TÜİK, mayıs ayına kadarki dış ticaret rakamlarını açıkladı.
Ocak-mayıs döneminde ihracat yüzde 31 gerilerken ithalattaki gerileme yüzde 42 olarak gerçekleşti.
Tabii ki ihracattaki gerileme döviz gelirindeki azalma nedeniyle önemlidir. Fakat ithalatın nasıl gerilediği, ve ithalatın içeriğinin nasıl değiştiği de önemlidir.
Çünkü ithalattaki değişme hem üretimdeki hem tüketimdeki değişmeyi gösterir.
Ocak ayından mayıs ayına her ay ithalattaki gerileme oranının (geçen yılın aynı aylarına göre) sabit kalması dikkat çekicidir.
Eğer tüketim ve üretim artmaya başlasa ithalatta da artış başlardı.
İthalatın yapısı ise yatırım ve üretimdeki duraklamanın boyutunu ortaya koymaktadır.
Sermaye malları-yatırım malları ithalatında gerileme yüzde 64 oranındadır. Üretimde kullanılan hammadde ve ara malı ithalatı geçen yılın ilk 5 ayına göre yüzde 54 gerilemiştir.
Ümidimiz, yılın ilk 3 ayındaki yüzde 13.8 oranındaki daralmanın, yılın ikinci 3 aylık döneminden itibaren hızını kaybetmesi, yılın son 3 aylık döneminde üretimde kıpırdanmanın başlaması.
Mayıs ayına kadarki ithalat rakamları ve ithalatın yapısı moral bozucu bir görünüm veriyor.
Eskiden ithalat artışını endişe ile izlerdik. Şimdi ise ithalat artışı ne zaman başlayacak diyoruz.
Çünkü ithalat rakamının artmaya başlaması, özellikle ara malı ve hammadde ithalatının artması, ekonominin canlanmaya başlamasının işareti olarak değerlendirilecek.
İthalat nasıl geriledi? (milyar $)
2008 2009 DEĞİŞİM (%)
Ocak 16.3 9.2 -43.2
Şubat 16.0 9.0 -43.4
Mart 16.8 10.5 -37.4
Nisan 17.8 10.1 -43.4
Mayıs 19.3 10.8 -43.9
Ocak-Mayıs 86.3 49.8 -42.3
İthalat nasıl değişti? (milyar $)
2008 2009 DEĞİŞİM (%)
Sermaye (yatırım malı) 11.7 7.5 -64.1
Ara mal (hammadde) 65.0 35.1 -54.0
Tüketim malı 9.2 6.8 -73.9
Diğerleri 0.3 0.3 0.0
TOPLAM 86.3 49.8 -42.3