Yeni Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi önce ÖTV artışının enflasyona etki etmeyeceğini söyleyerek işe başladı. Bu konu tartışıldı, tartışılmaya da devam ediliyor. Zeybekçi, bu konudaki görüşünü Hürriyet’te arkadaşım Erdal Sağlam’a gönderdiği mektupta da izah etmiş. Ancak Nihat Zeybekçi, sevgili Erdal’ı pek ikna edememişe benziyor.
Vergi artışlarının enflasyona etkisini tartışmak bile tuhaf geliyor doğrusu. Yansımanın boyutu tartışılabilir de, hiç etki olmaz, demek ne kadar doğrudur, takdir sizin...
Üstünde durmak istediğimiz asıl konu, şu kur artışı ve kur artışının ekonomiye etkisi. Ekonomi Bakanı Zeybekçi, bu kez de kur artışının ekonomide kalıcı bir hasar yaratmayacağı görüşünü dile getiriyor. Zeybekçi, bu yöndeki görüşünü Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısından önce de ifade etmiş, ekonomide kalıcı hasar yaratanın faiz artışı olacağını söylemişti.
Züccaciyeci dükkanına giren fil ortalığı tarumar edecek, ama dükkanda hiçbir şey kırılmayacak. Yani bizde de kur arttıkça artacak, ama bu durum ekonomide hiçbir tahribat yaratmayacak. Bunun nasıl olacağını ah bir de biz bilebilsek!
Döviz pozisyonu açığı nedir; döviz varlık ve yükümlülüğü arasındaki negatif fark. Birkaç gündür yazıyoruz, reel sektörün döviz pozisyonu açığı hangi düzeydedir, 164 milyar dolar. Bu farkın karşılığı olan TL, kur arttıkça her gün büyüyor. Bırakın bu hesabı koskoca şirketlerin yapmasını, oturduğu evi ya da işyerini döviz üzerinden kiralayan sıradan vatandaş da, küçük bir işyeri sahibi de kur artışından rahatsız ve kaygı duyuyor. Ama Ekonomi Bakanı Zeybekçi, bu durumun sorun yaratmayacağı kanısında!
Yıldız’ın duyarlılığı
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi kur artışından zarar gelmeyeceği görüşünü tekrarlıyor tekrarlamasına ama, neyse ki hükümet içinde herkesin aynı düşüncede olmadığını izliyoruz.
Enerji Bakanı Taner yıldız, petrolün varilinin 107 dolarda, dolar kurunun da 2.27 düzeyinde kalması halinde yılsonunda Türkiye’nin enerji faturasının 7 milyar dolar artacağına dikkat çekti. Yani hiç olmazsa Enerji Bakanı Yıldız, “Kur artışı da neymiş, bize hiçbir etkisi olmaz” gibi bir yaklaşım sergilemedi.
İzleyip göreceğiz; “Kur artışının zararı olmaz” görüşünden, “Kur artışı çok yararlıdır canım” görüşüne terfi edecek miyiz!
Yıllar yıllar önce Çernobil nükleer felaketi yaşandığında Karadeniz’deki çayların radyasyondan etkilendiği tartışılırken, bu çayların daha da lezzetli olduğunu söyleyip, kameralar önünde çay içen, yani radyasyonun zararlı olmadığını “kanıtlayan” bir bakanımız vardı. Adı da “Bekerel Cahit”e çıkmıştı.
Radyasyonlu çayın yararından sonra, şimdi de yüksek kurun yararını ön plana çıkaran bakanlar da bakarsınız zamanla değişik unvanlar edinirler kendilerine. Kim bilir...
Gelin beyler bir olun!
Gelin önce bugünkü kur düzeyinin ülke ekonomisine zarar mı vereceği, yararına mı olacağı konusunda görüş birliği içinde olalım. Hükümetin iki bakanından ya da bürokratik kademelerinden birbiriyle temelden zıt görüşler duymayalım. Karıştırmayın kafamızı!
Bakın, “Bu kur düzeyinden pozisyon kapatmayın, zarar edersiniz” denildi, ama pozisyon kapatanlar şimdi bayram ediyor; uslu çocuklar gibi söz dinleyenler ya da parasızlıktan söz dinlemek durumunda kalanlar kara kara düşünüyor.
Neredeyse her gün kur konusunda bir açıklama duyuyoruz. “Dövizi indireceğiz, önlemler yolda” gibi açıklamalar geliyor. Ama bir yandan da artış sürüyor.
Siz bir şirket yönetiyor olsanız, 1 milyon dolar da açık pozisyonunuz bulunsa, bir hafta sonra doları 2.40’ta mı göreceksiniz, 2.10’da mı, bilemeseniz; söylesenize bugünlerde ne yapardınız...
Bugünlerde 2.30’u yoklayan dolardan pozisyon kapatmayı tercih etseniz ve dolar 2.40’ı bulsa, oh ne ala, kardasınız! Ama ya dolar 2.10’a düşerse, müthiş zarar yazdınız!
Futbolda kalecilerin en korkulu anlarından biridir; rakip çeker şutu, kaleci topu görmektedir, o tarafa yapar hamlesini, ama o da ne, top kendi arkadaşına çarpar ve yön değiştirip kalenin öbür yanına doğru tıngır mıngır gider. Ama iş işten geçmiş, kaleci hamlesini doğru, ama sonuç olarak yanlış tarafa yapmıştır artık.
Türk iş alemini yanlış hamle yapan kaleci durumuna düşürmeyin!