İşsizlikteki çan eğrisi yine belirgin biçimde kendini göstermeye başladı. Geçmiş yıllarda olduğu gibi bu yıl da şubat sonrasındaki dönemde işsizlik oranı önceki aya göre geriliyor. Ocak ve şubatta yüzde 11.3 ve yüzde 11.2 olan oran, martta yüzde 10.6'ya inmiş durumda. İlk iki aya bakarak mutlu olabiliriz. Ama asıl bakılması gereken önceki aylar değil... Geçen yıl aynı aylarda ne durumdaydık, önemli olan o.
Son dört yılın işsizlik oranını grafikte bilginize sunuyoruz. Girişte de belirttiğimiz gibi bir çanak oluşuyor. Ama bu yılı önceki üç yıldan ayıran temel özellik, söz konusu yılların ilk üç ayında birbirine oldukça yakın gerçekleşen işsizlik oranının, bu yıl belirgin biçimde ayrışması. Bir gösterge olması açısından ifade edelim. 2012, 2013 ve 2014 yıllarının ortalamasında ocak, şubat ve mart aylarındaki işsizlik sırasıyla yüzde 9.8, yine yüzde 9.8 ve yüzde 9.4 olmuştu. Bu yılki oranları ise aktardık; gerçekleşme yüzde 11.3, yüzde 11.2 ve yüzde 10.6 düzeyinde oluştu. Yani geçen üç yıla göre belirgin bir fark var. Zaten bu farkı grafik üstünde de kolayca görmek mümkün.
İşsizlik nisan ve mayıs ayında, belki haziranda da düşmeye devam edecek, sonrasında ise her yıl olduğu gibi artış başlayacak. Türkiye'de bu eğilim hiç değişmiyor zaten. İnşaat ve turizm ağırlıklı olmak üzere hizmetler sektöründeki istihdam artışıyla tarımdaki istihdam artışı, işsizliği yaz aylarında aşağı çekiyor, sonrasında ise yeniden artış yaşanıyor. Bu, Türkiye'nin değişmeyen işsizlik grafiği.
İşsizlik kadınlarda daha hızlı artıyor
Geçen yıl martta yüzde 9.7 olan işsizlik oranı bu yıl yüzde 10.6'ya çıkarken, kadınlardaki işsizlik çok daha hızlı bir artış kaydetti. Kadınlardaki işsizlik oranı yüzde 11'den yüzde 12.9'a yükseldi. Erkeklerdeki işsizlik ise daha ılımlı bir artışla yüzde 9.1'den yüzde 9.6'ya çıktı.
Dikkat çekici bir artış ise genç nüfustaki işsizlikte kendini gösteriyor. Geçen yıl martta yüzde 16.7 olan 15-24 yaş arası nüfustaki işsizlik oranı, bu yıl yüzde 18.6'ya yükseldi. Bu yaş grubunda erkeklerdeki işsizlik yüzde 15.7'den yüzde 16.6'ya, kadınlarda yüzde 18.8'den yüzde 22.2'ye çıktı.
648 bin üniversiteli iş arıyor
Üniversiteyi bitirmiş işsiz gezenlerin sayısı da aydan aya pek değişiklik göstermiyor. Yaklaşık 650 bin üniversite mezunu işsiz.
Mart ayı itibariyle 648 bin olan üniversite mezunu işsizlerin 270 bini erkek, 378 bini kadın. İşsiz üniversite mezunlarının 190 bini 20-24 yaş grubunda. En fazla işsiz ise 25-34 yaş grubunda bulunuyor. Bu yaş aralığında 327 bin üniversite mezunu iş arıyor.
Yaşı 35 ile 54 arasında olan 116 bin ve 55 yaşından büyük 15 bin üniversite mezununun iş aradığı da resmi rakamlara yansımış durumda.
Bu rakamlara biraz tereddütle yaklaşıldığının da altını çizmekte yarar var. Atanmayı bekleyen 250-300 bin öğretmen olduğu bilinen bir gerçek. Doğaldır ki, üniversite mezunu oldukları için bu öğretmenlerin de 648 bin sayısına dahil olmaları gerekiyor. O zaman da, öğretmenler düşüldüğünde kalan 350 bin dolayındaki üniversiteli işsizin çok da fazla olmadığı dile getiriliyor. "350 bin üniversitelinin işsiz gezmesini" basit gördüğümüzü söylemiyoruz tabii ki, öyle bir anlam çıkarmak doğru olmaz. Ama yalnızca bir meslek grubunda, yani öğretmenlikte 300 bin işsiz varken, diğer tüm üniversite mezunlarında 350 bin dolayında işsiz olduğunun varsayılması iki anlama geliyor. Ya öğretmenler dışında işsizlik çok az; ya da öğretmenler dışındaki üniversiteli işsizlerin sayısını ölçmekte yetersiz kalıyoruz.