Çinli bir işçi günde ortalama 10 saat çalışıyor.
Haftada 1 gün tatil yapabiliyor.
Yemiyor, içmiyor, giyinmiyor.
Nüfusun yüzde 80'ini (bizim gibi) 'ev sahibi' olma hayaliyle yaşıyor.
Çalışanlar, ortalama 200 Euro olan aylık kazancının tamamına yakınını ev alabilmek için biriktiriyor.
Tamamı çalışan ve kazancının yüzde 60'ını biriktiren 4 kişilik Çinli bir ailenin basit bir ev alabilmesi için ortalama 30-40 sene, yani 'iki kuşak' para biriktirmesi gerekiyor.
Hükümetler ise gayrimenkul firmalarına 'ödeme' karşılığında olanaklar sunarak, işçinin 'alınteri' karşılığında kazandığı ücretin yarısından fazlasını ev aracılığıyla geri çekiyor.
O kaynakla üretici ve ihracatçıya destek oluyor.
Günlük kazancı 1 doların altında olan 150 milyonun üzerinde Çinli ise bu sarmala dahil olabilmek için fırsat kolluyor.
Bu sarmal içerisinde Çin'in ihracatı ve istihdamı krizlerde dahi artıyor.
* * *
"Bayram değil, seyran değil, Çin nereden çıktı?…" diyeceksiniz.
Önceki hafta Ulusal İstihdam Strateji'sinin tamamlanmak üzere olduğunu yazdık.
İstihdamda mesleki eğitim, enerji fiyatları, sigorta ve vergi prim oranları gibi parametrelerin stratejik öneminden bahsettik.
Ancak çalışmanın ve tartışmaların kıdem tazminatı, esnek çalışma, özel istihdam büroları ve bölgesel asgari ücret gibi konulara indirgendiğini gördük.
* * *
Oluşturulmak istenen istihdam stratejisinin maliyetinin, yine çalışanlara yüklenmek istendiği açık.
Çin örneğini bu nedenle verdim.
Stratejiyi hazırlayan karar alıcılara, çalışandan alabilmenin yollarından birini daha göstermek istedim!
* * *
Hükümete yakınlığıyla tanınan Hak-İş Başkanı Salim Uslu şöyle özetledi konuyu:
"İstihdam politikasında sadece ve sadece özel istihdam büroları, kıdem tazminatı, esnek çalışma ve bölgesel asgari ücret gibi konular konuşuluyor.
Tartışılanlar arasında:
Kamunun sorumluluğu yok.
Bankaların sorumluluğu yok.
İş Kanunu'nun katılığı yok.
Enerji fiyatları yok.
İşverenlerin kayıt dışı istihdam ya da kanuni süreleri aşan keyfiliklerinin karşılığı yok. İstihdamı artırmak konusunda sektörel bazlı politikalar ve öngörüler yok.
Hangi sektörlerde istihdamı artırmak için çalışacaksınız? Bunların karşılığı yok.
Politikalar hazırlanırken bir veriye dayanmak lazım. Elimizde böyle bir veri yok.
Dolayısıyla bu çalışmayı doyurucu bulmadım."
* * *
Çok kullandık bu hafta, tekrarlayalım: "Sözün bittiği yerdeyiz"