Hisse senedi-DİBS, kolkola!

Teknik ifadeyle yurtiçi ve yurtdışı yerleşikler olarak tanımlanan yerli ve yabancı yatırımcıların portföy tercihlerinin yönünü belirlemede fiyat iyice ön plana çıktı. Gerek yerli, gerekse yabancı yatırımcının sahip olduğu menkul kıymetlerin tutarında ortaya çıkan değişimler, artık ağırlıklı olarak fiyattan kaynaklanıyor.

Yerli yatırımcının sahip olduğu menkul kıymetlerin geçen yıl eylülde yüzde 49.7'si mevduattan oluşuyordu. Mevduatın payı bu yıl yüzde 46.9 oldu. Mevduat azalmadı, ancak diğer kıymetlerin payındaki artış böyle bir tabloya yol açtı. Mevduatla birlikte Türk Lirası cinsi devlet iç borçlanma senetlerinin payı da azaldı. Mevduatta olduğu gibi TL cinsi DİBS'teki bu azalma da yalnızca pay yönünden.

Yerli yatırımcının sahip olduğu menkul kıymetler içinde payı en fazla artan hisse senetleri. Geçen yıl eylül sonunda 25 milyar lira olan yerli yatırımcıdaki hisse senedi portföyü, bu yıl 38 milyara yaklaştı. Bu hızlı artış, tümüyle fiyat artışından kaynaklandı. Döviz tevdiat hesaplarında ortaya çıkan artışta da kur değişimi rol oynadı.

Yabancıların Türkiye'de sahip oldukları menkul kıymetler içinde hisse senetleri ilk sırada bulunmaya devam ediyor. Yabancıların hisse senedi portföylerinin, toplam portföyleri içindeki payı bir yılda 6.9 puan artış gösterdi. Geçen yıl eylülde yüzde 56 olan pay, bu yıl yüzde 62.9'a çıktı. Yabancıların payındaki bu artış da tümüyle hisse senedi fiyatlarındaki artıştan kaynaklandı.

Yabancıların sahip olduğu devlet iç borçlanma senetlerinin payı ise son bir yıllık dönemde yüzde 34.7'den yüzde 26.6'ya inmiş durumda. Ancak, bu gerileme yanıltmamalı. Bir kere geçen yıl eylülden ekime faizlerin birden yükselmesi ve kur artışı yüzünden eldeki menkul kıymetlerin değeri düşmüştü. Yabancıların geçen yıl ekimde 28.6 milyar dolar olan devlet iç borçlanma senetlerinin tutarı, ekimde 17.5 milyara inmişti. Dolayısıyla, yabancıların DİBS stokunda son bir yılda ortaya çıkan gerçek değişimi, ekim-ekim kıyaslamasında daha sağlıklı görebileceğiz. Yabancı yatırımcının elinde bulunan devlet iç borçlanma senetlerinin tutarı bu yıl martta 16 milyar dolara indikten sonra yükselme eğilimine girdi, faizlerin de düşmesinin etkisiyle eylül sonunda 21.7 milyar dolarlık bir tutara ulaşıldı.

Menkul kıymet yatırımında yerli yatırımcı için mevduat, DTH ve TL cinsi devlet iç borçlanma senetlerinin; yabancı yatırımcı için de hisse senedi ve devlet iç borçlanma senetlerinin ağırlığı pek değişmeyecek, bu kesin. Küçük pay kaymalarının nedeni ise fiyatlarda ortaya çıkan ve çıkacak değişiklikler olacak.

Örneğin önümüzdeki süreçte hisse senedi fiyatlarında yaşanabilecek bir geri dönüş, beraberinde faiz oranlarının da yükselmesi sonucunu doğuracağı için bu kez devlet iç borçlanma senetlerinin değeri de düşecek. Dolayısıyla toplamdaki pay açısından hisse senedi ve DİBS birbirine paralel seyredecek. Hisse senedi fiyatları tırmanıp giderse, böyle bir ortamda faizler de gerilemeye devam edeceğine göre, devlet iç borçlanma senetleri değerlenecek, sonuçta iki menkul kıymetin payı yine paralel kalmaya devam edecek.