Hisse senedi ve kripto paralar giderek birbirlerine benziyor

Bitcoin’deki yükselişe ayak uyduramayan alt coinlerin performansı, endeksi yakalayamayan yan tahtalara benziyor. Her iki piyasada da yeni para girişinin olmaması, likiditenin büyük coin ya da hisselerde toplanmasına neden oluyor.

 Hisse senedi yatı­rımcısı son iki se­nedir umduğu­nu bulamadı. 2023 yılın­da yıllık enflasyon yüzde 64.77 olurken BIST 100 Endeksi yüzde 35.60 art­mıştı. Enflasyonun yıllık yüzde 44.38 olarak ger­çekleştiği geçen sene en­deks yüzde 31.60 yüksel­di. Yani parasının alım gü­cünü korumak isteyenler son iki sene bunu başaramadı.

Hesaba bir de faiz artırımları sonrasın­da oyuna dahil olan TL mevdu­at getirisi dahil edildiğinde du­rum çok daha kötü. Endeks üze­rinden yapılan enflasyon-borsa performans karşılaştırmasına hisse bazında bakıldığında bazı hisselerin hem endeksi hem de enflasyonu yendiği görülüyor. Fakat borsadaki birçok hisse bı­rakın enflasyonu endeksi yaka­layabilmiş değil.

Halka arzlarda ön satış stratejisi

Pandemi sonrasında halka arzlar aracılığıyla çok sayıda ye­ni yatırımcı borsayla tanışmış ve hisse senedinde yatırımcı sa­yısı 8.5 milyona çıkmıştı. Son zamanlarda bu sayıda erime ol­duğu dikkat çekiyor. Bu sayfa­da daha önce borsadaki halka arzlar ile kripto paralardaki ön satışlara yönelik yatırımcı dav­ranışlarındaki benzerliklere dikkat çekmiştim.

Tekrar hatır­latmak gerekirse, kripto para­larda boğa sezonunun yaşan­dığı dönemlerde projelerin ön satışlarına yoğun ilgi oluyordu. Bu satışlar­da sınırlı sayıda coin/token arz edilirken yatırımcılar çok sayıda hesap­la ön satışlara katılıp fazla pay almaya çalışıyordu. Borsada da halka arzlar ‘eşit dağıtım’ uygu­laması yatırımcıları benzer bir stratejiye taşıdı.

Halka arz edi­len hisselerin işlem görmeye başladıktan sonraki hızlı yük­seliş performansı bir anda para kazanmak isteyenlerin dikka­ti bu alana yöneldi. Ancak ‘eşit dağıtım’ ile kişi başına ‘sınırlı’ sayıda hisse düşmesi, yatırım­cıların yakın çevresi adına he­sap açarak halka arzlara katıl­malarına yol açtı. Böyle olunca da hisse senedi yatırımcı sayısı ciddi oranda yükseldi.

Alt coin ve yan tahta benzerliği

Halka arzlar ile kripto ön sa­tışları arasındaki benzerlik, piyasa dinamiklerinde de kar­şımıza çıkmaya başladı. Şöy­le ki kripto para piyasası­nın amiral gemisi Bitco­in’de yaşanan yükselişler alt coinlere henüz yansı­mış değil. Onbinlerce co­inin işlem gördüğü krip­to para piyasasında, Bit­coin’in yükselişine ayak uydurabilenlerin sayı­sı oldukça az.

Son iki yıl­da özellikle bankacılık, si­gortacılık ve büyük hol­dinglerin dışında çok sayıda hisse hem enflasyonu hem de endekse yenilmiş durumda. Yani son iki yılın amiral gemi­lerine yatırım yapmayanlar, borsada umduğunu bulama­dı. Yeni para girişinin olmadı­ğı kripto paralarda likidite Bit­coin’de toplanırken borsada da büyük hisselerde toplanıyor. Bu benzerliklerde her iki piya­sa arasında yaşanan yatırımcı­sı transferlerinin etkisi olabi­lir.

Kripto paralarda düşüşle­rin hakim olduğu dönemlerde buradaki bazı yatırımcılar, his­se senetlerine yöneliyor. Tersi durumda ise yani kriptolar ha­reketlendiğinde hisse senedin­den o tarafa bir yöneliş oluyor. Her iki piyasanın bir diğer ben­zerliği ise rallilerde görülüyor. Fiyatlar ciddi oranda yükseldi­ği belki de tepe noktalara yakla­şıldığı dönemlerde yatırımcılar ‘treni kaçırmama’ içgüdüsüyle alım yapıyor. Ama bu tür işlem­ler açısından her iki piyasadaki yatırımcı için sonu hüsran oluyor…