'Kanal' deyince aklıma Rotterdam geldi.
Dünyanın en işlek limanına sahip olan Rotterdam.
* * *
3 yıl önce Hollanda'da, Rotterdam Liman İşletmeleri Genel Müdürü ile konuşmuştuk.
Anlatmıştı:
Hollanda hükümeti ile Rotterdam Belediyesi el ele verip Milyarlarca Euro harcayarak Rotterdam'da kanallar açmış, denizi doldurmuş, limanlar inşa etmişti.
Günde 85 geminin giriş çıkış yaptığı, 40 km uzunluğunda, yıllık cirosu 750 milyon Euro olan, 70 bin kişiye istihdam sağlayan bir yapı oluşturmuştu.
Buda yetmemişti, limanın Kuzey Atlantik'e çıkışında, sadece deniz doldurması ve altyapısı 3 milyar Euro'ya mal olacak proje hayata geçirilmişti.
2013 yılında tamamlanacak bu yatırımla konteynr ve istihdam kapasitesinin iki kat artırılması hedeflenmişti.
Ne için?
Vatandaş için. Gelecek için…
* * *
Başbakan Erdoğan'ın açıkladığı 'kanal' projesinin mantığı, 'Rotterdam mantığı' ise konuşmaya/tartışmaya değer buluyorum.
Hatta geç kalındığına inanıyorum.
* * *
Rotterdam mı?
Hollanda'nın ikinci büyük kenti ve Avrupa'nın en büyük limanı.
Neden?
Ren Irmağı'nın bir kolu olan Maaş Irmağı'nın iki yakasında yer alan liman, 25 km uzunluğundaki Yeni Suyolu adlı kanalla Kuzey Denizi'ne bağlanmış.
Kentte adını, kuzeyden gelerek Maaş Irmağı'yla bölgede birleşen Rotte Irmağı'ndan almış.
Taaa! 1300'lü yıllarda Rotterdam'ı Delft, Lahey ve Leiden'le birleştiren bir kanal açılmış.
Bölgenin başlıca limanı durumuna gelen Rotterdam kısa sürede gelişmiş.
17. yüzyılda genişletilen liman İngiltere, Fransa, Doğu Hint Adaları ve Amerika ile yürütülen ticaretin başlıca merkezi olmuş..
Rotterdam limanının gelişmesiyle, buraya gidip gelen gemilerin büyüklüğü ve sayısı da artmaya başlamış. 1829'da Voorne Adası'ndan geçen bir kanal açılarak yeni bir geçit daha yapılmış.
Daha sonra Maaş Irmağı'nın ağzı genişletilerek derinleştirilmiş ve 1866-1868 arasında Yeni Suyolu adı verilen bir kanal daha açılmış.
Okyanusa açılan büyük gemilerin uğrağı olan Rotter-dam'da gemi yapımı da kısa zamanda başlıca sanayi dallarından biri olmuş.
* * *
Ve…
Rotterdam sevk edilen yükün tonajı bakımından dünyanın en işlek limanı ünvanını almış.
Yükün yandan fazlası petrol ve petrol ürünlerinin oluşturması Maas'ın batı kıyılarında ve Pernis'te büyük petrol rafinerileri ve daha batıda iki büyük liman ile sanayi bölgelerinin kurulmasını sağlamış.
* * *
Başbakan ve kurmayları 'Kanal İstanbul' için bu açıdan bakarak mı yola çıktı?
Göreceğiz.