Bugün çalkantılı bir hafta sona eriyor. İçeride ve dışarıda önemli gelişmeler oldu.
Aslında biz ekonomiye bakarken içeride politika alanındaki gerginliklerin önemini unutuyoruz. Politik alandaki çalkantıların ekonomiden fazla moral bozduğu, gelecek hakkındaki kararları etkilediği dikkatten kaçıyor.
Hükümet ve muhalefet liderleri hırçın bir şekilde tartışıyor. Terör sorununu unuttuk, şimdi yıllarca öncenin dersim olayını tartışıyoruz.
Uçağı ile Dersim olayına karışan Sabiha Gökçen'i tartışırken, her gün Diyarbakır'dan kalkan çok sayıda jetlerin Tunceli dağlarına bomba yağdırdığını fark etmiyor, görmüyoruz.
1) Kredi değerleme kuruluşu Fitch'ten uyarı geldi. Uyarıya tepki var: Merkez Bankası'nın PPK toplantısı ile ilgili açıklamadan 12 dakika sonra böyle bir uyarı neden yapıldı?
Unutulan kredi değerleme kuruluşlarının bu tür açıklamalarla ilgili metinleri açıklamadan 24 saat önce Merkez Bankası ve Hazine'ye verdikleridir. Demek ki PPK toplantısına katılanlar daha sonra yapılacak Fitch açıklamasından haberdar olarak karar aldılar..
Diğer nokta Fitch'in değindiği konuların gerçeği yansıtması. Cari açık büyüyor. Enflasyon tırmanıyor. Talepteki canlılık devam ediyor. Merkez Bankası sık sık karar değiştiriyor.
Sonuç olarak Fitch'in uyarısı ülkeye kredi girişini önemli ölçüde etkilemez. Tehlike bu uyarının arkasının gelmesi ve diğer kredi derecelendirme kuruluşlarının not kırmalarıdır.
2) Akdeniz Elektrik Dağıtım İhalesi'ni alan grup adına açıklama yapan Kuveyt Türk Başkan Yardımcısı Abdullah Tivnikli, ihale bedeli 1.1 milyar TL'yi ödemek için Körfez ülkelerinden bile kredi bulamadıklarını açıkladı.
Bu açıklama, özelleştirme ihalelerinin bir süre gecikeceğinin göstergesidir.
3) Kuveyt Türk körfez ülkelerinden sukuk ihracı ile 350 milyon dolar topladı. Sukuk, faizsiz bono/kira sözleşmesi olarak da tanımlanıyor.
Sukuk ile temin edilen 350 milyon dolar önemli bir rakam değildir.
Bankalar sendikasyon ile Batı piyasalarından 1 milyar dolar bulabilmektedir.
Sukuk faizsiz bonodur ama açıklamaya göre yıllık getiri taahhüdü yüzde 5.875'dir. Bu da yüksek bir getiri (faiz)dir.
4) BOTAŞ, Rusya'nın pahalı gaz sattığını belirterek Batı gaz hattından gaz alımını durdurdu. Şimdi 26 özel sektör firması bu hattan gaz almak için teşebbüse geçmiş durumda.
BOTAŞ'ın tek başına sahip olduğu pazarlık gücüne rağmen gaz pahalı ise, bu 26 ayrı kuruluş tek başlarına nasıl pazarlık ederek daha ucuz gaz alabilecek?
Bu çok önemli. Çünkü daha pahalı aldıklarında tüketici olarak halkımız ve sanayi daha fazla ödeme yapacak.
5) Almanya 6 milyar euroluk bono satacaktı. 3.6 milyar dolarlık talep oldu. On yıl vadeli bonoyu yüzde 2.03 faizle satabildi.
İtalya'nın faizi yüzde 6.93, İngiltere'nin yüzde 6.65, Fransa'nın yüzde 3.63, Belçika'nın yüzde 5.20.
6) Fransa, Belçika ve Lüksemburg, Dexia bankasını kurtarmak için 90 milyar euro destek sağlamak için masaya oturdu. Sonunda 30-40 milyar euroluk borçlarına teminat verilmesi kararlaştırıldı.
Dexia bankasının sorununun büyüklüğü ortada. Almanya 6 milyar euro tahvil satmakta zorlanıyor. Bankanın ihtiyacı 90 milyar euro.
Bu rakamlar Avrupa'da sorunların büyüklüğünü ortaya koyuyor.
7) ABD'de büyümenin yavaşlayacağı söylenir olunca, emtiaya talep düşeceğini tahmin edenler emtia fiyatlarını aşağıya çekmeye başladı.
Petrol dahil, metal ve hububat fiyatlarında şimdilik ufak ölçüde de olsa indirim var.