Dış ticarette zor bir dönemeçten geçilirken, ihracatta yaşanan genel kan kaybının Anadolu illerinde daha fazla olduğu belirlendi.
İhracatı Anadolu’ya yayma, “81 ilde ihracat seferberliği” gibi çalışmalara rağmen, dış ticaretteki olumsuz koşullara daha az dirençli ve toplamda yaklaşık olarak ancak İstanbul kadar ihracat yapabilen diğer 80 il daha fazla etkilendi. Bunların da içinde “en ihracatçı ilk 10” dışında kalan 71 ilde kan kaybı daha fazla.
İstanbul’un en yakın takipçisi Kocaeli ile arasındaki büyük makas da dikkati çekiyor. Kocaeli dört ayda, geçen yıla göre yüzde 9,8 azalışla yaklaşık 6 milyar dolar ihracat gerçekleştirirken, İstanbul ile arasındaki fark yaklaşık 5 kat olarak gerçekleşti. Kocaeli’nin, dört aylık dönemlere göre toplamdaki payı yüzde 8,7’den yüzde 8,4’e geriledi.
Dört aylık ihracat performansında Bursa, 5,2 milyar dolarla üçüncü sırada yer aldı. Geçen yılın eş dönemine göre yüzde 0,4’lük bir ihracat artışı kaydeden Bursa’nın toplamdaki payı yüzde 6,8’den yüzde 7,3’e yükseldi. Dört ayda 4,7 milyar dolar ihracat yapan İzmir’in ihracatı geçen yıla göre yüzde 2,3 azalırken, ilin toplam ihracattaki payı da yüzde 6,3’ten yüzde 6,6’ya yükseldi. İhracatını geçen yıla göre yüzde 2,9 artıran Ankara ise 3,7 milyar dolarla beşinci sırada yer aldı. Ankara’nın toplamdaki payı yüzde 4,7’den yüzde 5,2’ye çıktı.
Dört aylık ihracat tutarında bu illeri, 3 milyar dolarla Gaziantep, 1,8 milyar Sakarya, 1,7 milyar dolarla Manisa, 1,4 milyar dolarla Denizli ve yaklaşık 1 milyar dolarla Konya izledi. Bu iller içinde Denizli’nin ihracatında geçen yıla göre yüzde 18,9’luk düşüş dikkati çekti. Depremzede Gaziantep’in ihracatında da yüzde 15,8 düşüş yaşandı. Ayrıca Sakarya’nın ihracatı yüzde 5,1, Konya’nın ihracatı yüzde 4,7, Manisa’nın ihracatı da yüzde 0,3 geriledi.
TÜİK’e göre 2013-2017 döneminde İstanbul’un toplamda yüzde 50’nin üzerinde seyreden payının 2018’de az farkla bu düzeyin altına indiği, 2021’de yüzde 48,3’e kadar geriledikten sonra, 2022’de yeniden yükselişe geçtiği, bu yıl ilk çeyrek itibariyle de yüzde 50’yi yeniden aştığı görülüyor. TÜİK’in nisan ayı dış ticaret verileri henüz açıklanmadı.
Ticaret Bakanlığı tarafından, Türkiye'nin ticaret altyapısının geliştirilmesi, ticaret ve ihracat kültürünün tabana yayılması amacıyla 2020 yılında “81 İlde İhracata İlk Adım Programı” başlatıldı. Uygulamada Samsun pilot il seçilirken, ülkeye yeni girişimci ve ihracatçılar kazandırmak amacıyla 7/24 ücretsiz eğitim verecek bir de “Sanal Ticaret Akademisi” oluşturuldu.
Öte yandan, İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından, KOBİ’lerin ihracatçı olmaları ve yeni pazarlara açılmalarına katkıda bulunmak amacıyla 2005 yılından beri yürütülen ve bugüne kadar 310 firmanın yararlanarak toplamda yaklaşık 41 milyon dolar ihracat gerçekleştirdiği “İhracata İlk Adım Programı”nın 15’inci etabı, yenilenen yapısıyla başladı. 25 Nisan-12 Mayıs arasında gerçekleşecek söz konusu etap kapsamında, programa katılacak firmalara uzman danışmanlar tarafından 48 saatlik yerinde danışmanlık hizmeti verilecek.