirilmesi ve bu bildirimleri yapacak uygun kişilerin belirlenmesi, başvuru sahibinin bilgisayar sistemini yetkisiz girişlerden korumaya ve verilerini güvenceye almaya yönelik uygun bilişim teknolojisi güvenlik önlemlerinin bulunması gerekiyor..
Mali yeterlilik koşulu
Bu koşulun karşılanması için, başvuru sahibinin son üç yıl için mali açıdan yeterliliğine ilişkin olumlu rapor aranır. Mali yeterlilik, başvuru sahibinin iştigal ettiği iş alanının özellikleri de göz önüne alındığında, taahhütlerini karşılamaya yeterli iyi bir mali durumda bulunması gerekiyor.
Emniyet ve güvenlik standardı koşulu
Başvuru sahibinin uygun emniyet ve güvenlik standartlarına sahip bulunduğunun kabul edilmesi için, yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası kapsamındaki faaliyetlerle ilgili olarak kullanılacak binaların izinsiz giriş ve sızmaları önleyecek nitelikte inşa edilmiş olmalı. Yükleme yerlerine, sevkiyat sahalarına ve kargo bölümlerine yetkisiz girişleri önlemek üzere uygun erişim kontrol tedbirleri alınmış olmalı. Eşyayla ilgili önlemler kapsamında, herhangi bir eşyanın değiştirilmesini, kaybını veya yabancı eşya eklenmesini ve kargo birimlerine yabancı kişilerin giriş ve müdahalesini önleyecek tedbirler alınmış olmalı. Yasaklama ve kısıtlamalara tabi eşya söz konusu ise, bunlara ilişkin ithalat ve/veya ihracat lisanslarıyla ilgili işlemleri takip edecek ve bu kapsamdaki eşyayı diğer eşyadan ayıracak bir iş akışı oluşturulmalı. Uluslararası arz zincirinin güvenilirliğinden emin olunmasını sağlamak amacıyla, başvuru sahibinin iş yaptığı kişi ve firmaların kimliklerinin açıkça tespitine yönelik tedbirlerin alınmış olması, başvuru sahibi kişinin, mevzuatın izin verdiği ölçüde, güvenlik açısından hassas pozisyonlarda görev yapacak çalışanları hakkında işe başlama öncesi ve sonrasında periyodik olarak güvenlik araştırması yapıyor olması, başvuru sahibi tarafından ilgili personelinin güvenlik bilinçlendirme eğitim programlarına aktif olarak katılımının temin edilmesi gerekiyor.
Talep edilen sertifikanın özelliğine göre, aranan koşullar birden fazla gurubu kapsayabiliyor.
Bu koşulların içeriğine dair düzenlemeler ve uygulama biçimleri alt mevzuat düzenlemeleri ile yapılıyor. Özellikle ilk etapta Bakanlık Denetim Elemanları tarafından bu koşullarla ilgili bir incelemenin yapılacağı anlaşılıyor. Dolayısıyla bu sertifikayı alan firma daha sonraki yazımda belirteceğim avantajlara da kavuşmuş oluyor.