Sıkça duymaya başladık:
"İhraç ettiğimiz ürünün hammaddesinin yüzde 90'ını ithal ediyoruz…"
"Girdilerinin yüzde 90'ını ithal ettiğiniz bir ürünün üretimini devam ettirsek ne olur? Ettirmesek ne olur?"
"Yurtdışında 'son ürün' 1 birime satılırken, sizin maliyetler 1.05 birim, vazgeçin üretmekten!"
Türkçesi:
"Bizden alın; milyonlarca kişiyi işinden edin; işin inceliklerini öğrenmeyin; öğrenip de Çin gibi, Singapur gibi, Malezya gibi başımıza bela olmayın!"
***
Çin böyle öğrendi üretimi.
Yabancıların yanında çalışarak işi öğrenen Çinli mühendis ve işçilerdir Çin ekonomisini sırtlayan/ayakta tutan/coşturan şimdi.
***
Hikaye şöyle gelişiyor:
Bir ürün, Türkiye'de 1 birime mal ediliyor…
1.10 birime satılıyor…
Devletlerinden destek alan yabancılar bu ürünü 0.80 birime üretip, yine devletten destek alarak 0.90 birim fiyatla Türk pazarına giriyor…
Üreticimiz aradaki 0.10 birim fiyat nedeniyle ithalata yönleniyor…
Üretimi kısmaya başlıyor…
Kolaycılık, üretimi bitirmeye/ithalata teşvik ediyor…
Üretimden tam anlamıyla vazgeçildiğini anlayan yabancı, sonraki dönemde ürünü 1 birime vermeye başlıyor…
Daha sonraki dönem 1.10 birime çıkıyor…
O üründe üretim yeteneğini kaybeden Türkiye, ürünü 1 birime üretebilecekken, yeni yatırım maliyeti nedeniyle sonraki dönemlerde ithal fiyatındaki geometrik artışa katlanmak zorunda kalıyor.
Ve cari açığı körükleyen senaryo, üretimsizlik, işsizlik, yüksek borç oranı ile baş başa kalınmış oluyor.
***
Diğer hikaye şöyle gelişiyor:
Bir ürün 1 birime ithal ediliyor…
Üreticimiz bu ürünü 0.80 birime üretebileceğinin farkına varıyor…
Üretmeye başlıyor…
0.90 birimden satıyor…
Yabancı firma rekabet amacıyla fiyatı 0.80 birimlere düşüyor…
Üreticimiz de o süreçte ürünü, verimliliği, seri üretimi öğreniyor…
Fiyatı daha da aşağı çekmeyi başarıyor…
Yabancılar da pazarı korumak adına fiyatı daha da aşağı çekmek zorunda kalıyor...
Üreticimiz bu ölümcül rekabete dayanabilirse, tüketici fayda sağlıyor…
Dayanamazsa, tekrardan cari açığı körükleyen senaryo, üretimsizlik, işsizlik, yüksek borç oranı ile baş başa kalınıyor!
***
Bu kadar basit!
***
Rönesans İnşaat'ın Amerikalı ortağı ile Kahramanmaraş'ta yapacağı, 270 milyon liraya mal olacak yaşam merkezinin temel atma törenine giderken sordum Erman Ilıcak'a konuyu…
Yanıtladı: "Çok yanlış buluyorum bu tartışmayı.
Birçok örnek var bizim gibi.
Mesela, Singapur'da bizim gibiydi.
Bilgi biriktirdi. Sermaye biriktirdi. Sabretti.
Şimdi o bilgi ve sermaye birikimini başka alanlarda kullanıyor ve hızlı gelişiyor.
Bu bir süreç. Biz başlangıç aşamasını bitirip, hızlanacağımız dönemin içindeyiz…"