Halka arzda başarıya giden yol: stratejik planlama, teknoloji, markalaşma

Halka arz, birçok şirket için büyümenin ve global are­nada rekabet etmenin kapılarını açan bir süreçtir. Ancak bu yolcu­luk sadece finansal değil, aynı za­manda stratejik bir planlama ge­rektirmektedir.

Bazen sohbetlerimizde iş dün­yasından arkadaşlar ile konu­şurken, sermaye piyasalarına gi­riş yapmak isteyen yöneticilerin “Kurumsallaşma için sermaye pi­yasaları çok iyi” dediklerini du­yuyorum. 150 yıldır oturmuş bir kişiliğe sahip olan sermaye pi­yasaları, ülkelerin ekonomik ge­lişmesinin arkasındaki en büyük güçtür.

Fakat sermaye piyasaları ne yatırımcı için ne de şirketler için bir oyun alanı değildir. Bu pi­yasalarda kendisini kurumsallaş­tırmak isteyenlere değil, kurum­sallaşmış ve oturmuş bir kimliğe sahip olan şirketlere ihtiyacımız var. “Ben halka arzımı yaparım sonra da kurumsallaşırım” deni­lecek bir alan değil maalesef bu­rası. Kote olmuş şirketlerin işle­rini ciddiyetle yapmaları, kurum­sal ekiplerinin bunun için yeterli olması ve büyüme odaklı hedefle­re sahip olmaları gerekiyor.

Ser­mayenin halka yayılması, güçlü bir strateji ve büyüme hedeflerine sahip, her alanda dünyanın sade­ce %1’i konumundaki ül­keyi değil tüm dünya ül­kelerini bir pazar olarak gören ve kurumsallaş­ma altyapısını içerisin­deki tüm departmanla­rında oturtmuş şirketle­rimiz ile mümkün hale gelebilir. Bu hedefle­re sahip halka arz ol­muş ve yeni olacak şirketler ile 5 yıl gibi kısa bir zamanda endeks içerisindeki şirketlerden birka­çının 100 milyar doların üzerinde değerlere ulaşmasının fazlasıyla mümkün olduğuna inanıyorum.

Sadece 4 şirket 12 trilyon dolar

Bugün ABD’nin en büyük 500 şirketinin hepsinin Amerikan ya da başka ülke borsalarında ko­te olduğunu görürsünüz. Üstelik halka açıklık oranlarına baktığı­mızda ise Nasdaq gibi teknoloji şirketlerinin merkezi olmuş bir borsada şirketlerin hisselerinin ortalamada %65’e ulaşmış halka açıklık oranına sahip oldukları­nı görebilirsiniz. Amerika’da sa­dece Nasdaq borsasında yer alan şirketlerin değeri 23 trilyon do­ların üzerinde ve yalnızca 4 şir­ket bu rakamın yarısından fazla­sını oluşturuyor. İsterseniz kü­çük bir tahmin yapalım. Sizce bu 4 şirket kim ve hangi endüstriler­de faaliyet gösteriyor?

Teknolojinin gücü

Apple, Nvidia, Microsoft ve Alphabet (Google) şirketlerinin şu an itibariyle toplam değeri yaklaşık 12 trilyon doların üze­rinde. Hepsinin ortak özelliği sa­dece teknoloji şirketleri olmaları değil. Aynı zamanda tüm bu şir­ketler hem yazılım hem de do­nanım tarafında ciddi bir üretim yapıyorlar. Apple tüm dünyayı te­lefonları ve bilgisayarları ile ele geçirmişken, Nvidia yapay zekâ alanında devrim yapacak çip tek­nolojisini geliştiriyor.

Microsoft ise geleceği cloud yapılarda gör­müş bir şirket ve uzun yıllardır bu alanda inanılmaz büyük yatı­rımlar yaparak sektörün mutlak hakimlerinden biri olma yolunda ilerliyor. Ve elbette bu şirketlerin bir başka özelliği, yaptıkları Ar- Ge yatırımlarının büyüklüğü. Sa­dece Apple’ın 2023 yılında yap­tığı Ar-Ge harcaması 30 milyar dolara yakın. Bu rakamları söyle­mesi kolay gelebilir ama şu anda 30 milyar dolardan daha az gayri safi milli hasılaya sahip 100’den fazla ülke var dünyada.

Markanın gücü

Markalaşma, ürünlerin rakip şirketlerin ürünlerinden farklı­laşmasını sağlar. Şirketi fiyata da­yalı rekabetten korur. Dağıtım ka­nalları üzerindeki gücünü artırır. Müşteri sadakatini sağlar ve da­ha güçlü bir iletişim kurulmasına olumlu etki yapar. Aynı marka al­tında çıkan yeni ürünler ile pazar­da penetrasyonu kolaylaştırır. Şir­ketlere katma değer ve sürdürüle­bilirlik yönünden büyük faydalar sağlar.

Turquality, kurulduğu günden bu yana yalnızca birkaç yüz yer­li markaya verilmiş, dünyanın en özel marka destek programların­dan biridir. Turquality desteğini alabilen firmalar özellikle yıllar süren kurumsallaşma adımlarını harika bir şekilde yerine getire­rek “big four” tarafından denetle­nir. Özel bir puanlama sistemi ile kurumsallaşmış bir ihracat altya­pısına sahip olduğunuz tescillene­rek Turquality programına kabul edilirsiniz. Bu çerçeveden bakıl­dığında Turquality gibi bir prog­rama sahip olan şirketlerimiz ser­maye piyasaları için hem kurum­sallaşma yönünden hem marka hem de ihracat hedefleri ile harika birer aday şirket konumundalar.

Geçmiş yıllarda yapılan halka arz seferberliği çerçevesinde şe­hir şehir firmalarımızı gezen ilgili kurumlarımızın, “kurumsallaşa­bilmek için halka arz iyi bir araç” diyen şirketleri değil, zaten ha­li hazırda bu adımları gerçekleş­tirmiş, kurumsal bir yapıya sahip, teknoloji ile büyümeyi hedefleri­ne almış, stratejik planlamalar ile hedef ülkeler çalışmasını tamam­lamış ihracatçı şirketlerimizi ikna ederek, sermayenin tabana yayıl­ması hedeflerine en hızlı şekilde ulaşabileceğimize inancım tam.