İşsizlik yönünü aşağı çevirdi

Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ ala.aktas@gmail.com

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından dün açıklanan şubat ayına ilişkin işsizlik oranının geçen yılın altında kalması elbette şaşırtıcı değil. Küresel krizin tavan yaptığı geçen yılın ilk çeyreğinde işsizlik oranı da paralel bir gelişme göstermiş ve şubat ayında yüzde 16.1 ile rekor kırmıştı. Dolayısıyla, bu yılın şubatında geçen yıla göre bir düşüş kaydedilmesi normaldi ve nitekim bu da gerçekleşti. Ocak, şubat ve mart aylarının ortalamasını gösteren ve şubat verisi olarak açıklanan işsizlik oranı yüzde 14.4 oldu.

İşsizlik oranında yönün aşağı döndüğünün göstergesi geçen yılın değil, bir önceki ayın altında kalınması. Biliniyor ki, işsizlik oranı, mevsimsel etkenler yüzünden şubat aylarında genellikle yılın en yüksek düzeyine çıkıyor. Bu eğilimin tek istisnası 2008 yılı. İşsizlik oranı, küresel kriz yüzünden 2008'in sonunda şubat ayını geride bırakmıştı. Diğer yıllarda ise şubat hep zirveye ulaşılan ay oldu. Özellikle de, ocaktan şubata hep bir artış yaşandı. İşte bu eğilim, yani ocaktan şubata geçerken işsizliğin artması yönündeki eğilim, bu yıl kırıldı, hatta çok az da olsa bir gerileme ortaya çıktı.

Şubat ayındaki işsizlik oranı ocak ayına göre 2007'de 0.4 puan, 2008'de 0.3 puan, 2009'da 0.6 puan artış göstermişti. Bu yıl ise şubattaki yüzde 14.4'lük işsizlik oranı, ocak ayındaki yüzde 14.5'e göre 0.1 puan da olsa azaldı.

Bu oranlar, mevsim etkilerinden arındırılmamış oranlar. Mevsim etkilerinden arındırılmış oranlara göre gerileme daha da belirgin. 2007 ve 2008 yıllarında ocak ve şubat aylarındaki işsizlik oranları değişmemişti. İşsizlik oranı 2007'nin ocak ve şubat aylarında yüzde 9.9, 2008'in ocak ve şubat aylarında yüzde 10.1 olmuştu. Geçen yıl ise ocakta yüzde 14 düzeyinde bulunan mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı, şubatta yüzde 14.3'e çıkmıştı.

Bu yıl eğilim tümden değişti. Ocakta yüzde 13.1 olan işsizlik oranı, şubatta yüzde 12.7'ye indi.

Geçen yıl ocaktan şubata 0.3 puan artış, bu yıl ocaktan şubata 0.4 puan düşüş…

Sorun hafifledi, ortadan kalkmadı!

İşsizlik oranında göreli bir iyileşme sağlanmış olması, sorunun ortadan kalktığını ya da çok hafiflediğini göstermiyor tabii ki. Başta da vurguladık, geçen yıla göre bir gerileme yaşanması elbette normal, zaten aksi düşünülemezdi. Önceki aylara göre gerileme ortaya çıkması çok daha önemli. Ancak, inilen düzeyler bile hala çok yüksek. Mevsim etkisinden arındırılmamış yüzde 14.4, arındırılmış yüzde 12.7'lik bir işsizlikten söz ediyoruz. Bu oranlar için kim "düşüktür" diyebilir ki…

Ayrıca, genç nüfusta işsizlik oranı hala yüzde 25.5 düzeyinde. Yani, her dört gençten biri işsiz.

Tarım dışı işsizlik oranı yüzde 17.5 gibi hiç de azımsanmayacak bir düzeyde seyrediyor.

İşgücüne katılma oranı geçen yıla göre artmış olmakla birlikte yüzde 47.5. Biliniyor ki, bu oran gelişmiş ekonomilerin çok altında. Söz konusu oranın artması, işsizlik oranının çok daha yukarılarda oluşması demek.

Yani, işsizlikte "kötünün iyisi" bir durumdayız, hepsi bu. Ve kat edilmesi gereken daha çok mesafe var…

Tüm yazılarını göster