IMF'in World Economic Outlook isimli yayın organının Ekim ayı sayısında yayınlanan Cline ve Williamson tarafından yapılan bir araştırmaya göre 2010 Ekim ayında 1.42 TL dan satılan dolar, Türk Lirası'nın denge kuruna göre yüzde 16.20 oranında değerli olduğuna işaret ediyor. Dolar o tarihte 1.65 TL'den satılabilse idi, cari açık sorunu bu ölçüde ciddi olmazdı.
IMF'nin yayın organındaki bu çalışmayı Türk okuyucularına ilk defa Erinç Yeldan duyurdu. Cumhuriyet'de 24 Kasım 2010 tarihinde yayınlanan köşe yazısında uluslararası kur savaşlarına gönderme yaparak, Türkiye'nin parasının değerli ülkeler sıralamasında önlerde yer almasının zararını gündeme getirdi.
Ülke parasının aşırı değerli olması ithalatı coşturuyor, ihracatı köstekliyor. Önce dış ticaret açığı, ardından döviz açığı büyüyor.
Türkiye'de uzun süredir dolar fiyatının ucuzluğundan yakınılır. Fakat hangi fiyattaki bir doların ithalatı frenleyebileceği konusunda yapılmış bir hesap yoktur.
Dolar ucuzdur ama ne kadar ucuzdur?
Basit hesap için bir büyük Mac Donald (Big Mac) sandviçin ABD'deki dolar fiyatı ile cari kurdan Türkiye'deki dolar fiyatı karşılaştırılır.
Big Mac ABD'de 3.74 dolarken Türkiye'de 5.95 TL'den satılmaktadır. 5.95 TL'nin cari dolar kuru ile karşılığı 4.10 TL'dir. 4.10:3.74 demek ki Türkiye'de Türk Lirası Big Mac ölçüsü ile dolara göre yüzde 9.6 değerlidir. En az bu kadar fiyat artışı gerekir.
Bu hesaba göre doların 1.60'larda satılması iyi olur.
IMF için araştırma yapanlar da benzer çizgide, ama biraz daha yüksek rakamdan söz etmektedirler.
Özetle Türk Lirası değerlidir, dolar ucuzdur ama bu demek değildir ki dolar 2.00 TL olmalıdır.
Tabii ki bu hesaplara göre hareket edilmeyecek ama, doların 1.65'ler dolayında işlem görmesinin ekonomide daha doğru dengelerin oluşmasını saplayacağı görülüyor.