Geçtiğimiz yılı yavaşlama sürecinin dozunu kestirme çabalarıyla geçirdik. Bu yıl yine benzer bir alanda dolaşacağımız anlaşılıyor. Konu yine aynı. Büyümenin ne tür bir patika izleyeceği üzerinde yürüyecek tartışma. Büyümedekitempo değişmesinin yavaş mı yoksa sert mi olacağı meselesi de yine tartışmanın ana eksenini oluşturacak. Geçen sene yavaşlamayı konuştuk. Bu sene büyüme de hızlanmayı konuşacağımız anlaşılıyor.
Bu yılın yumuşak-sert meselesi hakkında bir başlangıç kabulü var. 2012 yılında durgunlaşma çukuruna düşen ekonomilerin 2013 yılında hızlanarak bu çukurdan çıkacağı düşünülüyor. Yani bu sene dünya ekonomisinin hızlanacağı baştan kabul ediliyor , bunun dozunun ne olacağı tartışılacağa benziyor.
Konu üzerindeki taraflaşma da geçen seneye benzeyecek herhalde. Kimileri bu çıkışın sert olacağını öngörecek. Yani büyümenin zıplayıp gideceği yönünde tezler çıkacak ortaya. Bunun tersini düşünüp bu yıl dünya ekonomisindeki çıkışın yumuşak olacağını savunanlar da olacak. Öyle zıplayıp gitmenin sözkonusu olmadığını, büyüme hızlarının bugünkü düzeylerinden belki yarım, bir puan yukarıda olabileceği öne sürülecek.
Kısacası bu sene yumuşak çıkışçılarla sert çıkışçılar arasındaki çekişmeyi izleyeceğiz.
* * *
IMF'den bu tartışmaya giriş niteliğindeki bir açıklama geldi. Her yılın başında dünya ekonomisinin yıl içinde nasıl hareket edeceğine ait tahminleriniaçıklıyor IMF. Sonra, yıl içinde değişen koşullara göre, bu tahminler birkaç kez revize ediliyor.
Bu raporların ana ekseni dünya ekonomisi ve ulusal ekonomilere ait büyüme tahminleri. Dün açıklanan rapor 2013 yılının ilk tahminlerini içeriyor.
IMF'nin yılın ilk raporu için uygun bulduğu başlık ilginç. Rapor "Gradual Upturn in Global Growth During 2013" başlığını taşıyor. Bunu " 2013 Yılında Küresel Büyümede Yumuşak Dönüş" şekilinde Türkçeleştirmek uygun olur sanırım.
Raporun takdim paragrafı IMF'nin 2012 Ekim ayındaki büyüme tahminlerinin aşağıya doğru revize edilerek görece daha yumuşak bir çıkış öngörüldüğünü açıklıyor. IMF'nin geçen senenin sonbaharında dünya ekonomisi için görece daha sert bir hızlanma beklediği ama şimdi bu görüşünü yumuşatmak durumunda kaldığı anlaşılıyor.
* * *
Konuya sayılarla bakarsak bu sertlik yumuşaklık meselesini daha iyi görebilirz. Örneğin IMF dünya ekonomisinin 2012 yılındki büyüme hızını yüzde 3.2 olarak tahmin ediyor. 2013 yılında bu hızın yüzde 3.5 olacağı, 2014 yılında da yüzde 4.1 düzeyine çıkacağı öngörülüyor. Gördüğünüz gibi IMF bu sene dünya ekonomisinde büyümenin hızlanacağını ama bunun ancak bindelik sayılarla ifade edilebilecek bir hızlanma olacağını düşünüyor.
Gelişmiş ülkelerde bu yılın büyüme temposunun dünydan pek farklı olayacağı öngörülüyor. Buna göre, büyüme hızının 2012'deki yüzde 1.2 düzeyinden 2013 yılında yüzde 1.4'e çıkacağı anlaşılıyor. Yani, IMF'e göre, gelişmiş ülkelerde yukarıya dönüş fevkalade yumuşak olacak.
IMF bu sene gelişmekte olan ülkelerde büyümedeki hızlanmanın, gelişmişlere kıyasla, daha belirgin olacağını öngörüyor. Bu grupta 2012'de yüzde 5.1 olarak tahmin edilen büyümenin 2013 yılında yüzde 5.5 düzeyine çıkacağı düşünülüyor. Yani gelişmekte olan ülkelerde de büyüme hızı yukarıya döneceği ve çıkışın gelişmiş ülklerdekine kıyasla biraz daha sert olacağı analşılıyor.
Gelişmekte olan ülkler grubunda başı yine Çin çekiyor. Ama buradaki çıkış da, Çin ölçülerine göre, bayağı yumuşak olacak gibi görünüyor. Çin'de 2012'de yüzde 7.8'e gerilemiş olan büyüme hızının bu sene yavaşca yükselerek yüzde 8.2 düzeyine çıkacağı tahmin ediliyor. Bu grubun öteki büyüğü olan Hindistan'da çıkışın biraz daha sert olması muhtemel. IMF Hindistan'da 2012 yılında yüzde 4.5 düzeyine kadar gerilemiş olan büyüme hızının 2013'de yüzde 5.9'a çıkacağını tahmin ediyor.
IMF 2013'ü yumuşak çıkış yılı olarak ilan ederek tartışmayı açıyor. Bakalım, görelim.