Hane halkının döviz varlığına altın varlığı da eklendi

Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

TÜİK, turizm ve ihracat gelirleri ile ithalat harcamalarında ayarlama çalışmaları yaparken, Merkez Bankası de hane halkının döviz varlıklarına altın varlığını ekleyerek Türkiye'nin yabancı para pozisyonunu eksiden artıya dönüştürdü.
Her kişi ve kuruluşun döviz varlığı ve döviz borcu vardır/veya /olabilir. Varlık ile yükümlülük arasındaki fark da döviz açığını veya fazlasını gösterir.
 Kamunun, TCMB'nin bankaların, bankacılık dışı mali kesimin, reel sektörün (firmaların)  ve hane halkının döviz varlıkları ve yükümlülükleri ayrı ayrı tahmin edildikten sonra alt alta yazılarak ülkenin toplam döviz pozisyonu belirlenir.
Bu hesaplamada en büyük döviz açıkları kamunun ve özel sektörün borçlarından kaynaklanır.

Hane halkının döviz varlığı, genelde bankalarda döviz tevdiat hesaplarındaki birikimidir. Hane halkının kullandığı kredilerde döviz kredilerinin payı çok az olduğundan hane halkının döviz yükümlülüğü küçüktür. Ülkenin toplam döviz pozisyonuna hane halkının döviz birikimi artı olarak katkıda bulunur.
TCMB, Finansal istikrar Raporları'nda ülkenin döviz pozisyonu tablosunu yayınlar.
2012 Mart ayı raporunda hane halkının döviz varlığı 75.5 milyar dolar, döviz yükümlüğü 733 bin dolar, net döviz pozisyonu (artı olarak) 73.7 milyar dolar idi.
Kamunun 69.6 milyar dolar, reel sektörün 124.7 milyar dolarlık  (eksi) döviz açıkları nedeniyle ülkenin döviz pozisyonu da  (eksi) 79.8 milyar dolar bir açık vermiş durumda idi.

TCMB'nin eylül raporunda önemli bir düzeltme yapıldı.
Hane halkının döviz varlığı 75.5 milyar dolardan 191.7 milyar dolara yükseltildi. Bu düzeltmenin etkisinde ülkenin döviz pozisyonu eksiden artıya geçti.  30 milyar dolar döviz fazlamız ortaya çıktı. Döviz varlığımız yükümlülükleri fazlasıyla karşılıyor.
Altı ayda hane halkının döviz varlığının 116 milyar dolar artmasının nedeni, TCMB'nin hane halkında yastık altında 116 milyar dolar değerinde altın birikimi olduğu şeklinde yapılan tahmindir.

Son zamanlarda yastık altı altın konusunda farklı tahminler yapılıyor. Gayriresmi tahminlerde her hanede mevcut altınların toplamının ortalama yarım kilo olduğu belirtiliyor. Yarım kilo altının döviz değeri 27 bin dolar. 14 Milyon hanede yarım kilo altın olduğu varsayılır ise inanılmaz büyüklükte bir stok rakamı ortaya çıkıyor.
O nedenle TCMB'nin hane halkı döviz varlığına eklediği altın miktarı  "makul" sayılabilecek bir rakamdır.

Tüm yazılarını göster